Ниигэм 14 nov 2021 615

​Бата журам баряад...

© фото: pixabay.com

Хорото ханяадан дэлхэйгээр тараһаар. Үбшэлһэн зоной тоо үдэр бүри шахуу дээшэлнэ. Үбшэнэй дэлгэрһэн сагһаа хойшо һэргылэмжын ажал таһалгаряагүй ябуулагдабашье, эмшэд тэрэнэй үндэһэ таһалжа шаданагүй. Манай улас дотор хэды дахин бүхы юумэн хаагдабашье, тиимэ ехэ һайн үрэ дүн гаранагүй. Мүнөөшье бидэ аяар долоон хоногой амаралтаһаа һая бусаба гээшэбди.

Олоной газараар ябаха гэбэл, хорото үбшэнһөө һэргылһэн тарилга абаһан, тусхай тэмдэгтэй хүн гээшэб гэһэн үнэмшэлгэтэй байха ёһотойбди. Харин «Шэнэ түхэлэй ханяаданһаа һэргылхэ тарилга хэгты», - гэжэ үдэр бүри ямаршье «онгоошхоһоо» хэлэжэл байбашье, арад түмэн тэрэ тарилгыень абахаяа забданагүй. Буряад Уласта куар-код гэһэн тэмдэг нэбтэрүүлжэ эхилхэдэнь, ажаһуугшаднай хоёр анги боложо хубаарба. Энэ үйлэ хэрэг дэмжэһэншье, буруушааһаншье зон олдоно. Тусхай энэ тэмдэг оруулһанайхи ажабайдалнай, хэжэ байһан хүдэлмэримнай ондоо болоо гү, хүнүүд хэр ханданаб гэһэн асуудалда харюу бэдэржэ туршабабди.

Сергей Будаев, аюулгүй байдал сахигша:

- Ороһон зониие зогсолтогүй шалгажа байнабди. Энэ хэмжээнһээ хэр дүн байха гээшэб? Үүдэнэй ходол нээгдэжэ, хаагдажа байхада, нюрга һээрээ соо һалхинда үлеэлгэжэ, үглөөнһөө үдэшэ болотор зогсохо баатайбди. Ой модон үндэртэй, набтартай, хүн зон һайтай, муутай гэжэ урданай сэсэн үгэ дэмы хэлэгдээгүй гэжэ дахин ойлгожо байнаб. Зарим зон ерээд, хэрэгтэй юумэеэ харуулаад ороно, нүгөө зариман гэжэ зорюута хэрүүл үдхэнэ. Өөрынгөөшье, бидэнэйшье сухал зорюута хүргэнэ гү даа гэжэ һанахаар байна. Бүхы юумэ ойлгожо, мэдэжэ байгаад, ойлгоогүй юм шэнги аашална даа. Өөрынгөө дураар үүдэндэ зогсоод, тэдэниие ээрэжэ байһан юумэндэл. Бидэ аюулгүй байдал сахиха, хулгай худал юумые болюулха ажалтай аад, эндэ иигэжэ байналди. Өөрымнай хэхэ гол ажал һаатана гээшэ аабза. Юрэдөө, энэ долоон хоногой туршада эндэ ажаллааб гэжэ ехэл эсээб даа, саашаа ондоо газарта оруулыт гэжэ ноёдтоо хандаха болоо.

Буда Дугарцыренов, сэдхүүлшэн:

- Ай, бурхан, энэ куар-код гээшэһээнь зүдэржэ байналби. Хэрэгтэй газараараа ябаха гэхэдэшни, хуу хорюултай. Би өөрөө тарилга хүүлэһэншье һаа, энэ амаралтын үдэрнүүдһээ урид тэрэ тэмдэгыень абажа шадаагүйб. Госуслуги гэдэг эмхиин «һайгаар» минии харгы хаагдабал даа. Хуулиин ёһоор бүхы хэрэгтэй эрилтэнүүдые дүүргэхэ гэжэ оролдодог һэн хойноо заабол тэрэ тарилга ошожо табюулһан байгааб. Теэд хэн нэгэнэй һайгаар, гүйсэд ажалаа хээгүй дээрэһээ, сэхыень хэлэхэдэ, зобожо байнаб. Зарим зондо адли буруушаагаад ябаһан һаа, ойлгохо һэм. Нэгэ талаараа гомдолтойшье, сухалаа хүрэхөөр. Харин нүгөө талаараа энеэдэтэйшье ушарта ороноб. Наһаяа хүсөөдүй үхибүүд ехэшүүлые гуйжа, архи, тамхи абуулдагтал адли, алаабхиин газаа зогсожо, хэрэгтэйгээ абуулнаб. Эндэ һаяхана авто-хүлэгтөө аккумулятор абаха гэжэ «За рулем» дэлгүүр ошоходомни, үнөөхиеэ эрижэ, бү һалыш. Яахаб? Хани нүхэрөө абаад, һөөргөө дэлгүүр ошожо, вайберай видео-холбоогоор ярилдажа байжа, наймаа хэбэб. Харин тиихэдэнь «Титан», «Абсолют» дэлгүүрнүүдтэ болон хүн зониие шэрэдэг унаанууд соо тэмдэгтэй, тэмдэгшьегүй зон тэбэрилдэхэһээ наагуур ябана ха юм. Бүхы юумэндэ аб адли эрилтэтэй, хүн бүхэнэй тэрэниие гүйсэд дүүргэдэг һаань, ойлгохо һэм. Харин манай эндэ нэгэ тээнь хаб-яб хаалтатай, нүгөөдүүлдэнь бүхы юумэн нээлтэтэй. Тиимэл даа.

Эдэ үдэрнүүдтэ Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов албанай хэрэгээр хари гүрэнөөр ябаад ерэбэ. Алексей Самбуевич өөрынгөө Инстаграм хуудаһанда тэндэ халдабарита үбшэнһөө һэргылэмжын ажал яажа ябуулнаб гэжэ адаглаһанаа бэшэһэн байна.

Алексей Цыденов, Буряад Уласай Толгойлогшо:

- Үдэрэй амар мэндэ, хүндэтэ нютагаархид!

Солонгос гүрэнһөө бусабаб. Ород Уласай болон Урда Солонгосой хоорондо үнгэргэгдэһэн хуралдаанда хабаадажа ерээб. Тэндэхи олзын хэрэг эрхилэгшэдтэй удха шанартай хэдэн уулзалганууд үнгэрөө. Теэд тандаа ондоо юумэн тухай хөөрэхэ хүсэлтэйб. Солонгос орондо бүхы зон хаанашье ябахадаа, маска үмдөөд ябана. Үйлсэ гудамжааршье, хоол бариха газарташье, автобус болон ондоо унаа соо булта ама хамараа бүглэнхэйнүүд. Хаанашье ороходо, хүнэй бэеын халуу хэмжэнэ. Хоол барижа һуугаад, сай нэмүүлхэеэ ошоходошни, тэндэхи ажалшад маскаяа үмдэхыешни гуйна. Куар-код, ПЦР шалгалтын дүн ходол асууна. Хаагуур энэ үдэр ябаабши гэжэ мүн лэ гар утаһандашни харагдажа, тэмдэглэгдэжэ байна. Урда Солонгос гүрэнэй ажаһуугшадай 70 хубинь хорото ханяаданһаа һэргылэмжын тарилга абанхай гэжэ мэдээсэнэ. Энэ һайн жэшээ өөһэдтөө халан абамаар даа. Бэе бэетэеэ тоосолдожо байнхаар, бултадаа эбтэйгээр энэ үбшэнтэй тэмсэе! Бултанда элүүр мэндые хүсэнэб!

Автор: Булат БАДМАЕВ

Фото: pixabay.com