Ниигэм 4 dec 2023 873

Буряад-монгол зурхай декабриин 4-hөө 10 болотор

© фото: Анна Огородник

Декабриин 4, гарагай 2, буряад-монгол литээр 22.

Амгалан жаргалантай Дашиниматай (Үлзытэ) үдэр.

22-ой үдэр һуралсалай, болбосоролой, урла­лай үйлэнүүдтэ урагшатай.

Амгалан тайбанай, баялигай, малгайн, гута­лай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиид­хэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай уһан махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, «аршаан» болоно: эм найру­улхада, эмнэлгэ эхилхэдэ, угаалга хэхэдэ, хурим түрэ наадахада, аралжаа наймаа ябуулхада, арь­бажуулгын бүхы үйлэнүүдтэ һайн. Энэ үдэр «най­маанай» үүдэн нээгдэнэ: олзын хэрэг эрхилхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада муу, илангаяа баруун зүг руу.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, ураг­шатай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – эдеэ ундан элбэгжэхэ, гэбэшье үбшэн хүрэжэ магад.

Декабриин 5, гарагай 3, буряад-монгол литээр 23.

23-ай үдэр хотодо хэрэг ябуулхада урагшатай.

Амгалан тайбанай, баялигай, малгайн, гута­лай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиид­хэхэдэ һайн.

Гарагай гал махабад одоной гал махабадтай ушаржа, «арьбажал» болоно: аралжаа наймаа ябуулха, олзын хэрэг эрхилхэ, хүрэнгэ шэглүүлхэ, урьһалха, үрэһэ тариха болон арьбажуулгын бүхы үйлэнүүдтэ урагшатай, һайн. Хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн үдэр. «Хүбүүнэй» үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шуха­ла хэрэгүүдые үйлэдэхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүг руу һайн.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хул­гана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – баялигта.

Декабриин 6, гарагай 4, буряад-монгол литээр 24.

24-дэ нүхэд болоходо, хэлсээ баталхада һайн.

Амгалан тайбанай, адуу мориной хэшэг дал­лага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, «үхэл» болоно: амидаралай хүсэн һуларна, эхилһэн хэрэгүүд урагшагүйдэхэ, эмнэлгэ эхилхэгүй. «Сэрэгэй» үүдэн нээгдэнэ: сэрэг хүдэлгэхэгүй, заргалдахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүг руу һайн.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.

Үһэеэ абхуулхада – үбшэндэ.

Декабриин 7, гарагай 5, буряад-монгол литээр 25.

Хандамын дүйсэн үдэр.

25-да наһа барагшые хүдөөлхэдэ, худалдаа наймаа ябуулхада һайн, гэбэшье тэрсүүд үдэр һэргэг байха, холын замда мордохогүй, бэриин хэрэг үйлэдэхэгүй, наһа барагшые хүдөөлхэгүй.

Амгалан тайбанай, илангаяа хүүгэдэй даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

«Түрэлэй» үүдэн нээгдэнэ: түрэл гаралнуудта­яа найрлахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада – нюдэнэй даралта хөөрэхэ.

Декабриин 8, гарагай 6, буряад-монгол литээр 26.

26-да айраг тараг бэрихэдэ һайн. Үхэр мал худалдахагүй.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «тааралдахагүй» болоно: гарза гаража, хулгай дээрмэшье ушаржа болохо. Хурим түрэ наадахагүй, эмнэлгэ болон шухала хэрэгүүдые эхилхэгүй. «Хэрэмэй» үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, зөөлгэхэгүй.

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл эбдэрхэ» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу, бэшэ зүг руу һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – жаргалда.

Декабриин 9, гарагай 7, буряад-монгол литээр 27.

27-до наһа барагшые хүдөөлхэдэ, айраг тараг бэрихэдэ һайн. Хурим түрэ наадахагүй.

Баялигай, илангаяа таряанай даллага аба­хада, бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «тааралдахагүй» болоно: шухала хэрэгүүдые, илангаяа эмнэлгэ эхилхэгүй. «Бэриин» үүдэн нээгдэнэ: бэриин хэрэг үйлэдэхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүг руу гэмгүй.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэл­тэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – үлзытэй, һайн.

Декабриин 10, гарагай 1, буряад-монгол литээр 28.

28-да наһа барагшые хүдөөлхэгүй, бэри буулгахагүй.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «хүсэн» болоно: эхилһэн хэрэгүүдээ түгэсхэхэдэ, һуралсалай хэрэгүүдтэ урагшатай, һайн. «Хүүрэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшые хүдөөлхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – хэрүүл тэмсэлдэ.

Зурхай Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна Огородник