Энэ асуудалда ябууд дундаа харюу үгэхэ хүн олдохогүй гэжэ һанагдана. Арад бүхэн өөрын онсо шэнжэтэй.
Бүхы һонин мэдээсэл тодоор, тобшоор дуулгаха гэжэ мүнөө үеын сайтнууд ажалаа ябуулна. Илангаяа сүлжээ холбоондо. Оршон сагта буряад арадай ажабайдалда хабаатай хөөрэлдөөн, хэлсээн, арсалдаанууд болон буряад зондо туһатай, хэрэгтэй бүхы юумэ мэдээсэлэй талмайда хэлсэхэ гээшэ гол бодолой эшэ үндэһэн болоно. Шухала асуудал гарана - бүхы юумэн гэһэн ойлгосодо юун ороноб? Түүхэ, соёл, дуун, шүлэг, буряад арадай ажабайдалда хандаса, оршон тойрониие ухаалалга? Үгы һаа, тогтомол номнол болошохо аюултай ёһо заншал? Зарим ушарта хүсэд дүүрэн ойлгогдоогүй ёһо заншалнуудшье урагшаа хэхэ алхам тогтоодог ха юм. Нэмэхэ байнаб. Ирина Булгутовагай һанамжа дэмжэнэб: бидэ, буряадууд, байгаалиин үршөөлөөр дуугүйхэн, олон соо ябаха дурагүй арадбди. Хизааргүй үргэн талын нүүдэлшэ арад сэдьхэлэйнгээ байдал харуулжа ябаагүй. Теэд гэнтэ “дуугаран” гэхэдээ, тойроод байһан хүн зониие бултыень гомдохоохо шадалтайбди. Үнгэ оруулха шэди – амиды, бүхэшэгүй – хэрэгтэй. Теэд тэрэнь ямар гээшэб?
Үнэниие гү, али үүргэ элирүүлхэ сагта хүнүүд хэрэгтэй. Ухаатай, үнэншэ, ухаалдиха, намһаа саагуур, наранһаа наагуур гэхэгүй.
Иимэ хүнүүдые бэдэржэ байхадаа, олониитэдэ хандаха гэһэн бодол гэнтэ ороо. Магад хүнүүд олдохо...
Иимэ дүн гараа: мүнөө сагта һанаа зобооһон асуудалнууд тухай буряадаар бэшэхэ дуратайгаа 22 хүн мэдүүлээ. Найман хүниие зууршалаа, тэдэнтэй холбоо баринабди.
Бидэндэ сурбалжалагшад, репортёрнууд, блогернууд, видеоблогернууд хэрэгтэй. Олондо мэдээсэл тараадаг хэрэгсэлнүүдтэ хүдэлһэн дүй дүршэл шухала бэшэ, дүршэлгүй һаа – бүри һайн. Юундэб гэхэдэ, мэргэжэлтэд тусхай хэбтэй болошодог ха юм.
Публицистикэ бэшэхэ шухала! Энэ шэглэлээр бэшэдэг зон үгы шахуу. Буряадуудта хабаатай асуудалнууд тухай ородоор бэшэдэг хүнүүд бии. Тэдэ сэнтэй. Тиимэһээ оршуулагшад хэрэгтэй. Ажабайдалай бүхы һалбаринуудаар шэнжэлэл хэхэ хэрэгтэй. Буряадаар бэшэхэ тухайгаа мэдүүлһэн хүнүүд тойрогуудай, Монголой, хүдөө нютагуудай, хүдөө ажахын, соёлой һалбариин һонинуудые дуулгаха гэжэ элирээ.
Дүн гаргахада: шадаха байнабди!
Эдэ хүнүүдтэй холбоо барижа, хүсэл, һаналаа мэдүүлээбди, дурадхалнуудые хүлеэнэбди. Бүгэдөөрнь түрэл хэлээрээ мэдээсэхэ сайтын ажал элирүүлхэбди. Һанаһанаа бэшэгты, дуулгагты! Сайтын үүргэ элирүүлхэ шатада ямаршье хизаарлалта үгы.
Шухалань гэхэдэ, иимэ олон хүн бэшэһэндэм харюусаха гэжэ огто хүлеэгээгүйб. Бидэнтэй хамта ехэ хэрэгтэ хабаадаха, оролсохо гэжэ үнэн зүрхэнһөө хүсэһэн хүнүүд – өөртөө шэнэ юумэ нээгээб. Тэдэнэр ехэнхидээ 30-һаа 40 хүрэтэр наһатай. Тиимэһээ буряад хэлэн хосорхонь гэһэн хөөрэлдөөнүүд замхаг. Һонирхуулһан, баярлуулһан, гайхуулһан, һанаа зобооһон юумэн тухайгаа бэшэгты. Автор бүхэндэ, үгэ бүхэндэ баяртай байхабди.
Басаа Валера: Буряад басагадууд, урагшаа! Бү хооһон үргэн болгыт даа. Норжима, зониие татагты, тон зүб. Уһан буряад хэлэтэй басагад байгаад (жэшээнь, Туяна Зондуева, өөрөөшье Норжима) юу буряадаар бэшэхэеэ айнабта. Бэшэгты! Хажуудатнай Даши-Доржо Болотов, Баяр Жигмитов гэхэ мэтэд байна хаям, халта хараад, заһаад үгэнэ бэзэ.
Батбаяр Лувсандорж, редактор ИА «Монцаме», Улаан-Баатар: Чин сэтгэлээс зөвлөхөд, ярианы хэл ба бичгийн хэл өөр байдаг шүү. Яруу тунгалаг уран зохиолын хэлээр хаа сайгүй бичдэг байвал зүгээр юм даа.
Жаргалсайханай Сэндэма, Улаан-Баатар: Монголой буряадууд соо буряадаараа hайнаар бэшэдэг зон байхалдаа, hонирхоо hаатнай.