Июлиин 19-дэ Зандинай дуганай дэргэдэ Бурхан багшын һургаалаар лекци эмхидхэгдээ. Һүзэгшэд «Даши Чойнхорлин» университедэй проректор Раднажаб ламаһаа һонирхоһон асуудалнуудтаа харюу абаха аргатай байгаа.
Тиигэжэ хэмжээ ябуулгын гол үдэр – июлиин 20- до шүлэгүүдые уран гоёор уншагшадай “Түгнын хүсэн” гэһэн харалга, барилдаагаар, һур харбалгаар, мори урилдалгаар мүрысөөнүүд болоо.
«Үхибүүд – манай ерээдүй»
Оршон үеын сагта Буряад орондо үхибүүдые түрэл һайхан хэлэндэнь һургаха хэрэгтэ гол анхарал хандуулагдана. Буряад хэлэеэ дэлгэрүүлхэ зорилготойгоор Буряад Уласай Соёлой яаман, Буряад Уласай арадай уран бүтээлэй түб, Үндэһэтэнэй номой сан шүлэгүүдые уран гоёор уншагшадай “Түгнын хүсэн” гэһэн харалга эмхидхэхэ гэжэ шиидээ. Долоотойһоо 14 хүрэтэр наһанай үхибүүд энэ харалгада талаан бэлигээ гэршэлхэ аргатай байгаа. Тэдэнэр Буряад оронойнгоо мэдээжэ поэдүүдэй шүлэгүүдые шэлэн абажа сээжэлдээ. Энэ харалга Зандинай соёлой шэнэ байшан соо болоо. Сугларагшадые Буряад Уласай соёлой сайд Соёлма Баяртуевна Дагаева мэндэшэлжэ, һайн һайханиие хүсөө. «Даши Чойнхорлин» университедэй проректор Раднажаб лама түрүүтэй жюриин гэшүүд үхибүүдэй талаан бэлиг сэгнээ. Зандинай үхибүүд нютагайнгаа бэлигтэй ирагуу найрагша Елена Цыбикжаповагай шүлэгүүдые уран гоёор сээжээр уншаа. Тиихэдэ Галтайн, Суулгын хүбүүд, басагад мүн лэ шадамар бэрхээр, уранаар шүлэгүүдые хөөрөө. Аяар холын Захааминай аймагһаа хүрэжэ ерэһэн айлшад мүн лэ абьяас бэлигтэй байһанаа харуулбад. Харин хүршэ Бэшүүрэй аймагай Шэбэртын түлөөлэгшэд бусадһаа шалгаржа, ялас гэмээр шүлэгүүдээ уншажа, жюриин үндэр сэгнэлтэдэ хүртөө. Тиигэжэ тэдэнэр Гран-при шанда хүртөө. Зандин нютагай команда түрүүшын һуури эзэлээ. Эдэ хэд бэ гэхэдэ, омог дорюун хүбүүд: Аюр, Алдар, Гомбо, Дима, Энхэ, Ардан, Жамсаран, Галсан; дангина бэрхэ басагад: Аюна, Юмжана, Арьяана, Сэлмэг гэгшэд болоно. “Зандинаймнай хүүгэдэй бүлгэм шүлэгүүдээ hайнаар, уран гоёор уншажа, эрхим зургаан команданууд сооhоо тодорон гаража, 1-дэхи hуури эзэлээ. Дорюун, бэрхэ, бэлигтэй үхибүүдтээ hуралсалдаа, hургуулидаа эрхим амжалтануудые туйлажа, буряад арадайнгаа бэрхэ хүнүүд болохыетнай хүсэнэбди. Ашанараа, зээнэрээ бэлдэhэн эжынэртээ, абанартаа үнэн зүрхэнhөө баяраа хүргэнэбди”, - гээд, эдэ үхибүүдые бэлдэһэн Үндэһэтэнэй 1-дэхи лицей-интернадай буряад хэлэнэй багша Светлана Гончиковна Будаин хэлээ. Энэ харалгада хабаадаһан үхибүүдые Цыбикжаповтанай гэр бүлэ халуун эдеэ хоолоор хүндэлжэ, хүн бүхэндэнь мүнгэн бэлэг барюулаа.
Гран-придэ хүртэһэн Шэбэртын үхибүүдтэ Уласай Соёлой яаманай зүгһөө 20 мянган түхэригэй сертификат барюулагдаа. Нэгэдэхи һуурида гараһан Зандинай эдиршүүлдэ мүн лэ Соёлой яаманһаа 7 мянган түхэригэй сертификат бэлэг болгон үгтөө. “Амарлин” дасанай түлөөлэгшэд 2-дохи һуури эзэлээ. Захааминай аймагай айлшад 3-дахи һуурида гараа.
Хөөрхэн жаахан үхибүүдэй буряад хэлэн дээрээ шүлэгүүдые тоб байса, уран гоёор хөөрэжэ байхые шагнахада, шэхэнэй шэмэг боложо, сэдьхэлдэ һайхан мэдэрэл түрүүлнэ һэн.
«Эрын гурбан наадан»
Хёрхо мэргэн һур харбаашадай, шамбай шадалтай баатар хүбүүдэй, хурдан хүлтэй хүлэг моридой дунда болоһон мүрысөөнүүд олоной анхарал мүн лэ татаа. Эдэ мүрысөөнүүдтэ уласаймнай холо ойрын нютагуудһаа олон зон хабаадахаяа ерээ. Энэ үдэр аза талаантай байжа, шангай һууринуудые эзэлэгшэдтэ сэнтэй бэлэг сэлэгүүд барюулагдаа.
Хоёр үдэрэй туршада үргэлжэлһэн энэ ехэ найр наадан Түгнын түрүү хүбүүдэй нэгэн, Дотоодын хэрэгүүдэй яаманай ветеран Дондог Чимитович Дабажалсановай асари ехэ оролдолгоор үндэр хэмжээндэ үнгэргэгдөө.
Холо ойроһоо бууһан айлшад зулгы һайхан зунай сагта түүхэтэ Түгнын талаһаа хүсэ шадал абаһандаа урматайнууд байна һэн.