Ниигэм 6 apr 2022 986

Эрхимүүд элирүүлэгдээ

«Буряад хэлэ сахин хүгжөөхэ» гэһэн гүрэнэй түсэл Буряад Уласай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай захилаар «Бэлиг»  түб бэелүүлнэ. «Буряад хэлэнэй эрхим класс» урилдаан түгэсхэлдөө хүрэжэ, эрхимүүд элирүүлэгдээ. Һүүлшын шатада 20 һургуулиин багшанар болон 16  сэсэрлигэй хүмүүжүүлэгшэд хабаадаһан байна.

Багшанар түрэл хэлэнэйнгээ уян нугархайе эдиршүүлдэ яажа дамжуулнаб, ямар түрүү онол аргануудые хэрэглэнэб гэжэ мэргэжэлтэ шүүгшэд элирүүлээ. Мүрысөөндэ хабаадагшад хэжэ байһан ажал тухайгаа видео-буулгабаринуудые эльгээһэн юм.

-Үнгэргэгдэһэн урилдаанай дүнгөөр багшанар болон сэсэрлигэй хүмүүжүүлэгшэд аргагүй ехэ ажал ябуулна гэжэ харабабди. Ууган буряад хэлэеэ үргэхэ ажал хэгдэжэ байхадань, бахархамаар байна, - гэжэ «Бэлиг»  түбэй захирал Баяр Балданов хэлэнэ.

Улаан-Үдын түрүү һургуулида гү,  али аяар холын Ахын аймагта аб адляар һурагша бүхэн номдо һураха ёһотой. Тиимэһээ Буряадаймнай олон һургуулинуудай багшанар энэ урилдаанда оролсожо,  арга шадабарияа харуулха гэжэ шиидэһэниинь гайхалгүй.

-Эхэ хэлэеэ энэ зандань үлөөжэ, саашань үри хүүгэдтээ дажуулха гээшэ бидэнэй уялга мүн. Һүүлэй үедэ энэ талаар хэгдэжэ байһан ажал хаража байхада, урматай даа, - гэжэ 29-дэхи Буряад гимназиин багша,  урилдаанда  илагша  Лхама Цыренова хэлэнэ.

Гүрэнэй түсэлэй аргаар шэнэ үеын классуудые   түхеэрэлгэ амаргүй туһатай, хэрэгтэй ажал гээд багшанар нэгэн дуугаар тэмдэглэнэ.

-Хэшээлээ үгэхэдөө, оньһото техникэ хэрэглэнэбди. Үхибүүднай тон дуратайгаар, һонирхон байжа хэшээлдээ хүдэлнэ. Нетбук хэрэглэжэ, элдэб викторина үнгэргэхэдэ, хүүгэд дуратай байна. Яагаашье һаа,  һүүлэй оньһото хэрэгсэлнүүдые нэбтэрүүлжэ хэлэ үзэхэдэ, үрэ дүнтэй гэжэ хэлэхэ байнаб. Уласай хэмжээнэй урилдаанда оролсожо, 2-дохи һуурида гараһандаа баяртай байнаб. Үшөөшье урагшатайгаар ажаллаха гэжэ оролдохоб, - гээд, Ахын аймагай Өөрлигэй дунда һургуулиин буряад хэлэнэй багша Октябрина Жаргаловна Ошорова дуулгана.

Бага наһанһаа юумэндэ һурахада, үрэ дүнтэй байдаг ха юм даа. Илангаяа хэлэнүүдые үзэхэдэ. Үхибүүнэй дуугаржа эхилхэдэ  һургабал,  ашагтай байха. Тиимэһээ хүүгэдэй сэсэрлигүүдэй хүмүүжүүлэгшэдэй дунда урилдаанай үнгэрһэниинь тон һайшаалтай.

-Түрүүн һургадаг байһан онол аргануудһаа тад ондоо юумэнүүдые хэрэглэжэ, түрэл хэлэеэ үзэнэбди. Буряад хэлэ мэдэхэгүй хүмүүжүүлэгшэднай өөһэдөө буряад  хэлэндэ һурана. Элдэб онтохон, үльгэрнүүдые компьютерта, сахим самбарнуудта  тааруулжа, һуралсалай түсэл бэлдэнэбди. Хүүгэд энэ онол аргада яһала дуратай, - гэжэ тус урилдаанда 2-дохи һуури эзэлһэн «Алые паруса» гэһэн сэсэрлигэй буряад хэлэнэй багша Людмила Бальжурова тэмдэглэнэ.

Засагай газарай хуралдаанай танхимда сугларһан багшанар болон хүмүүжүүлэгшэдые Буряад Уласай Толгойлогшын орлогшо Вячеслав Цыбикжапов халуунаар амаршалба.

 - Бүхы суглаан хуралдаануудаа түрэл буряадаараа үнгэргэхэ ёһотойбди. Тамирай гү,  али һуралсалай тэмсээнүүдые эмхидхэхэдээ, бидэ,  ехэшүүл,  өөһэдөө нэн түрүүн буряадаараа зугаалха болонобди. Гансал иигэжэ бидэ эхэ хэлэеэ хүгжөөхэ, энэл зандань үлөөхэ болоно гээшэбди, -гэжэ тэрэ тэмдэглэбэ.

Ажалай түлөө урмашуулагдаһан багшанар саашадаа үшөөшье һайнаар хүдэлжэ, үндэр амжалта туйлаха гэжэ найдамаар. Үнэхөөрөөшье, бидэнэй оролдожо, түрэл хэлэнэйнгээ саашанхида һанаата болоогүй һаамнай, хэн ондоо тээһээ ерэжэ туһалхаб даа. Тиимэһээ хүн бүхэн гэртээ шадаха зэргээрээ буряадаараа хөөрэлдэжэ байхамнай болтогой!

Автор: Булат БАДМАЕВ

Фото: Булат Бадмаев