941
Мүнөөдэр, майн 25-да, Улаан-Үдэ хотын 29-дэхи буряад гимнази «Сад памяти» гэһэн уласхоорондын хэмжээ ябуулгада оролсобо. Тус хэмжээ ябуулга 1941 ондо һургуулияа дүүргэжэ, Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнда мордоһон үхибүүдтэ зорюулагдаа. Тиигэжэ 15 сирень таригдаа.
Тус хэмжээ ябуулгада нэгэдэхи классай 15 һурагшад болон 11-дэхи классай 61 һурагшад хабаадаа. Буряад Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо Вячеслав Цыбикжапов, болбосоролой сайдай орлогшо Валерий Поздняков, болбосоролой хорооной түрүүлэгшын уялга дүүргэгшэ Любовь Цепкова, хотын зүблэлэй һунгамал Людмила Пахомова, 29-дэхи гимназиин захирал Баир Дониров гэгшэд хабаадалсаа.
«Дурасхаалай сэсэрлиг» гэһэн уласхоорондын хэмжээ ябуулга 2021 оной мартын 18-да эхилһэн юм. Тэрэнэй хэмжээндэ Эсэгын дайнай үедэ ами наһантаяа хахасаһан 27 сая хүнэй дурасхаал мүнхэлэн, 27 сая модон таригдаха юм.
Баримта
Энэ һургуули 1937 оной сентябрь һарада Октябриин хубисхалай 20 жэлэй ойдо нээгдээ. 1937 ондо нэгэ мянга тухай һурагшад 24 класста һуража эхилээ: тэдэнэй 16 классынь – эхин классууд, 5 – табадахи классууд, 6- зургаадахи классууд, 1- долоодохи класс.Һургуулиин түрүүшын захирал Котов Николай Сергеевич болон эхин классуудай талаар захиралай орлогшо Ковалев Федор Александрович байһан юм. 1941 оной июнь һарада түрүүшын шабинар һургуули дүүргээ. Тэдэнэй классай хүтэлбэрилэгшэнь хадаа түүхын багша Гроссман Григорий Руфимович байһан юм. Эрхимээр һургуулияа Мокеевский Олег, Кобунов Александр (дайнда унаа), Назаров Семен (1942 ондо дайнда унаа), Гороховская Анна дүүргээ. 1941 оной зун һургуулиин захирал Николай Котов 10-дахи класс дүүргэһэн хүбүүдээр дайнда мордожо, ами наһантаяа хахасаа. Басагадынь Улаан-Үдын авиационно зводто хүдэлхэеэ ошоо.
Халхын Голой байлдаанай үедэ һургуулида госпиталь байгуулагдаа һэн. Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай үедэ эндэ 945-дахи эвакогоспиталиин эмнэлгын корпус 1945 оной ноябрь һара болотор хүдэлөө. Шархануудые болон нюураа, нюдөө шатаһан сэрэгшэд эндэ эмнэгдэдэг һэн. 1942 оной январиин 4-дэ шархатаһан хүнүүд эндэ орожо эхилээ. Анагааха ухаанай кандидат, нюурай-үргэнэй гэмэлтэнүүдээр мэргэжэлтэн Николай Васильевич Фетисов эвакогоспиталь хүтэлбэрилөө.
Фото: egov-buryatia.ru
