Һүүлэй хоёр жэлэй хугасаада дэлхэй дээрэ һүжэрһэн муухай үбшэнһөө боложо, олон тоото мүрысөөнүүд эмхидхэгдээгүй, зариманайнь болзор хойшологдоо. Жэшээлбэл, Олимпиин нааданууд 2020 ондо бэшэ, 2021 ондо үнгэргэгдөө. Хэды тиигэбэшье 2022 оной зарим түсэбүүдтэй хүндэтэ уншагшадаа танилсуулха һанаатайбди.
Республиканска оперативна штабай зүблөөндэ COVID-19 үбшэнэй шэнэ «омикрон» штаммые оруулхагүйн болон дэлгэрүүлхэгүйн тула һэргылэмжын хэмжээ ябуулгануудые шангадхаха шиидхэбэри абтаа. Үйлэдбэринүүдтэ болон эмхи зургаануудта, наймаанай болон хангалгын газарнуудта оролгын шалгалта- «фильтр», ариг сэбэрые сахиха гурим, түргэн хүдэлсын бүлгэмүүдэй талаһаа хиналтын ажалнууд болон бэшэшье һэргылэмжын хэмжээ ябуулгануудта онсо анхарал хандуулагдаха юм.
Республиканска оперативна штабай зүблөөнэй дүнгүүдээр Буряад Уласай Толгойлогшын Зарлигта хэдэн хубилалтанууд оруулагдаа.
Январиин 17-до Орёл хотодо эрэмдэг бэетэйшүүлэй дунда Ородой чемпионат боложо үнгэрөө.
Буряад Уласай онсо байдалай комиссиин шиидхэбэреэр эбэртэ бодо малаа алдаһан фермернүүдтэ түлбэринүүдые шэглүүлхэнь. Буряадай нөөсэлгын жасаһаа Хяагтын болон Бэшүүрэй аймагууд руу 19,9 сая түхэриг эльгээгдэхэ. Һаяын сагта Мухар-Шэбэрэй, Тарбагатайн болон Ивалгын аймагуудай хүтэлбэри түлбэри абаха талаар мэдүүлгэнүүдые оруулха юм.
Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов «Государственная транспортная лизинговая компания» (ГТЛК) эмхиин захирал Евгений Дитрихтэй зүблөө үнгэргэбэ.
Коронавирусаар үбдэһэн зоной тоо дээшэлһэнһээ боложо, мүн омикрон-штаммай бүридхэгдэһэн ушарһаа Буряад Уласай ахамад санитарна врач Сергей Ханхареев арад зониие һэргылэмжын ажалаа бүри эршэдхэхыень уряалба.
Буряад Уласай Ивалгын аймагай Поселье һууринда түргэн туһаламжын эмнэлгын пост баригдаха юм.
Байгша оной январиин 17-до Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов Засагай газарай мэргэжэлтэдтэ малай эмшэдые шагнаха талаар дурадхалнуудые оруулхыень даалгаба.
Буряадаймнай санаша басаган Алиса Жамбалова Ород Уласай кубогто хүртэхын түлөө урилдаанда 2-дохи һуури эзэлжэ, мүнгэн медальда хүртэбэ
Ягеллонско университедэй (Краков, Польша) бүлэг археологууд хүршэ Тува Уласай «Хаашуулай хүнды» гэхэ гү, али «Долина царей» гэһэн газарта ажалаа ябуулжа байтараа, скифүүдэй үедэ ажаһууһан эхэнэрэй һэе олобод
Галсан-Жимба Дылгыровэй намтар болон Буряад орондо буддын шажанай дэлгэрхэ хэрэгтэ тэрэнэй оруулһан хубита тухай түүхэ шэнжэлэгшэ, “Буддизм в России: Бурятия XVIII-XXI вв.” гэһэн 2 боти номой автор, түүхын эрдэмэй кандидат Дугбима Гомбоевна Чимитдоржин хөөрэжэ үгэбэ.
Мэдээжэ уран барималшан, Россиин Уран һайханай академиин гэшүүн, Россиин габьяата уран зурааша Даши Намдаков һонирхолтой ажалнуудаа харуулхаяа ходо бэлэн байдаг. Тэрэнэй уран бүтээлнүүд бүхы дэлхэйдэ мэдээжэ болохоһоо гадна, нэрэ хүндэтэй музейнүүдтэ болон хубиин суглуулбаринуудта хадагалагдажа байдаг.
Россиин эрдэмэй академиин Сибириин таһагай Монгол, Түбэд оронуудые болон буддын шажан шэнжэлдэг хүреэлэн Буряад Уласай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай даабаряар буряад хэлэнэй талаар асуулта, шэнжэлгэ үнгэргэһэн байна. Энэ ушараар Монгол ороноор ба Хитадай Шэнэхээн нютагаар нүүдэл шэнжэлгэ хэһэн социологиин эрдэмэй кандидат Дамдин Доржиевич Бадараевтай хөөрэлдөө эмхидхээбди.
Амаралтын үдэрнүүдэй һүүлээр ажалай түрүүшын үдэр. Үдын хоол бариха забһарай үедэ GALAXY дэлгүүр гүйдэлөөрөө ороод, ажалдаа бусажа ябанаб. Улаан-Үдэ хотымнай Ленинэй нэрэмжэтэ гол гудамжада 70 наһа һайса гараһан нэгэ үбгэжөөл гар утаһаар шангаханаар хөөрэлдэнэ:
- Хотын Түүхын музейдэ орожо гарабаб. Тэндэ Түбэд эмнэлгын атласай дутадаг 4 хуудаһа дэлгээд байнал. Үгы даа, манай Буряадта хадагалагдажа байдаг эмнэлгын атласай гэнэб, сүлөөтэй һаа ерэжэ харыш! - гэжэ байжа һүхирхэһөө наагуур хөөрэлдэжэ байһан үбгэжөөлэй зугаа яаха аргагүй шагнабаб.
Буряадай телевиденидэ хүдэлхэдөө, Түбэд эмнэлгын атлас хэды дахин буулгаһан, тэрээн тухай һонин хөөрөөнүүдые шагнаһан байнаб. Тиихэдээ тус атласай хэдэн хуудаһанууд үгы болоһон юм гэжэ лама санаартанай, эрдэмтэдэй, мүн музейн мэргэжэлтэдэй хэлэжэ байһыень һайн һананаб. Үбгэжөөлэй хөөрэлдөө дуулахадаа:
- Үнэтэ атласай хосорһон хуудаһанууд олдобо гээшэ гү? – гэһэн һанаан минии бодолдо ерэхэдэнь, өөрөө орожо хараад гараха байна гэжэ шиидэбэб.
Шэрүүн байгаалитай Ахын аймагай дэбисхэр дээрэ хүдөө ажахы хүгжөөхэ гээшэ бэлэн хэрэг бэшэ. Хэды тиигэбэшье үрэ дүнтэйгөөр ахынхид ажалаа ябуулна гээд хэлэлтэй. Һүүлэй жэлнүүдтэ һарлагай мяхаар хэгдэһэн тушёнконууд олондо һайшаагдана, мүн мяханай бусад зүйлнүүдыень арад зон абахаяа оролдоно.
Буряад уран зохёолой түүхэдэ Н. Дамдиновай зохёолнууд өөрын онсо hуури эзэлдэг гээшэ. «1950-яад оной хоёрдохи хахадhаа үндэhэн заншалта поэзиин хоор сооhоо бэлиг түгэлдэр залуу поэт Н. Дамдиновай хонгёо хоолой шалгаран соностожо захалаа бэлэй», - гэжэ мэдээжэ эрдэмтэн Г.О. Туденов тэмдэглэhэн байха юм.
Агын тойрогой Хүнхэр нютагта «Нангин тала» гэһэн экологическа шэглэлэй шэнэлэгдэhэн номой сан үүдэеэ сэлибэ.
2021 оной һүүл багаар Хяагтын аймагта малай “нодулярный дерматит” гэжэ нэрэтэй үбшэн һүжэрбэ. Тиигэжэ уласай табан аймагта онсо байдал соносхогдонхой. Нэрлэбэл: Хяагтын аймагта Усть-Киран, Бурдуны, Бэшүүрэй аймагта Билютай нютаг, Мухар-Шэбэрэй аймагта Усть-Алташа, Подлопатки, Черноярово, Суулга, Тарбагатайн аймагта Барыкино, Ивалгын аймагта Доодо Ивалга. Нэрлэгдэгшэ нютагуудһаа мяха, сагаан эдеэ гаргахань хорюултай, эндэ тэндэ шалгалтын пунктнууд табигданхай. Мүнөө малай эмшэд “унаһан малгайгаа абаха сүлөөгүй” эдэ табан аймагай үбшэндэ дайрагдаагүй малда тарилга хэжэ байна. Буряад Уласай Ветеринариин хүтэлбэриин дарга Эрдэм Сангадиевтай уулзажа, асуудалнуудые табиһан байгаабди.
Жэлэй түгэсхэлдэ Буряадаймнай эдир шатаршад Европын мүрысөөндэ ялас гэмэ амжалтануудые туйлаһан байна. Номина Дармаева, Яна Жапова, Тамерлан Чындыгыр түрүүлжэ гараа, Сойжина Комиссарова шангай 2-дохи һуури эзэлээ.
Үшөө харуулха
