Ниигэм 1 sep 2021 1070

​Уһанай эзэн алдуу хүлисэхэгүй

© фото: pixabay.com

Намарай сагай дүтэлжэ байгаашье һаань, үнгэрһэн 10 хоногой туршада уһанда орожо хоёр хүн наһа бараа. Тиихэдэ аяар 4 хүн аймшагтай ушарта оробошье, гарасалдаһан байха юм. Хэмнайшье нажарай халуун үдэрнүүдтэ уһанда орожо сэнгэдэг, халуунда зобоһон бэеэ амаруулдаг ха юм. Жэл бүри уһанда орохо сагай дүтэлхэһөө урид абаралга болон бэдэрэлгын мэргэжэлтэд улад зондо тон ехэ анхаралтай байхые һануулдаг, яажа бэеэ абажа ябаха тухай һэргылэмжын ажал ябуулдаг. Хэды хэлэгдээшье һаань, хэдыхэн һарын туршада олон зон уһанда шэнгэжэ наһанһаа нүгшэдэг. Гал түймэр, газарай ехэ хүдэлэлгэ, гол горхоной үерлэхэ гэхэ мэтэ байгаалиин аймшагтай үзэгдэлнүүдһээ хүн түрэлтэн ямаршье абаралгүй гэжэ хэлэмээр. Аймшагтай даа!

Мэдэгдээгүй аяншад

Хойто-Байгалай аймагта урдадаг Зүүн Мама гэһэн горхоноор Москва хотоһоо ерэһэн 3 хүнэй доошолжо ябатарнь, тэдэнэй онгосонь урбалдажа уһаар урдабад. Тэрээнһээ боложо, нэгэ нүхэрынь уһанһаа гаража шадангүй шэнгээ. Хоёр нүхэдынь арай шамай өөһэдын хүсөөр нүхэрэйнгөө һэе эрьедэ гаргажа шадаа. Тиигэжэ тэдэнэр утаһаар хонходожо, абаралга бэдэрэлгын албанда аюул болоһон тухай дуулгахадань, вертолёдоор ниидэжэ ошохо гэһэн шиидхэбэри абтаа.

- Хоёр үдэрэй туршада абаралгын ажал ябуулагдажа, арай шамай тэдэниие Нижнеангарск хотодо буулгабад. Красноярскын агаарай абаралгын албанай вертолёдоор Байгалай абаралга-бэдэрэлгын албанай 4 мэргэжэлтэд аюулда ороһон зондо ошоо. Арай гэжэ тэдэниие обёорходомнай, онгосо һуулгаха газар олдохо юм бэшэ. Тиигэжэ удаахан сагай туршада таатай газар бэдэржэ, тэдэниие онгосодо һуулгатар нилээд саг үнгэрөө, - гэжэ 1 класссай абарагша Роман Портнягин дуулгана.

Аяншалагшад ямар газараар, уһаар ябахабибди гэжэ уридшалан мэргэжэлтэдтэ дуулгаагүй дээрэһээнь иимэ хүндөөр абаралгын ажал үнгэрөө. Танигдаагүй газараар аяншалгада гарахаһаа урид тусхай албангуудта нэн түрүүн дуулгаха хэрэгтэй ха юм даа.

Анхаралгүй ябадалһаа

Баргажанай аймагай Максимиха һууринда далайн эрьедэ амаржа һууһан нэгэ хүн уһанда шэнгэжэ байһан багахан хүбүүе обёоржо, удангүй тэрэниие уһанһаа эрьедэ гаргаба. Энэ ушар тухай танигдаагүй нэгэ эхэнэр сүлжээ холбоондо бэшэһэн байна.

- Элшэтэ наранай ульһанда халуун элһэн дээрэ амаржа һуухадаа, шунгажа байһан багашуулые адаглажа байгаабди. Гэнтэ 1,5 наhатай хүбүүн уһанда гүйдэлөөрөө орохотой сасуу бүдэржэ унаад, эбхэржэ байһан долгиндо хушагдажа эхилбэ. Энээниие харахадаа, Антон нүхэрни тэрэ дороо гүйжэ ошоод, хүбүүхэниие уһанһаа гаргаа. Бурхан хараа, ээлээ. Тиибэшье, хүбүүн яһала ехээр уһа балгажа үрдеэ ха. Айһандаа юм гү, тэрэ хүбүүнэй эжы абарагша Антондо һайниие хүргөөгүй, тэрэ дороо саашалаа. Нүхэрөөрөө ехээр омогорхоноб, жаахан хүбүүнэй наһа абараа, - гэжэ тэрэнэй һамган дуулгана.

Энэ хөөрөөнэй доронь ажаһуугшад ехэтэ Антондо һайниие мэдүүлнэ. Тэндэ байһан уладай бэшэһээр, жаахан хүбүүнэй эжы гар утаһаар хөөрэлдэжэ байһаар, хүбүүгээ харааһаа алдажархиһан байгаа бшуу. Ойлгожол байха хэрэгтэй даа.

Баһал ханамжагүй аяншад

Августын 22-то Түнхэнэй голые эсхэн урдадаг Эрхүү мүрэн дээрэ 4 хүн катамаранаар уруудажа ябатараа, тэрэнэйнгээ хүмэрихэдэнь, мүн лэ бултадаа уһанда шунгаба. Тэдэнэй 3 хүниинь өөһэдөө тамаржа, эрьедэ гарахадань, 4-дэхи нүхэрынь уһанай хүсэндэ диилдэжэ шэнгэбэ. Иимэ гашуудалтай ушарта эдэнэр абаргшадта дуулгаал ааб даа. Үглөөдэрынь 4 сагай туршада уһанай голоор бэдэрэлгын ажал хэгдэжэ, тэрэнэй һэе олдоо. Абарагшад һэеынь сагдаанарта болон мүрдэлгын албатанда дамжуулаа.

Эдэнэр Хойто-Байгалай аймагта амаржа ябатараа, аюулда ороһон аяншадтал адли, баһал абаралга-бэдэрэлгын албатанда ябаха зүргэнүүдээ танюулжа мэдүүлээгүй байгаа.

- Ерэһэн ушараа, ябаха газарнуудаа дуулгаһан мэдүүлгэ манай албанда заабол оруулха хэрэгтэй. Тиимэ хүндэ юумэн үгы, манай албанай сайт дээрэ орожо, холоһоо мэдүүлгэ барихада болоно, - гээд, ГО ЧС-эй мэргэжэлтэд мэдүүлнэ.

Хоёрдохи түрэһэн үдэрынь

Һаяхана мүн лэ Түнхэнэй аймагта хоёр хүүгэд уһанда шэнгэжэ байтараа, һайн хүнэй туһаламжаар үхэлэй һабарһаа гарасалдаа. Зун-Мурин тосхондо ажаһуудаг Сергей Таранов ахатан сүлөө сагай гарахадань, уһа голой эрьеэр ябажа, загаһа хахуулидаха анханһаа дуратай юм. Тэрэшье үдэр ахатан Зун-Мурин мүрэнэйнгөө загаһаар баян сөөрэмүүдые шалгажа, хахуулияа хаясагаан ябаба. Уһанай нүгөө эрьедэ хоёр хүбүүд уһанда шунгажа ороод, хайр дээрэ хэбтэнэ.

- Шунгажа байһан хүбүүдые юундэб даа абамнай ходол хаража, нюдөө табижа ябаа. Уһан мүнөө жэл урда жэлнүүдтэ орходоо, ехэ болонхой. Уданшьегүй хүбүүд дахинаа ороод шунгахадаа, нэгэниинь эрьюулгэдэ абтажа, шэнгэжэ эхилээ. Хоёрдохинь тэрэнээ абаржа байтараа, өөрөө тамирдаба. Энэл зуура абамнай тэдэ хоёрые обёоржо, сэнтэй заабари үгэжэ, хайшаа тамархыень зааба. Абамнай тэдэ хоёрто тамаржа ошоод, хүсэеэ алдажа байһыень татажа, эрье руу тамараа. Харин хоёрдохинь өөрөө тамаржа гараһан байна. Түрүүшын туһаламжа үзүүлһэнэй удаа тэдэ хоёрые эмшэдтэ дамжуулаа, - гэжэ Сергей Гомбоевичой басаган Татьяна хөөрэнэ.

Эдирхэн хоёр хүүгэдэй энэ ушар иигэжэл һайн хойшолонтойгоор дүүрэһэниинь һайшаалтай. Заяаша бурхадынь энэл үдэр, энэл сагта Сергей Гомбоевичые загаһашалхыень Зун-Мүрэнэй эрьедэ дуудаһан байгаа гү? Ород Уласай МЧС- эй захирал иимэ ушарта абарагшадые шагнал хайрада хүртүүлдэг ёһо байдаг. Магад эдэ хоёр залуу хүбүүдэй наһа абарһанай түлөө Сергей Гомбоевич Таранов шагнагдажашье болохо.

Мэргэжэлтэдэй хэлэдэг бүхы заабаринуудые һанаандаа хадуун абажа, зоболондо оронгүй, аюулһаа саагуур ябыт даа! Илангаяа буряад зон хаанашье, ямаршье уһа голой эрьеэр ябахадаа, Лусад хаандаа мүргэжэ ябахада үлүү болохогүй!

Автор: Булат БАДМАЕВ

Фото: pixabay.com