Ниигэм 8 jan 2024 1203

Буряад-монгол зурхай январиин 8-hаа 14 болотор

© фото: Анна Огородник

Январиин 8, гарагай 2, буряад-монгол литээр 27

Амгалан жаргалантай Дашиниматай (Үлзытэ) үдэр - абишиг (Ваан) хайрлаха, һайтар байгуулха (рамнай үргэхэ), бурханай тахилга хэхэдэ һайн.

27-до айраг тараг бэрихэдэ, наһа барагшые хүдөөлхэдэ һайн.

Амгалан тайбанай, баялигай, малгайн, гута­лай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр «бэриин» үүдэн нээгдэнэ: бэриин хэрэгүүдые үйлэдэхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, ураг­шатай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – жаргалда.

Январиин 9, гарагай 3, буряад-монгол литээр 28

28-да бэри буулгахагүй, наһа барагшын хэрэгүүдые бүтээхэгүй.

Амгалан тайбанай, баялигай хэшэг даллага абахада, хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.

Гарагай газар махабад одоной гал маха­бадтай ушаржа, «носохо» болоно: шухала хэрэгүүдые, илангаяа эмнэлгэ эхилхэгүй. «Үхэлэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшые хүдөөлхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулгана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – хэрүүл, тэмсэлдэ.

Январиин 10, гарагай 4, буряад-монгол литээр 29

29-дэ Нирманарати замбиһаа бурхад буужа, хүн зоной һайн, муу хэрэгүүдые ажаглан сэгнэ­нэ. Дайсадаа дарахада, далдын муу һайниие усадхахада урагшатай. Бэри буулгахагүй, наһа барагшын хэрэгүүдые бүтээхэгүй, адуу мал худалдахагүй, аралжаа наймаа ябуулхагүй

Амгалан тайбанай, ута наһанай, адуу мори­ной хэшэг даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, «эдир» болоно: шэнэ хубсаһа үмдэхэдэ, зүүбшэ гоёолто зүүхэдэ, хатар наада эмхидхэхэдэ, найрлахада, шэнэ тушаал эзэлхэдэ, урагшатай, һайн. «Үхэлэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшын хэрэгүүдые үйлэдэхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.

Үһэеэ абхуулхада – һүнэһэн зайлаха.

Январиин 11, гарагай 5, буряад-монгол литээр 30

30 – Бурхан багшын дүйсэн үдэр.

Айраг тараг бэрихэдэ һайн; бэриин үйлэнүүдтэ муу.

Амгалан тайбанай, илангаяа хүүгэдэй даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

«Ниитын» үүдэн нээгдэнэ: суглаа зарлахагүй, шухала уулзалгада суглархагүй.

Энэ үдэр гарагай уһан махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «хубаарха» болоно: нүхэдөөрөө эбээ таһаржа болохо.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада – ама хэлэн, хэрүүл тэм­сэл дэлгэрхэ.

Январиин 12, гарагай 6, буряад-монгол литээр шэнын 1

Шэнын 1-дэ һанаһанаа бүтээхэдэ, худаг малтахада һайн. Наһа барагшын хэрэгүүдые бүтээхэгүй.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, «эдир» болоно: шэнэ хубсаһа үмдэхэдэ, зүүбшэ гоёолто зүүхэдэ, хатар наада эмхидхэхэдэ, найрлахада, шэнэ тушаал эзэлхэдэ, урагшатай, һайн. «Айлшанай» үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – наһан хорохо.

Январиин 13, гарагай 7, буряад-монгол литээр 2

2-то ноён болоходо, пеэшэн табихада, үрэһэ тарихада һайн. Холын замда мордохогүй.

Баялигай, илангаяа таряанай даллага аба­хада, бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной газар махабадтай ушаржа, «сиддхи» болоно: һанаһан хэрэгүүдээ бүтээхэдэ, гэр байра барихада, газар худалдажа абахада, ажал хэрэгүүдээ согсолходо, хэблүүлхэдэ урагшатай, һайн. «Наймаанай» үүдэн нээгдэнэ: олзын хэрэг эхилхэгүй.

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл эбдэрхэ» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэг­тэй.

Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аман, хэрүүл тэм­сэл дэлгэрхэ.

Январиин 14, гарагай 1, буряад-монгол литээр 3

3-да гэр байра хушаха, пеэшэн табиха, захирха болон арьбажуулгын бүхы үйлэнүүд урагшатай, һайн. Худаг малтахагүй.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной гал махабадтай ушаржа, «носохо» болоно: шухала хэрэгүүдые, илангаяа эмнэлгэ эхилхэгүй. «Хүбүүнэй» үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шухала хэрэгүүдые үйлэдэхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – баялигта.

Зурхай Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна Огородник