Һургуулиингаа хаһа һанан...

Октябриин эхиндэ хүндэтэ багшанараа амаршалха һайн заншалтайбди. Һүүлэй хэдэн жэлдэ энэ һайндэр октябриин 5-да гээд тогтоогдонхой. Бидэ нэгэ бага хожомдобошье, Багша мэргэжэлтэниие амаршалжа байһанаа мэдүүлнэбди.

Гэхэтэй хамта, уншагшадтаа өөрын һургуулиин наһанай хаһа һанажа, дуратай багшанараа нэрлэхыень, ямар хэшээлнүүдтэ дуратай байһыень асуултадаа оруулбабди.

Алла Намсараева, Ивалгын дасанай хэблэлэй албанай хүтэлбэрилэгшэ, 1987 ондо Улаан-Үдэ хотын 65-дахи һургуули түгэсхэгшэ:

- Дүй дүршэл ехэтэй, бэрхэ багшанар манай һургуулида олон байһан юм. Энэ ушарһаа боложо, тон һайн һуралсал абажа гарааб гэжэ ходо һанажа ябадагби.

Минии эгээл дуратай багша Тамара Михайловна Гусева байгаа. Тиимэһээ ород хэлэ ба литературын хэшээлнүүдтэ дурлаһамни гайхалгүй.

Тамара Михайловнаһаа “таба” гэһэн сэгнэлтэ абахаяа һанабал, бүхы классайнгаа урда самбарта харюу үгэхэ ёһотой байгаабди. Ямаршье даабари мүнөө һууһаар лэ хэжэрхихэ аргатайб. Деепричасти болон наречидэ юундэ залгалта үгыб гэжэ һанаад ябагшаб. Өөрынгөө үхибүүдтэ дуратай багшаһаа абаһан эрдэм мэдэсээрээ хубаалдажа гайхуулдагби.

Мыдыгма Замбалова, Улаан-Баатар хотын Монгол-ород һургуулиин багша, 1986 ондо Хяагта аймагай Ехэ Нугын һургуули дүүргэгшэ:

- Һургуули дүүргэһээрни аяар 34 жэл үнгэршэбэ. Хэды тиигэбэшье түрэл һуралсалайнгаа гуламта, багшанараа мүнөөшье болотор дулаанаар һанадагби.

Манай Ехэ Нугын һургуулида хододоо мэргэжэл ехэтэй багшанар олоор хүдэлдэг юм. Багшын һайндэрэй үедэ буряад хэлэ ба литературын багша Мария Самбуевна Жигжитова тухай хэлэхэ һанаатайб. Мүнөө багшамнай үндэр наһатай юм. 83-тай болонхой. Маанадые түрэл хэлэндээ, ёһо заншалдаа һайн хандасатай ябахыемнай һургаа. Өөрөө шадамар бэрхээр шүлэгүүдые, рассказуудые бэшэдэг. Багшынгаа ашаар лэ буряад хэлэеэ мартангүй ябанабди.

Энэ ушар һамбаашалан, багша­нартаа баярые хүргөөд, бултандат­най дуратайб гэжэ хэлэнэб.

Алёна Хамаганова, психолог мэргэжэлтэй, 1999 ондо Улаан-Үдэ хотын 46-дахи һургуули дүүргэгшэ:

- Минии һуража байһан класс туршалгын байһан юм. Тиимэһээ һуралсалайнгаа гуламтада онсо хандасатай байгаабди. Гуманитарна-эстетическэ шэглэлээр һурахадаа, дэлхэйн соёл, театр, уран зураг, хүгжэм, хатар гэхэ мэтые дэлгэрэнгыгээр үзэдэг байгаабди. Тиимэһээ минии эгээл дуратай хэшээл хадаа ород хэлэн ба литература байгаа бшуу.

Манай һургуулида бэрхэ багшанар олон байгаа, бултандань дуратай һэм. Жэшээлбэл, физикын багша Вера Петровна маанадые түрүүшүүлэй дунда ябахыемнай һургаа. Эгээл түргөөр бодолго хэһэн табан хүн “таба” гэһэн сэгнэлтэ абаха гэжэ хэшээл бүхэндэ хэлэдэг һэн. Хүгжэмэй багша Раиса Викторовна хүгжэм шагнуулжа һургаа.

Өөрын багшые дээдэ һургуулида олооб гэхэдэ, алдуу болохогүй. Туяна Цибановна Тудупова болоно.

Сырен-Дулма Батомункуева (Папаева), Үндэһэтэнэй номой сангай мэргэжэлтэн, залуу эхэ, 1994 ондо Аха аймагай Өөрлигэй һургуули дүүргэгшэ:

- Ганса “таба” гэһэн сэгнэлтээр һурахаяа оролдогшо һэм. Хаа-яа дүрбэ абабал, бархирхаяа һанагша һэм.

Юундэб даа химиин хэшээлнүүдтэ тон дуратай байгааб. Мүнөөшье болотор хэшээлнүүдтээ үзэһэн юумэнүүдые һанаад ябагшаб. Химиин кабинет соо ехэл гоё байгша һэн. Колбо пробирканууд, элдэбын үнэһэн бутархайнууд, химическэ бодосууд намайе ехэл һонирхуулдаг бэлэй. Хүн бүхэнэймнай шэрээ дээрэ химическэ хэрэгсэлнүүд табяатай байһые эли һанаад ябанаб. Лабораторно хэшээлнүүдэй үедэ элдэб юумэнһээ утаа гал гарахадань, ехээр баярлагша һэм. Тиимэһээ химиин багша Софья Жаповна Мандагаева намда эгээл дуратай багшамни байгаа. Харюусалга ехэтэй ябахыемнай, өөрынгөө урда эрилтэ табюулжа һургаһандань баяртайб.

Бадма Бадмаев, боксоор эхэнэрнүүдэй командын ахамад һоригшо, 1979 ондо Бэшүүр аймагай Шэбэртын һургуули дүүргэгшэ:

- Багаһаа хойшо боксоор бэеэ һорижо ябаһан хүндэ физкультураһаа үлүү хэшээл үгы ааб даа.

Математикын хэшээлнүүдтэ дура­тай байгааб. Манай һургуулиин захирал Юлия Юможаповна Шоймпо­лова заагша һэн. Һонирхолтойгоор юумэ ойлгуулжа үгэдэг байгаа.

Мария Цыренова, бухгалтер мэргэжэлтэй, Улаан-Үдэ хотын 13- дахи һургуули дүүргэгшэ:

- Минии эгээл дуратай багша Виктория Богомоловна Богачёва болоно. Намай француз хэлэндэ һургажа, дурыемни буляагаа гэхэдэ, алдуу болохогүй. Хэшээл бүхэниинь һонирхолтойгоор үнгэрдэг һэн, мэдэнгүй байхадашни түгэсэшэһэн байгша һэн. Гэхэ зуура, олон юумэ үрдидэг һэмди.

Виктория багша намтай хэшээлһээ гадуур хүдэлдэг байгаа. Юуб гэхэдэ, француз хэлээр олим­пиадануудта, эрдэм шэнжэлгын конференцинүүдтэ хабаададаг бэ­лэйб. Хүдөө ажахын академидэ һуража байхадаа, мүн лэ олимпиадада ошожо, эрхимүүдэй тоодо орооб.

Борис БАЛДАНОВ бэлдэбэ