Ниигэм 1 jan 2024 973

Буряад-монгол зурхай январиин 1-hээ 7 болотор

© фото: Анна Огородник

Январиин 1, гарагай 2, буряад-монгол литээр 20

20-до арьбажуулгын бүхы хэрэгүүдтэ һайн.

Амгалан тайбанай, баялигай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, «үхэл» болоно: амида­ралай хүсэн һуларна, шухала хэрэгүүдые эрхилхэгүй, эм найруулхагүй. Энэ үдэр «нии­тын» үүдэн нээгдэнэ: суглаа зарлахагүй, шуха­ла уулзалгада хабаадахагүй.

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл эбдэрхэ» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, ураг­шатай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – ангалгада, үлэсхэлэндэ.

Январиин 2, гарагай 3, буряад-монгол литээр 21

21-дэ үрэһэ тариха, зааха, захирха хэрэгүүдтэ һайн. Халуун уһанда орохогүй.

Амгалан тайбанай, баялигай хэшэг даллага абахада, хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.

Гарагай гал махабад одоной гал махабад­тай ушаржа, «арьбажаха» болоно: үрэһэ тари­хада, урьһалхада, худалдаа наймаа ябуулхада, олзын хэрэг эрхилхэдэ, хүрэнгэжүүлгын болон арьбажуулгын бүхы үйлэнүүдтэ һайн. «Айлша­най» үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулгана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – халдабарита үбшэнүүдтэ.

Январиин 3, гарагай 4, буряад-монгол литээр 22

22-до эрдэм номдо, зурхайда, урлалай аргануудта һурахада, урагшатай, һайн.

Амгалан тайбанай, адуу мориной хэшэг даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, «үхэл» болоно: амида­ралай хүсэн һуларна, шухала хэрэгүүдые эрхилхэгүй, эм найруулхагүй. «Наймаанай» үүдэн нээгдэнэ: олзын хэрэг эрхилхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада муу, илангаяа баруун зүг руу.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.

Үһэеэ абхуулхада – эдеэ ундан элбэгжэхэ, гэбэшье үбшэн хүрэжэ магад.

Январиин 4, гарагай 5, буряад-монгол литээр 23

Тэрсүүд ябаһан үдэр санваар хүртэхэ, ном шагнаха ба бурханай тахилга хэхэ, даллага абаха, харгыда гараха, хүдөө гаргаха, нүүхэ ба бэриин үйлэнүүдые тэбшэхэ.

Амгалан тайбанай, илангаяа хүүгэдэй даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

«Хүбүүнэй» үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шуха­ла хэрэгүүдые бүтээхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада – баялигта.

Январиин 5, гарагай 6, буряад-монгол литээр 24

24-дэ нүхэд болоходо һайн.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «тааралдахагүй» болоно: хулгай дээрмэ ушаржа, гарза гаража болохо; шухала хэрэгүүдые, эмнэлгэ эхилхэгүй. «Сэрэгэй» үүдэн нээгдэнэ: сэрэг хүдэлгэхэгүй, заргалдахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – үбшэндэ.

Январиин 6, гарагай 7, буряад-монгол литээр 25

Хандамаанарай дүйсэн үдэр.

25-да үрэһэ тарихада, наһа барагшын хэрэгүүдые бүтээхэдэ, аралжаа наймаа ябуул­хада һайн.

Баялигай, илангаяа таряанай даллага аба­хада, бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «тааралдахагүй» болоно: гарза гараха, хулгай дээрмэшье ушаржа магад; шухала хэрэгүүдые, эмнэлгэ эхилхэгүй. «Түрэлэй» үүдэн нээгдэнэ: түрэл гаралнуудтаяа найрлахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэг­тэй.

Үһэеэ абхуулхада – нюдэнэй даралта хөөрэхэ.

Январиин 7, гарагай 1, буряад-монгол литээр 26

26-да газар хахалхада, айраг тараг бүрихэдэ һайн. Адуу мал худалдахагүй, юумэ андалдахагүй.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «хүсэн» болоно: эхилһэн хэрэгүүдээ түгэсхэхэ, эрдэм ном шудалжа эхилхэ хэрэгүүдтэ һайн. «Хэрэмэй» үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, зөөлгэхэгүй.

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл эбдэрхэ» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – жаргалда.

Зурхай Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна Огородник