Ниигэм 14 oct 2020 424

​Ургасын элбэгтэ урмашаад...

© фото: pixabay.com

Ургасын элбэгтэ урмашаад...

Үнгэрһэн зумнай гэнтэ-гэнтэ “аяг аашаа” яһала харуулаа. Мүн намарайшье байгаали жэгдэ бэшэл даа. Тиимэһээ таряа хуряалгада болон малай бүдүүн тэжээл бэлдэлгэдэ сагай уларил өөрын янзаар нүлөөлнэ.

Таряан ажал эрхилдэг ажахынууд республикадамнай тиимэшье олон бэшэ. Түгнын ехэ таладахи Бэшүүрэй, Мухар-Шэбэрэй, мүн Зэдын, Сэлэнгын, Хяагтын ажахынууд заншалта ёһоороо таряан ажал ябуулдаг. Тиимэһээ Буряадай Хүдөө ажахын яаманай мэргэжэлтэд эдэ ажахынуудта таһалгаряагүй анхаралаа хандуулжа байдаг. Тэдэнэр һая Кабанскын аймагай ажахынуудаар ябажа, хуряалгын ажалай түсэблэгдэһэн ёһоороо ябуулагдажа байһыень анхаржа ерээ.

Шэниисэ хуряагдана

Зунай эхиндэ шэниисэ хатажа эхилһэн аад, дахинаа бороон орожо, оройтоошье һаа, намар болотор үргэлжэлөө. Шэниисэ яһала ургаа. Һайн ургаса абахаяа таряанай хатахыень хүлеэхэ баатай болоно. Тиигээд үүр сүүрһээ үдэшын харанхы болотор тогтон торонгүй таряашад хүдэлнэд. Намарай нэгэ үдэр жэл тэжээхэ гэдэг ха юм.

- Хатаһан шэниисэ хуряахадашье амар, һүүлээрнь хатааха гэжэ дахин ажал гаргахагүйш, шанар һайтай байдаг, - гэжэ "Рубинай" захирал Александр Никонов тайлбарилна. – Тиибэшье һайн үрэһэ манда хүрэхөөр нөөсэлжэ шадахамнай хэлсээнэй, - гэжэ тэрэ маргажа байһанаа мэдүүлнэ.

"Рубин" гэжэ ажахы һү һаалиин шэглэлтэй юм. Энэ ажахы 1800 гаран толгой үүлтэртэ һаамхай мал баридаг. Иимэ ехэ ажахын ашагтай байхын тулада, һүн ехээр һаагдаха ёһотой. Тиимэһээ малдаа бүдүүн хоол хүрэхөөрнь бэлдэхэ шухала.

"Байкальское" ажахыгаархин эртэ тариһан таряагаа мүнөө хуряагаа. Орой тариһаниинь яһала баян ургаса үгэнэ. - Дунда зэргээр гектарһаа 20 центнер абанабди, теэд гандаһан газарһаа оройдоол 12 центнер шууд абтаа, - гэжэ ажахын хүтэлбэрилэгшэ Виктор Терентьев хөөрэнэ.

Гүрэнэй дэмжэлгээр

Хартаабха болон бэшэшье овощ ургуулдаг "Гарантия-2" ажахыда баян ургаса абажа байнхай. Улаан шүлэндэ ородог хартаабхашье, хапууста, морхооб, свёклошье энэ жэл һайн гараа.

- Мүнөө жэл эртэ хүйтэрхэ янзатай. Хуряалга хүндэхэнөөр ябана, шадахаараал яаранабди, - гэжэ ажахын ахамад агроном Иван Кузнецов хэлээд, - гектарһаа 28 тонно абахалди даа. Бурханай хайраар уларилай бараг байбал, үшөөшье ехые абажа шадахабди, - гэжэ урмашана.

- Һайн шанартай үрэһэтэй болохо хэрэгтэнь энэ ажахыда туһалаа һэмди. Жэшээлхэдэ, "Розара" гэһэн дээдэ зэргын үрэһэ абахадань, 70 хубинь гүрэнэй зүгһөө түлэгдөө һэн, - гэжэ Буряадай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо, Буряадай Хүдөө ажахын яаманай сайд ДабаЖалсан Чирипов хэлэхэдээ, - мүнөө "Гарантия-2" эгээл эрхим үрэһэ үйлэдбэрилэгшэ ажахы болоо, - гэжэ тэмдэглээ.

Гектарһаа 65 тонно хапууста, 52 тонно морхооб хуряажа абана. Ерэхэ жэлдэ һайн ургаса хуряаха хараатайгаар газар бэлдэжэ, ешмээн таряа. Юундэб гэхэдэ, ешмээн таригдаһан газараа һайнаар үтэгжүүлдэг, удаадахи ургасын элбэг һайнаар ургахадань нүлөөлдэг. Хартаабха болон бусад овощ һайн шанартайгаар хадагалха газар инвест-түлэбөөр баригдажа байна.

«Овощехранилищиин хүдэлжэ эхилбэл, республикадамнай хэрэглэгдэхэ газарай ургасаар 81 хубиие, харин хартаабхаар хүсэд хүрэхөөр хангажа шадахабди», - гэжэ сайд мэдүүлээ.

Кабанскын аймаг хүдөө ажахын һалбарида түрүү зэргэдэ ябадаг. Мүнөө аймагта 8 нэгэдэмэл томо ажахы болон 86 таряашадай фермерскэ ажахы аша үрэтэйгөөр ажалаа ябуулна. Ажахынууд гүрэнэй зүгһөө дэмжэлгэтэй хадаа, урдаа ехэ түсэбүүдые табинхай.

Фото: pixabay.com