Шулуутынхид «шууялдаба»

«Үни заяанай нютагтамнай һайндэр болоогүй, урдаа хараха аха захатанаа хүндэлхэ, ургажа ябаһан улаан бургааһадаа дэмжэхэ байгаабди», - гээд, һууринай эдэбхитэд суглархадаа, зүбшэн хэлсээ. Тиигэжэ зулгыхан зунай һайхан үдэр һууринайнгаа һайндэр эмхидхэхэ тухай шиидхэбэри абтагдаа гээшэ. Тиихэдээ энэ үйлэ хэрэгээ нютагайнгаа мэдээжэ зоной мүнхэ дурасхаалда зорюулан үнгэргэхэ болоо. «Буряад Уласай хүдѳѳ ажахын үйлэдбэриин габьяата ажалшан, аймагай «Эрхим комбайнер», «1976 оной социалис наадануудай илагша», «1977 оной аймагай эгээл залуу хонишон» гэһэн нэрэ зэргэнүүдтэ хүртэһэн, Хаал гэһэн һуурида түрүүшын хүдѳѳ ажахые бии болгоһон Цырен Хандаевич Ябжановай гэрэлтэ дурасхаалда энэ һайндэрөө зорюулаабди», - гэжэ нютагай эдэбхитэн Арюна Шагланова хѳѳрэнэ.

Коронавирусай урда тээ хүдөө һууринай найр наадан зун бүхэн үнгэрдэг байгаа.

Бэлэдхэлэй ехэ ажал

Энэ һайндэр эмхи гуримтайгаар үнгэргэхын урда тээ нютагай эдэбхитэд аха захатанаараа хамта эмхидхэлэй хороон байгуулаа. Эдэбхи үүсхэл ехэтэй нютагаархид үдэр бүри гэхээр хамтын хэрэгтэ оролсожо туһалаа. Тодорхойлбол, һууринайнгаа стадион заһабарилаа, шэрдэжэ, сагаадажа, һаргама һайхан болгоо. Спортын элдэб зүйлнүүдээр бэеэ һорихо янза бүриин хэрэгсэлнүүд табигдажа, тамиршад мүрысөөнүүдтэ бэлдэжэ захалаа. Бүхыдөө сэлеэн һууринда ариг сэбэрэй горитой ажал ябуулагдажа, болбосон түхэлтэй болгогдоо.

Найр наадан

Хэдэн жэлэй туршада үнинэй эмхидхэгдээгүй энэ һайндэртэ Зүүн-Мүрэнэй, Далахайн, Тоорын түлөөлэгшэд суглараа. Нютагаархид бэе бэетэйгээ уулзажа, һонин һорьмойгоо хөөрэлдэжэ байхадаа урматайнууд. Теэд эгээл һонирхолтойнь гэхэдэ, спортын элдэб зүйлнүүдээр мүрысөөнүүд болоо. Хүл, гар бүмбэгэ сохилгоор, хүнгэн атлетикээр, эстафетэ, бүхэ барилдаагаар, аргамжа таталгаар эгээл эрхимүүд тодорхойлогдоо. Хурдан хүлэг моридой урилдаан боложо, газар дэлхэй морин эрдэниин тахын түбэрөө шагнажа баясаа.

Хэд амжалта туйлажа, нэрэ солоёо дуудуулааб гэхэдэ, бүхэ барилдаагаар Аюр Жигжитов абсолютна абарга боложо, мүнгэн болон хонин шанда хүртөө. Эрдэни Халудоров хоёрдохи һуурида гараа. Тиихэдэ Эдуард Тангаев гиир үргэлгөөр түрүүлээ. Аргамжа таталгаар Шулуутын шангахан командые диилэхэ зон байгаагүй. Мори урилдаагаар иимэ дүнгүүд: Лопсон Шаглановай һуугаад ябаһан хүлэг эгээл түрүүлэн гүйжэ ерээ, Солбон Халудоровай хүлэг морин - 2-дохи, Александр Халудоровай 3-дахи хүрэжэ ерээ.

Хүнгэн атлетикээр Тоорын хүбүүд, басагад шүүжэ гараа.

Гар бүмбэгѳѳр эрэшүүлэй дунда Тооро һууринай команда 1-дэхи һуури эзэлээ. Зүүн-мүрэнэйхид - 2-дохи, шулуутынхид 3-дахи һууринуудта гараа. Эхэнэрнүүдэй хоорондо Тоорын тамиршад - 1-дэхи һуури, Далахайн команда - 2-дохи һуури, Шулуутын 3-дахи һууринуудые эзэлээ. Хабаадаһан бүхы тамиршад мүнгэн шангуудаар урмашуулагдаа.

Һууринай хонгёо һайхан хоолойтой дуушад, уян нугархай бэетэй хатаршад энэ үдэрые шэмэглээ. Һайндэрэй концерт-нааданда хабаадаһан Тоорын «Наран» бүлгэмдэ, Шулуутын эхин ангиин һургуули ба сэсэрлигэй багшанарта болон Шулуутын үхибүүдтэ мүн лэ мүнгэн бэлэгүүд үгтөө. Гадна найр нааданда баһал шадаха зэргээрээ хабаадаһан Зүүн- Мүрэн, Далахай, Тооро нютагуудта нэгэ-нэгэ бүмбэр сагаан хонин бэлэг болгон үгтөө.

Арад зониие амаршалаа

Буряад Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо Иван Альхеев, Түнхэнэй аймагай захиргаанай толгойлогшо Чингис Маншеев, Тоорын сомоной дарга Любовь Даргаева гэгшэд нютагаархидаа хани халуунаар амаршалжа, хамаг һайниие хүсөө. Энэ найр наада үнгэргэлгэдэ үндэр тушаалта айлшад мүн лэ алта мүнгөөр туһалһан байна. Шулуута нютагай эдэбхитэд ѳѳһэдынгѳѳ зүгһѳѳ нютагайнгаа наһажаал зониие болон сэрэгэй тусхай хэмжээндэ ябаһан хүбүүдэйнгээ эжы абанарые, гэртэхиниие хүндэлжэ, бэлэгүүдые болон сомоной баярай бэшэгүүдые барюулаа. Мүн лэ Цырен Хандаевичай гэр бүлын зүгһѳѳ дулаан үгэнүүд хэлэгдэжэ, хүдѳѳ ажахынгаа ажалшадта болон нютагай һайндэрэй бэлэдхэлдэ эдэбхитэйгээр хабаадаһан зондоо бэлэгүүд үгтөө.

«Арад зоной дэмжэлгээр манай найр нааданай бюджет суглуулагдажа, үндэр хэмжээндэ үнгэрѳѳ гэхэдэ, алдуу болохогүй. Энэ найрта гансашье түрэл газартаа ажаһууһан зомнай мүнгэ оруулаа бэшэ, харин хаа- хаанагүй түбхинэһэн нютагаархиднай, гэр бүлэнүүд, лама санаартан, Тоорын сомоной захиргаан, Шулуутын дэбисхэр дээрэ тогтоһон Түнхэнэй Үндэһэтэнэй паркын пост, «Улаан- Шулуута», «Наран-Дуран» гэһэн ТОС- ууд болон бусад эмхи зургаанууд ѳѳһэдынгѳѳ хубитаяа оруулаа. Мүн тиихэдэ һургуулияа түгэсхэһѳѳр ойн баярнуудаа тэмдэглэжэ байһан 1970-1971, 1975 оной үхибүүд хонин бэлэгүүдые бэлдээ, гадна ѳѳһэдынгѳѳ талаһаа эрхим хабаадагшадые мүнгэн бэлэгүүдээр урмашуулаа. Цырен Хандаевичай ажалые эрхимээр үргэлжэлүүлжэ байһан «Ябжанов Б.Ц.» гэһэн таряаша-фермерскэ ажахы баһал хоёр хонидой шан дамжуулаа», - гээд, Шулуутын эдэбхитэн Баярма Балтакова хөөрэбэ.

Ерээдүйтэй

Шулуутын зон нютагайнгаа һайндэр үргэнөөр, согтой зугаатайгаар үнгэргэжэ, олон зониие баясуулаа. Хүн зоной баярлажа байхада, оршон тойронхи эхэ байгаалишье урмашан, наратайхан дулаан уларил бэлэглээ. Залуушуулаа дахуулха һаншаг сагаан толгойтой аха захатанай, урагшаа тэгүүлхэ залуушуулай байгаа сагта хүдөө нютагууд һандаран үгы болохогүй, харин саашаа улам шангаар хүгжэн һалбарха гээд найдагдана, этигэгдэнэшье.