Ниигэм 27 may 2020 807

​Түүхын түүбэри

Урдахи дугаарнуудтаа Агууехэ Эсэгын дайнай түүхые тоогоор тодорхойлхо һэдэлгэ хэжэ, һонирхолтой баримтануудые дурадхаа һэмди. Энэ удаашье уншагшадайнгаа һонорто мүн лэ хэдэн богонихон мэдээсэлнүүдые гэрэл зурагуудтай хабсарган толилхомнай.

Юундэ Исаакиевска һүмэ бүтэн үлөөб? 

Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай жэлнүүдтэ Ленинград хотодохи Исаакиевска һүмэ гансашье удаа артобстрелдэ ороогүй, нэгэл дахин һүмын баруун углууе таамаг һомон тудаһан юм. Сэрэгэй мэргэжэлтэдэй тухайлһаар, хотын эгээл үндэр байшанай оройе немецүүд буунуудаа тааруулхын тула хэрэглэдэг байгаа. Энээнииень Ленинградай хүтэлбэрилэгшэд мэдэһэн юм гү, үгы гү – мүнөө хэлэхын аргагүй, зүгөөр эгээл энэ һүмын доодо дабхарта хотын музейнүүдэй бүхы үнэтэ суглуулбаринуудые нюуха гэһэн шиидхэбэри абтаһан байна. Тиигэжэ һүмын байшаншье, мүн түүхын баялигшье бүрин бүтэн үлөөгдөө бшуу.

Эдит Пиаф ямар габьяатайб? 

Франциин дуушан Эдит Пиаф Германиин дэбисхэр дээрэхи концлагерьнуудта наада табижа ябадаг байһан юм. Тиихэ үедөө баряанда байһан хүнүүдтэй болон немец офицернүүдтэй заатагүй гэрэл зурагаа буулгуулдаг заншалтай һэн ха. Париҗаа бусамсаараа, тэдэ зурагуудаа тусхай албанда тушаажа, хуурмаг паспортнуудые бүридхүүлдэг байһан. Удаань тэдэнииень абаад, наада харуулха шалтагтай дахин концлагерьнууд руу ошожо, нюусаар нютагайнгаа хүнүүдтэ дамжуулдаг байгаа. Тэрэнэйнь ашаар баряанда байһан французууд зугадажа, гэртээ бусадаг һэн ха.

Танк алхаар бута сохихоор гү? 

1940 ондо Англиин сэрэгшэд немецүүдэй дайгаар орохоһоо һэргылжэ, эсэргүүсэлгын элдэб аргануудые зохёон мүлирүүлжэ эхилһэн юм. Дайсанайнгаа танкнуудай олон ушарһаа тэдэнииень алхаар гү, али һүхөөр усадхаха заабари хэгдэһэн байна. Тэрэнэйнь ёһоор, модон дээрэ гү, али ямар нэгэн байшанай хоёрдохи дабхарта гараад, танкын дүтэлхэтэй сасуу дээрэнь һүрэжэ буугаад, башнииень наярса сохихо байгаа. Тиигэжэ гайхаһан немецэй бултайхадань, танк руунь граната шэдэжэ тэһэлхэ ёһотой һэн ха.

Танкопланер гэжэ юун бэ?

Дэлхэйн 2-дугаар дайнай үедэ СССР-тэ А-40 танкын үндэһэн дээрэ агаарай онгосо бүтээхэ талаар ажал хэгдэһэн түүхэтэй. Тиигэжэ туршалгын хэгдэхэ үедэ үнөөхи танкопланернь ТБ-3 түхэлэй самолёдто шэрүүлээд, 40 метрэй үндэртэ гаража шадаһан байна. Харин саашадаа далинуудаа дэлгэн, өөрынгөө хүсөөр ниидэжэ, байлдаанда орохо ёһотой байһан юм. Гэхэ зуура танкопланернуудые улам дээшэнь шэрэжэ гаргаха шадалтай онгосонуудай үгы ушарһаа энэ хэрэг зогсоогдоо һэн.

Баабгай яажа туһалааб? 

Дэлхэйн 2-дугаар дайнай үедэ Польшын сэрэгшэд Иранда ябажа байхадаа, баабгайн гүлгэ олоһон юм. Тиигэжэ тэрэнээ тэжээбэри болгон, Войтек гэжэ нэрлэһэн байгаа. Сэрэгшэд баабгайдаа аргагүй мээхэй бэлэй, хоол хүнэһөөр дутаадаггүйнь багадаад, үшөө пивэшье уулгажа урмашуулдаг һэн ха. Войтек артиллериин хангамжын 22- дохи ротын бүридэлдэ тусхай зарлигаар оруулагдажа, Итали хүрэтэр ябалсаһан. Эгээл тэндэ, Монте-Кассино шадар болоһон байлдаанай үедэ, һомонуудые, буу зэбсэгүүдые сэрэгшэдтэ дүтэлүүлжэ үгэдэг байгаа. Иигэжэ шалгарһанайнгаа түлөө 22-дохи ротын һүлдэ тэмдэг дээрэ зурагдаһан байдаг.

Гайдай хаана алба хээб? 

Мэдээжэ кино-найруулагша Леонид Гайдай 1942 ондо сэрэгтэ татагдажа, Монголдо алба хэһэн намтартай. Фронт эльгээгдэхэ эмниг моридые һургалсадаг байхадань, частьдань сэрэгэй дарга ерэжэ, дайнай газарта эльгээхэ хүбүүдые бүридхөө бэлэй. “Хэн артиллеридэ алба хааха хүсэлтэйб?” – гэжэ үнөөхи офицерэй асуухада, Гайдай: “Би!” – гээд, урагшаа алхаба ха. “Хэн морин сэрэгтэ ошохоб?”, “Хэн флодто?”, “Хэн тагнуулда?” – гэжэ лаблаха бүридэнь, залуу Леонид: “Би!” – гэжэл байхадань, сэрэгэй дарга сухалаа хүрэжэ: “Хүлеэгтыл даа, нүхэр Гайдай! Списогээ дууһан соносхохыемни үгэгты”, – гэжэ зандараа һэн ха. Эгээл энэ өөртэеэ болоһон ушар Шуригай уршагта ябадалнууд тухай кинодоо тааруулан оруулһан байдаг бшуу.

Гитлер хэнэй талада байгааб?

Агууехэ Эсэгын дайнда Улаан Армиин бүридэлдэ еврей яһанай Семён Константинович Гитлер гэжэ хүн алба хааһан байдаг. Байлдаанай үедэ баатаршалга гаргажа, “Дайшалхы габьяагай түлөө” медальда дэбжүүлэгдэһэн тухайнь дансашье бии. Гэхэ зуура “Подвиг народа” гэжэ сайт дээрэхи мэдээсэл шэнжэлхэдэ, “Эрэлхэг зоригой түлөө” медаляар Семён Константинович Гитлев шагнагдаһан” гэжэ байна. Иигэжэ обогыень зорюута һэлгэжэ тэмдэглэһэн байгаа гү, үгы гү гэжэ мүнөө хэлэхэнь бэрхэтэй.

Левитаниие бэшэхэ сүлөө байгаа гү?

Агууехэ Эсэгын дайнай үедэ Левитанай мэдээсэлнүүд бэшэгдэдэг байгаагүй. 1950-яад онуудаар лэ түүхэдэ үлөөхын тула тэдэ шухала мэдээсэлнүүдые тусхайтаар бэшүүлһэн байдаг.

Гэрэл зураг regnum.ru

ЭНЭ СЭДЭБЭЭР УНШАГТЫ:
Тоогоор тодорхойлхо гэбэл...

Тоогоор тодорхойлхо гэбэл...

Тоогоор тодорхойлхо гэбэл...

Автор: Цырен Найманов бэлдэбэ