Ниигэм 27 dec 2023 796

2023 он, баяртай!

Шэнэ жэлэй һайндэрэй ольһон хаа-хаанагүй үзэгдэжэ эхилээ. Улаан-Үдэ хотынгоо гудамжануудаар ябахада, эндэ тэндэ табигдаһан хасууринууд, мүльһөөр хэгдэжэ байһан дүрсэнүүд жэлэй гол һайндэрэй дүтэлхые гэршэлнэ.

Уласаймнай hургуули, сэсэрлигүүдтэ үхибүүдэй эгээл ехээр хүлеэдэг хасуу­риин hайндэрнүүд үнгэргэгдэжэ захалаа. Иигээд лэ 2024 он шуу­ян орохонь гээшэ. Шэнэ жэлэй ур­дахана бидэ үнгэрһэн онойнгоо дүнгүүдые согсолдог заншалтайбди. «2023 он ямар үйлэ хэрэгүүдээр ха- дуугдааб?» - гэһэн асуудалтайгаар ун­шагшадтаа хандабабди.

Тарба лама Доржиев, Агван Доржиевай жасын түрүүлэгшэ:

- Үнгэржэ байһан 2023 он намда урга­сатай, һайн жэл байгаа гэжэ хэлэхэ байнаб. Юун­дэб гэхэдэ, би мүнөө жэлдэ Буряад ороной 100 жэлэй о й н баярай медальда хүртөөб. Тиихэдэ хүршэ Монгол оро­ной уула уурхайн 100 жэлэй медальда, Хитад гүрэнэй хүдөө ажахын медаль­да хүртөөб. Тиин мүнөө жэлэй эсэстэ Буряад оронойнгоо эгээл хүндэтэ сонинуудайнгаа нэгэн болохо «Буря­ад үнэнэйнгөө» «Буряадай түрүү хүнүүд» гэһэн урилдаанда оролсожо, медальда хүртэһэндөө аргагүй баяр­тайб. Энэ жэлдэ холо ойрын элдэб орон нютагуудаар ябааб.

Нина Дашиева, Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ:

- 2023 он ехэ ураг­шатай жэл байгаа. Нэн түрүүн уран һайханай талаар хэрэгүүд бүтөө. Хамта дээрээ 70-аад шүлэгүүдые бэшэһэн байнаб. Шүлэгүүдэйнгээ согсолбори гаргааб. Буряад Уласайнгаа, Хориингоо аймагай 100 жэлэй ойн баярнуудта зорюулан, шүлэгүүдые зохёогооб. Хоёр хэлэн дээрэ шүлэгүүдни хэблэг­дээ. Энэ номтоймни танилсалга Хори һууринда болоо һэн. Шүлэгүүдни дуун болоо. Бато Бальжинимаев, Лариса Санжиева композитор- нууд хүгжэм зохёогоо. Сагаалганда зорюулагдаһан дуун байха. Ерэхэ жэлнай Бүлын жэл гээд соносхог­дохо. «Минии бүлэ» гэжэ шүлэгөө саашань дуун болгохо түсэбтэйб. Дуунуудые зохёоходо хүндэ. Энэмнай өөрын гурим, дүримтэй. Энэ ажалаа саашань үргэлжэлүүлхэб. Хожомоо согсолбори болгоод гаргаха түсэб табигдана.

Бэлигто Цырендоржиев, Буряад Уласай Соёлой яаманай таһагай дарга:

- Үнгэрhэн жэл, минии hанахада, олон юумээр х а д у у г д а х а . Улас дотор­най, бүхыдөө г ү р э н дэ м н а й боложо байhан үйлэ хэрэгүүдые, мүнөөдэрэй байдал х у у булта ойлгожо, мэдэр­жэ байнабди. Олон буряад хүбүүднай сэрэгэй албанда ябана, баатарай үхэлөөр унаhан хүбүүднай баhал олон. Минии аша хүбүүн баруун тээһээ нюта­гаа бусаhандань, эгээл ехэ баяр гэжэ тоолохо байнаб. Ажал хүдэлмэриин талаар хэлэхэ болобол, урагшатай, амжалтатай, hайн үрэ дүнгүүдтэй жэл гэжэ тэмдэглэхээр. Энэ жэлэй турша­да соёлой hалбарида хүдэлжэ, олон зоноор танилсааб. Бэлигтэй, бэрхэ, урагшаа hанаатай зоноор ажаллажа байхада урматай. Энэ жэл Буряад Уласнай 100 жэлэйнгээ жабхаланта ойн баяраа үргэнөөр тэмдэглэбэ. Энэ баярта зорюулагдаhан тоглолтонууд, үзэсхэлэнгүүд олоной анхарал татажа, арадай түүхэдэ дурсагдан, дулаахана­ар hанагдан байха гэжэ найдагдана. Буряад Уласай Үндэhэтэнэй музейн эмхидхэhэн «Уласайм баялиг», «Алас Дурна» гэһэн гайхамшагта үзэсхэлэнгүүдые хараhан зон хэзээ- дэшье мартахагүй. Хоёрхон үгөөр бүхыень хөөрэхэ аргагүй, бултыень хөөрэбэл, зузаахан гадартай ном болошохо. Жэшээлэн хэлэхэдэ, ганса хүдөөгэй болон уласай музейнүүдтэ зуу гаран үзэсхэлэн эмхидхэгдээ. Алдар суутай зураашадhаа гадна залуу зураашадай олон үзэсхэлэнгүүд эмхидхэгдээ. Жэлэй туршада олон шэнэ номууд хэблэгдээ, шэнэ зүжэгүүд табигдаа, шэнэ дуунууд зохёогдоо.

Сожилма Хорчинова, Сампи­ловай нэрэмжэтэ Уран һайханай музейн таһагые даагша:

- Үнгэржэ байһан энэ жэл ехэ үрэ дүнтэй байгаа гэхэдэ, алдуу болохогүй. Хан­галовай нэрэм­жэтэ Түүхын музей 100 жэлэй ой тэмдэглээ, олон айлшад нүхэднай ерээ. «Дальний Восток» гэhэн үзэсхэлэн ДФО-гой 11 регионой уран зураашад сугларжа, мянга гаран гоё бүтээлээ, зурагаа харуулаа. Олон конференци, дүхэригүүд үнгэрөө, номууд хэблэгдээ. Хамаг проектнүүдтэ манай таhаг хабаадана. Музейн ажа­байдал тухай олон зондо дуулгаха, дэлгээгдэнхэй үзэсхэлэнгүүдые ябажа харахыень уриха уялгаяа мэргэжэлтэд һайнаар дүүргэнэ.

2023 он хүн бүхэнэй хуби заяанда мартагдашагүй үйлэ хэрэгүүдээр хадуугдаа. Үнэн сэхэ харгы замтай, сагаан һайхан хэрэгүүдээр бэеэ шэмэглэжэ, урагшатай урматай, элүүр энхэ ябыт даа, хүндэтэ манай уншагшад! Шэнэ жэлдэ уулзахабди!

Автор: Дарья ЦЫДЫПОВА