Һайн дуратанай аша габьяа ехэ

Халдабарита Ковид үбшэнтэй тэмсэлгэдэ аргагүй ехэ туһа һайн дуратан оруулна. Буряадай бүхы аймагуудаар волонтёрнуудай штабууд байгуулагданхай. Халдабарита үбшэнэй һүжэрхэ сагта 1000 шахуу һайн дуратан эблэржэ, туһада хэрэгтэй зондо хамһалсаха гэжэ дураяа мэдүүлээ. “Добродом”, “Бүхэроссиин арадай фронт” болон бусад эмхинүүдэй һайн дуратанай штабууд гэртээ һуугаашадай захяагаар хэрэгтэй эдеэ хоол, эм дом асаржа үгэдэг байгаа, байнашье.

Баргажанай аймагта баһа муухай үбшэнтэй тэмсэлгэдэ залуушуул туһална. 2020 оной мартын 24- дэ аймагай штаб байгуулагдажа, 56 хүн һайн дуратан болохо гэжэ шармайһан байна. Баргажанай нютаг бүхэндэ түргэн ябадалай бүлэгүүд байгуулагдаа. Волонтёр бүхэн бэеэ хамгаалгын маскатай, бүхы ариг сэбэрэй байдал дүүрэн сахина. Захил хэхэеэ һанабал, аймагайнгаа социальна хамгаалгын гү (утаһан 89024520014), али аймагай захиргаанай бэе тамирай болон залуушуулай бодолгын таһагта хонходожо (8-301-3142-294), хэрэгтэй юумэеэ захил хэхэдэ болоно. Мүн тиихэдэ ажаһуугшадта нютагайнгаа сомон даргануудта хандаха арга бии. Үнгэрһэн жэлдэ мартын 31-һээ ноябриин 1 болотор хандалганууд ороһон байгаа. Мүнөө сагта захилнууд дахинаа орожо эхилээ.

Һайн дуратан ганса эдеэ хоол, эм дом асаржа үгэхэ бэшэ, харин элдэб янзын ажал ябуулдаг байна. Жэшээлхэдэ, Баргажанда волонтёрнууд холын нютагуудта ажаһуудаг зоной банкын урьһаламжын, гар утаһанай хэлхеэ холбооной түлөө түлбэринүүдые оруулна, гансаардаһан зондо гэртэнь түлеэ хахалжа үгэдэг, үбэлэй сагта гэртэнь оруулдаг, ойн түймэрнүүдые унтараалгада эдэбхитэйгээр хабаададаг байна даа.

Үетэн нүхэдөөрөө хамтаран

Үшөө нэгэ жэшээ гэхэдэ, Баянгол нютагай дунда һургуули түгэсэгшэд пандемиин үедэ хотоһоо нютагайнгаа социальна туһада хэрэгтэй бүлэнүүдтэ туһа үзүүлээ. 2004 ондо Баянголой дунда һургуули дүүргэгшэд хамтаржа, мүнгэ алтаяа шэдэлсээд, нютагайнгаа зондо туһалха гэжэ эдеэ хоол тарааһан байна. Хотодо байдаг зониинь бүхы хэрэгтэй юумыень худалдан абахадань, авто-унаатай зониинь тэрэнииень абаашаа. Нютагтаа һуудагуудынь хубаажа тараагаа. Иимэ түхэлэй һайн дуранай хэрэгүүд ямар олон багашуулда, гэртэхиндэ ехэшье бэшэ һаа, жаргал асараа гээшэб. Мүнөө сагта хүдөөдэ үхэр малаа баряад байгаашье һаа, мүнгэ алтан дутадаг гээшэ. Олон үхибүүдтэй бүлэнүүд энэ хүшэр байдалай урда яагаад орохоб даа.

- Бидэ халдабарита үбшэнэй дэлгэржэ байгаа сагта нютагайнгаа зондо юугээр туһалжа шадаха аргатайбибди гэжэ дундаа вайбераар хөөрэлдөөд, эдеэ хоол абажа үгэхэ гэжэ шиидэһэн байгаабди. Суг һураһан нүхэднай олон байжа, ажалнай һаадгүйгөөр, урагшатайгаар ябаа. Мүнөө нютагтамнай залуушуул ехэ үсөөн болонхой. Олон гэрнүүд хооһон, ажалгүй саг тохёолдонхой. Социальна туһаламжада хүртэхэ бүлэнүүд яһала бии хадань нютагай захиргаан тиимэ бүлэнүүдэй тоо бүридхөөгөө. Саг үргэлжэ иимэ ажал ябуулая гэжэ дундаа хэлсээбди. Бидэ булта ажалтай, хүл дээрээ гараһан зомбди гэжэ тоолоод, нютагайнгаа зондо туһалха ёһотойбди гэжэ һананабди, -гээд, Баянголой 58-дахи выпускын Эрэнжид Цыренжапова хөөрэнэ.

Эжы абын захяагаар

Баргажанай аймагай Һүбэ нютагта баһал нигүүлэсхы сэдьхэлтэй һайн дуратан бии. Тэдэнэй нэгэн гэхэдэ, 37 наһатай Павел Зубков. “Юундэ волонтёр болохоёо һанаабши?” - гэжэ асуухадамни, иигэжэ харюусаа:

- Нэгэдэхеэр, бурхан хаража, уужам сэдьхэлтэй, эльгэ нимгэхэн хүн боложо түрөөб. Хоёрдохёор, гэртэхинэй хүмүүжүүлгэ ехэ һайн байгаа. Ходол ядаһан, тулиһан, наһатай зондо туһалжа, хүндэлжэ ябаарай гэжэ хэлэдэгыень мартаагүйб, сэдьхэлдээ бата бэхеэр хадагалжа ябадагби. Һайн дуратан ябахада, ямар гоё гээшэб даа. Хүсэ шадалтай залуушуул нютаг соогоо миин юундэ һууха болоо юм, арга шадалаараа нютагайнгаа үбгэд хүгшэдтэ хамһалсажа, энэ тэрэ ниитын ажалда хам оролсожо ябаха хэрэгтэй. Совет үедэ “Тимуровцы” гэһэн һайн дуратанда адляар манай үеын залуушуул хүмүүжүүлэгдэһэн байна гээшэбди. Мүнөөнэй залуушуулые бидэ дахуулжа, бодото жэшээ боложо үгэхэ ёһотойбди гэжэ һананаб. Нютагтаа ТОС байгуулаад, үхибүүдэй наадаха талмай, тамирай талмай зохёохо ажал хэнэбди. Һүбэ нютагтамнай эмэй сан үгы байһанһаа боложо, пандемиин үедэ наһатай зондо эм дом абахаяа Баргажан нютаг ошохош, гэртэнь уһа, түлеэень оруулжа үгэхэш, хорёо хашааень заһаха ажал ябуулагдана.

- Мүнөө пандемиин 3-дахи долгин эхилбэ. Һайн дуратанай туһаламжа хэрэгтэй болонхой. Ямар ажал, туһаламжа хэнэ гээшэбта?

- Мүнөө Петропавловск-Камчатскда ажал хэхэеэ ерээд байнаб. Загаһанда хүдэлнэб. Холын орон гараад байгаашье һаа, минии дахуулһан залуу үетэн нютагай зондоо туһалсана. Намда үдэр бүри хонходожо, ямар туһа хэһэн тухайгаа хөөрэжэ үгэнэ. Харин би ганса загаһанда ажал хээд байнагүйб, Карагинска аймагта Карага нютагта һайн дуратанай ажал ябуулжа эхилээб. Эндэ үндэр наһатай олон зон ажаһууна. Эндэхи залуушуулые суглуулжа, нютаг соонь сэбэрлэлгын ажал хээбди, наһатайшуулай хорёо хашаа соонь нобшо ноохойень суглуулжа гаргаабди. Хаанашье ябаа хадаа волонтёрой ажал орхихогүйб гээд һанагдана. Минии гэр бүлэ баян, аяар зургаан үхибүүтэйбди. Аба эжынгээ заабаряар багашуулаа хүн амитанда туһатай байха гэжэ һургадагбди. Өөрын жэшээ дээрэ харуулжа ойлгуулхаһаа дээрэ юумэн үгы.

Һайн дуратанай ябуулга улас доторнай, имагтал Баргажанай аймагта бүри эршэтэйгээр хүгжэжэ, эдэбхитэй, үүсхэл ехэтэй, урагшаа һанаатай залуушуулнай ерээдүй сагта аймагайнгаа, Буряадайнгаа хүгжэлтэдэ горитой хубитаяа оруулха бэзэ гээд найдагдана. Гурбадахи долгиной эхилһэн ушарһаа байгша һарын 7-һоо Баргажанай аймагта “Бидэ хамтабди” гэһэн штабайхид ажалаа эхилээ.