Хада мэтэ хамгаалагша байгаа

Онсо шалгарһанайнь түлөө «Ород Уласай Герой» гэһэн үндэр нэрэ зэргын үнэмшэлгэ, «Алтан Одон» медаль Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов тэ­рэнэй гэртэхиндэнь барюулба. Баяр ёһололто хэмжээ ябуулгада Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ Владимир Пав­лов хабаадалсаһан байха юм.

БУРЯАДАЙМНАЙ ОМОГОРХОЛ

«Тайга» гэжэ дуудуулдаг байһан гвардиин капитан Жаргал Гомбоев сэрэгэй эрхим ахалагшанарай нэгэн байһан юм. Ходол бултанай урда алхалдаг эрэлхэг зүрхэтэй сэрэгшэ байгаа даа. Ами наһаяа гамнангүй, бузар этэгээдүүдтэй дайлалдадаг һэн. Сугтаа ябаһан нүхэдөө нэгэтэ бэшэ үхэлэй һабарһаа абаржа шадаһан байха. Тиихэдэ, үбэлэй һүүл һарын 25-да, Жаргал Гомбоев энэ наһанайнгаа һүүлшын байлдаанда хабаадаа. Угледар хото шадар манай бүлэг сэрэгшэд үхэр буугай һомоной шэрүүн «аадарта» сохюулжа унаа.

Үхэр буугай замхаха забгүй буудажа байгаашье һаань, Жаргал Гомбоевой ударидажа ябаһан бүлэг урагшаа зүдхэжэ, дайсанай хоёр «уурхай» һалгаажа хаяба. Добтолон ородог бүлэгэй саашалха замыень һүүлшынгээ амин болотор хаажа үлэһэн ахалагша Жаргал Баирович Гомбоевой «Алтан Одон» медалиинь, мүн үнэмшэлгэнь хани нүхэртэнь Наталья Александровнада болон нэрыень нэрлүүлжэ ябаһан Булат хүбүүндэнь барюулагдаба.

- Жаргал Баирович энэ наһандаа Эхэ ороноо аршалан хамгаалха зам шэлэһэн Герой болоно, - гэжэ Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Сам­буевич Цыденов тэмдэглээд, үшөө иигэжэ хэлэбэ: - Тэрэ үнэн сэхээр, жэшээ боломоор алба хаагаа. Баатар сэрэгшэн наһанайнгаа богонихон болзорто олон дахин Геройн нэрэ зэргэдэ хүртэмөөр аша габьяануудые гаргаһан байна. Жаргал Гомбоев – Буряадаймнай омогорхол.

Буряадай Толгойлогшын хэлэһээр, манай олон хүбүүд эрэлхэг зоригтойгоор Эхэ оронойнгоо түлөө алба хаажа ябана. Жаргал Баирович амгалан байдалай түлөө өөрынгөө ами наһа үгэбэ. Илалта манай - ерээдүй бидэнэй гарта.

- Жаргал Баирович Гомбоев ёһотой командир байгаа. Олоһон дүршэлөөрөө залуу үетэнтэй хубаал- дадаг баян намтартай сэрэгшэн байгаа. Тэрэнэй гаргаһан аша габьяа мүнөө дайнай урда талада байлдажа ябаһан сэрэгшэдтэ жэшээ болоно. Жаргал Баирович үндэр нэрэ зэргын, шагнал хайрын түлөө ами наһаяа үгөө бэшэ, харин Эхэ оронойнгоо түлөө тэмсэжэ ябаа. Энэ хүнэй наһанай намтар, гаталһан замынь – ургажа ябаа хүбүүдтэ жэшээ, - гэжэ Владимир Павлов тэмдэглээ.

Жаргал Баирович Гомбоев эжы абынгаа ашыень харюулха шадалтай үри хүбүүн, найдамтай аха, энэрхы һайхан сэдьхэлтэй наһанай нүхэр, хүндэтэй аба байгаал даа.

- Бидэ Буряад Уласай арадай баг­ша, РСФСР-эй гэгээрэлэй отличник Баир Будаевич Гомбоевой гэр бүлэдэ түрэһэн байнабди, - гэжэ Геройн эгэ­шэ Сэсэгма Гомбоева хэлээд, иигэжэ нэмэнэ: - Бидэ Захааминай аймагай Мэлэ нютагһаа уг гарбалтайбди. Жаргал багаһаа сэхэ сэбэр хүн бай­гаа. Бүхы юумэ номой ёһоор бүтээдэг, угаа сэбэршэ, һанаһанаа һарбайжа абажал шададаг һэн. Һургуулидаа һайнаар һурадаг байгаа, ном уншаха ехэ дуратай агша бэлэй. Илангаяа дайн тухай, Эхэ оронойнгоо түүхэ зураглаһан номуудта дуратай бай­гаа. Минии һургуулияа дүүргээд, Улаан-Үдэ хото ерэхэдэмни, гэртэхи ажалаа гансааран хээд, хараад бай­ха. Тиихэдэ дүү хүбүүмни оройдоол 5-дахи ангиин һурагша ябаал даа. Газаахи досоохиёо хэхэһээ гадна аба эжыдээ эдихэ уухыень шанажа бэлдэдэг бэлэй.

ГЭР БҮЛЫНГӨӨ, ЭХЭ ОРОНОЙНГОО ТҮШЭГ

Эгэшынь хэлэһээр, Жаргал хүбүүн багаһаа хойшо холын аян замда ашаа шэрэдэг машинын жолоошон болохо хүсэлэнтэй һэн. Дунда һургуулияа дүүргээд, һуралсалаа саашань зорюута үргэлжэлүүлээгүй. Сэрэгэй албанда ошохоёо бэеэ бэлдэжэ байгаа бшуу. Зэбсэгтэ хүсэнүүдэй зэргэдэ эрэ хүнэй уялга амжалтатай­гаар дүүргэжэ ерээд, БРЭИТ дүүргэжэ гарахадаа, юрист мэргэжэлтэй болоһон юм. Удаань Москвагай дээдэ һургуулида холоһоо ном үзэжэ, 2001 ондо дүүргээ.

- 2004 ондо Улаан-Үдын түб тал­май дээрэһээ Жаргал дүүгээ сэрэгэй албанда үдэшөө һэм. Аяар 20-ёод жэлэй туршада тэрэ алба хаагаа. Дүү хүбүүмни ходол үндэр тушаал­нуудые эзэлжэ ябаа. Заһабарилгын ротын, мотострелково взводой ахалагша байгаа. Дүрбэн жэлэй туршада Красноярскын хизаарта гэр бүлөөрөө ажаһуугаа. Удаань Югра хотодо, Ростовой можодо хүдэлөө. Сэрэгэй тусхай хэмжээ ябуулгын эхилхэдэ, түрүүшын үдэрһөө тиишээ зорёо. Жаргал бидэндэ ехэ юумэ хөөрэдэггүй бэлэй. Албанай хэрэ­гээр иишээ, тиишээ ошоноб гэжэ юрэл зугаалха. Нёдондо намар эжы­дээ хонходоходоо, «сэрэгэй капитан» зэргэтэй болооб гэжэ хэлэһэн юм. Тииһээр эжымнай хүбүүнтэеэ уулза­ха хубигүй байжа, хада гэртээ харяа һэн. Эжынгээ бурханайнгаа орондо ошоһоор 49 хоногтонь, 2022 оной декабриин 30-да, гэртээ хүрэжэ ерээ. Жэлэй эхин һарын хуушаар галаар соробхилһон газар эльгээгдэһэн аад, хэдэн хоногой удаа эжынгээ хойноһоо тэгүүлээ. Ехэ басаганайнь түрэһэн үдэртэ, февралиин 17-до, Жаргал наһа бараба гэһэн мэдээсэл абаабди, - гэжэ Сэсэгма эгэшэнь шаналан байжа хөөрэнэ.

Гвардиин капитан Жаргал Гом­боев баатарай үхэлөөр дайнай газарта унаа гэжэ түрэл гаралынь, дүтынь нүхэд ойлгоно. Тэрэнэй гаргаһан баатаршалга гүрэн түрэ үндэрөөр сэгнэжэ, Геройн нэрэ зэр­гэ олгоһондонь омогорхоно.

- Манай командир Жаргал Баиро­вич ехэл үнэн сэхэ, һайн хүн байгаа. Бидэнээ һайнаар дахуулаад ябадаг һэн. Журам һайтай, сэбэр һайхан сэдьхэлтэй, хүбүүдэйнгээ түлөө аһан шадалаараа оролдохо. Иимэ ехэ шагнал хайрада хүртэһэндэнь хэмгүй баяртай байнабди, - гэжэ сугтаа алба хааһан сэрэгшэн Игорь Борзенко хэлэбэ.

Дахуулжа ябаһан сэрэгшэ хүбүүдээ эсэгэ мэтэ энхэржэ, ямар­шье дайсанһаа хамгаалхаар бэлэн офицер байгаа. Бүхыдөө аяар 30 гаран дайшалхы, тагнуулай хэмжээ ябуулгада хабаадахадаа, эрэлхэг зориг харуулһан байха юм.

Тэрэнэй габьяа зураглаһан бэшэгтэ иигэжэ бэшээтэй байна: «Байлдаанай 33 үдэрэй туршада «Тайга» сэрэгшэд­тэеэ хамта 7 блокпост, 18 пикап түхэлэй авто-хүлэг, 60 гаран дайсанай сэрэг­шэдые хороогоо. Тэрэнэй дайшалхы габьяа, мохошогүй зориг тухай сугтаа алба хааһан хүбүүдынь үни удаан хөөрэхэ аргатай. Изюм хото шадар байлдахадаа, артиллериин амаргүй шанга «туулган аадар» доро дайсадай 7 «хүнды», БМП түхэлэй сэрэгэй авто- унаа үгы хэһэн байна. Херсон хотын шугамда капитан Гомбоев сэрэгшэд­тэеэ харуулай 2 бүлэг һүнөөгөө, шада­мар бэрхээр артиллериин сэрэгшэдтэ даабари үгэжэ, 2 танк, 17 неонацистые һалгаажа шадаа».

- Жаргал Баирович ехэ һайнаар, ойлгосотойгоор захирдаг баримга ехэтэй ахалагша һэн. Хэзээдэшье тэрэнэй хэлэһэн соо хайшаашье ошо­хоор бэлэн байгаабди, - гэжэ алба нэгэтэн лейтенант хүбүүн хэлэнэ.

Буряад арадай Герой хүбүүнэй «Алтан Одон» наһанайнь хани нүхэрэй гарта ялалзана.

- Минии наһанай нүхэр гансашье бидэнэй бэшэ, харин Эхэ оронойнгоо тулга ябаал даа. Һүүлшынгээ амин болотор сэрэгшын нангин уялга дүүргээ, - гэжэ Геройн наһанайнь хани нүхэр Наталья Александровна хэлэбэ.

Энээнһээ һайханаар мүнхэ ной­роор нойрсоһон гвардиин ахалагша Жаргал Баирович Гомбоев тухай хэншье хэлэхэгүй.

Баясхалан ДАБАИН, Булат БАДМАЕВ хэблэлдэ бэлдэбэ.