Зурхай июлиин 27, гарагай 7, буряад-монгол литээр 22 (21 забһарлаба)
Зурхай
27 jul
Сэлгеэ сагаан Түгнын уужам тала дайдада нэмжыһэн заяа ехэтэй Зандин нютагта дуганай наадан һаяхана эмхидхэгдэбэ. Хоёр үдэрэй туршада болоһон энэ үйлэ хэрэгтэ Түгнын улад зонһоо гадна Бэшүүрэй, аяар холын Захааминай болон бусад аймагуудай ажаһуугшад хабаадаа.
Олон зуун жэлнүүдэй туршада урдын нүүдэлшэдэй гол эдеэ хоолынь боложо байһан айрһан, аарсан, хатааһан мяхан – борсо, һархинсаг, гүүнэй һүн – сэгээ г.м. мүнөөнэй үнэтэй сэнтэй БАД-уудһаа дорогүй эрхимээр хүнэй бэеые хэрэгтэй минералнуудаар ба витаминуудаар хангаха аргатай.
Буряад Уласта июлиин 15- 21-эй үдэрнүүдтэ Го наадалгаар хоёр томо мүрысөөн үнгэргэгдэбэ. Ородой чемпионадта, Хитад гүрэнэй шангуудта хүртэхын түлөө мүрысөөн Доржо Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай Гүрэнэй дээдэ һургуулиин талмай дээрэ эмхидхэгдэжэ, Ородой түрүү тамиршадые суглуулаа.
Үндэһэн бэшэгээ үзэжэ, һэргээжэ байһан улад зон Үндэһэтэнэй номой сангай танхимда үнгэрэгшэ амаралтын үдэрнүүдтэ олоороо сугларба. Тэнгэриин бэшэгэй дүрим шалгаһан «Сагаан толгой» гэжэ нэрлэгдэһэн түрүүшын мүрысөөн боложо үнгэрбэ.
Хурамхаанай аймагай Арзгун һууринай ажаһуугшадта ехэ хүлгөөтэй саг тулажа ерэбэ. Ушарынь гэхэдэ, энэ нютагай зүүн урда талаһаа ой модон дүрэжэ эхилээд, ехээр һүжэрөө. Июлиин 21-дэ багахан түүдэгһээ эхилжэ, тайгын түймэр боложо тараа.
Буряадай элитэ сэдхүүлшэ, «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанда 33 жэлдэ ажаллаhан Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ, Эсэгэ ороной үмэнэ габьяатай байhанай түлөө 2-дохи шатын орденой медаляар шагнагдаhан дүтымнай найза нүхэр Н.Д.Бадмаринчинов 77 наhанайнгаа дабаан дээрэ алтан дэлхэйтэй хахасан ошобо.
Зохёохы замайнь залаанууд
Буряадай арадай ирагуу найрагша, Ород Уласай Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн, «Алтан лимбэ» гэhэн уласхоорондын конкурсын лауреат Нина Артугаевагай хүгжэм дуунай тоглолто үндэр долгин дээрэ боложо үнгэрбэ. Зунай ааяма халууншье hаань, залаар дүүрэн зон сугларанхай байба.
Июниин 29-дэ Улаан -Үдэ хотын В. Филипповэй нэрэмжэтэ Хүдөө ажахын академиин байшан соо Түбэдэй Үндэр түрэлтэ Кунделинг Тацаг римбүүшэ “Сагаан Дари Эхын цеван” үршөөжэ, ниислэл хотын ажаһуугшадые элүүр энхын ба ута наһанай дээдын адиста хүртөөбэ.
Байгша луу жэлэй морилон буухаяа байхада, Кабанскын аймагай Дулан hууринда оршодог Байгалай Дамбадаржалин дасанhаа сошордомо мэдээсэл дуулдаа: 2014 ондо бодоhон Согшон дуганай модон байшан галда абтажа хайлаа.
Бүгэдэ буряадуудай “Алтаргана” нааданиие угтуулан, уншагшаднай сээжэ сэдьхэлээ сэлижэ, уянгата шүлэгүүдые зохёожо туршана. Энэ удаа хэбэд номхон Хэжэнгын аймагта ажаһуудаг Галина Цыденовна Мункинагай шүлэгүүдые толилхомнай.
Урдын буряадууд Сибириин агууехэ Зүлхэ (Ленэ) мүрэниие үхэлэй эзэн Эрлиг хаанай орон гэжэ тоолодог байһан. «Дэлхэйн хизаарта, холын холо хойто зүгтэ аймшагтай хара мүльһэн губида тамын орон байрладаг. Тэндэ, альбан шүдхэрэй орондо, наһа бараһан нүгэлтэй хүнүүдэй һүнэһэнүүд оршодог», - гээд, Зүлхэ мүрэн тушаа манай элинсэгүүдэй домогууд түүрээдэг юм.
Эртэ урдын сагһаа дэлхэйн бүхы булангуудаар нангин шүтөөнэй хүсэтэй газарнууд тахигдадаг. Үшөө буддын шажанай дэлгэрээгүй үеһөө эхилжэ, Түбэдэй ба монгол туургата арадууд нангин обоонуудаа тахидаг заншалтай.
Татарстан Уласта олон тоото арадууд эбтэй эетэйгээр ажаһууна. Тэдэнэй дунда буряад угсаатан онсохон һуури эзэлнэ. Татарстанай газар дайдада түбхинэхэеэ ошоһон буряадууд 2015 онһоо хойшо өөрын нютагаархидай эблэл байгуулжа, түрэл хэлэеэ, ёһо заншалаа, түүхэеэ мартангүй байха гэжэ оролдоно.
Июниин 8-да Агын Буряадай тойрогой Могойтын аймагай Сагаан-Шулуутай нютагта буряадай элитэ уран шүлэгшэ, сурбалжалагша, Буряад Уласай Байгалай шадархи, СССР -эй Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн Бальжинима Цынгуевич Юндуновай түрэһөөр 75 - жэлэй ойн баярай дурасхаалта үдэшэ үнгэрбэ.
Бүмбэрсэг дэлхэйн Ази түбиин үбсүүн дээрэ Ород, Хитад, Монгол гурбан ехэ гүрэнэй газар дэбисхэр дээрэ тарашаһан буряад арад зон бүхэдэлхэйн “Алтаргана” наадандаа баяртай уулзажа, эльгэ зүрхэнэйнгөө уяртар үндэһэн соёлоо, урлалаа, уран шүлэгөө, һайхан дуугаа магтан дуулахабди, моридойнгоо хурдые элирүүлхэбди, бүхынгөө хүсэтэйе үзэхэбди, мэргэн харбагшадаа хаража баясахабди. «Алтаргана» нааданай ашаг үрэ асари ехэ!
Үшөө харуулха
