1283
ШАРЛУУ МИИСГЭЙ
Хүнэй ами наһантаяа хахасаха үедэ мэдэрэлдэнь хооһон хара коридор үзэгдэдэг гэдэг. Тиигээд, амидырха заяатай байгаа һаань, тэрэ коридорой эсэстэ заабол гэнтэ үүдэн сэлигдэжэ нээгдээд, ялагар сагаан элшэ туяанууд нюдэ һаргаадаг ха.
Тиимэшье байжа болоо, харин Бадма тэһэрһэн минын сорьёлһон галай ба шэхэ дүлиирмэ наяраан – түбэрөөнэй удаа бэшэ юушье хараагүй. Мэдээгээ алдаһан хүбүүндэ коридоршье, сонхонуудтай үүдэншье үзэгдөөгүй, гансал хүбэн хара дүлии шэмээн... Хажуудань ниидэһэн сахюусадшье, Диваажаншье, Эрлигэй орон – тамашье харагдаагүй.
Мэнэ һаяхан байлдаанай газарһаа шархатаһан нүхэрөө шэрээд татажа ябаһаниинь һанагдаба. Тэрэ баарһанай нэрэ обогыншье һанагданагүй, гансал 47 – ной размерэй мантан томо берцэнүүдынь ба бүхы сэрэгшэдэй тэрэниие “дүшэн долоодохи” гээд нэрлэдэгынь һанаанда ороно.
Шархатаһан сэрэгшэһээ хоёр дахин бага бэетэй Бадма “долоон хүлһэеэ адхан”, шууяса хэрхиржэ байгаад, үсэд нэтэрүүгээр нүхэрөө шэрэнэ. Бронежилетһээ холоһон хүзүүгээрынь, сохо нюураарынь уһан мэтээр хүлһэниинь гоожожо байгаа һэн. Харин Бадма сүхэршэгүй зоригтойгоор өөһэдынгөө окопууд руу тэгүүлэн мүлхёо бэлэй.
Гэнтэ хажуудань тэһэрһэн минын долгинуудаар сэрэгшын урда дабагдашагүй хананууд бодошоһон юм. Тэрэниие тойроодшье, харайгаадшье гарахын аргагүй.
Энэ үедэ Бадмын хажууда, үү – ү татай, гайхалтай, энхэрэн эрхэлүүлдэг шара улаан Шарлуу гэжэ миисгэйниинь бии болошоод байба. Тэрэ, баарһан, хүгшэн миисгэй дуратай эзэнэйнгээ хажууда бүхэтэр болоһон нюргаяа хотойлгон нугалзажа байгаад, баруун гартань бэеэ үрэнэ. Шарлуу уряалан хэршэгэнэхэ зуураа сорго мэтээр һүүлээ годилзуулан, элэнхэй шүдэнүүдээрээ Бадмын хамсыда аһалдан татажа, оронһоо буулгахые оролдоно. Түрүүшээр аалихан хэршэгэнээниинь галзуу гангинаан боложо хубилна.
Харин Бадма яашье бодохо дурагүй, юуншье хэрэггүй болоһон мэдэрэлтэй хэбтэнэ. Үхэсэ эсэһэн бэень халташье хүдэлхэ шадалгүй. Теэд миисгэй шолдоон амар заяа үзүүлэнгүй, татажал, татажал байна, нюдэеэшье халта хааха забһар олгуулнагүй.
“Заа, болоо - болоо, шамайе яахыншье аргагүй. Аалихан бодоод, орон дээрэ һуубални, намһаа һалажа болохош”, - гэһэн бодолнууд Бадмын толгойдо ороод, хүбүүн арай – шамай хүдэлжэ, оронойнгоо захада һууба. Һуларһан хүлнүүдынь ехээр шэшэрэлдэжэ, бохёоршоһон гарнуудынь оронойнгоо хүйтэн бүхөөгһөө арай - шамай һулаханаар бариба. Яагаашье һаа, һуужа шадаба ха.
Бадма ехэ хүсэ гаргажа, нюдэнүүдээ нээгээд харахадаа, айхабтар ехээр гайхаба. Тэрэ орон дээрэ һууна бэшэ, харин адхарһан хүлһэнһөөнь нэбтэ нороһон шал нойтон простыня доро хушаатай хэбтэжэ байба. Госпиталиин палатын бүхы углуунуудые зунай наранай ялагар һаруул элшэнүүд гэрэлтүүлжэ, эшэнгүйгөөр орон бүхэн руу шунгажа шагаагаад, үбшэн зоболонһоо эсэһэн залуу хүбүүдые энеэбхилүүлнэ.
Бадма аалихан толгойгоо баруун тээшэнь эрьюулжэ хараад, хушаатай простыниингоо углуугай хотойсо нугыгаад байхые обёоржо, баруун гар үгы болоһоноо гансата ойлгожорхибо.
Энэ үедэ хаанаһааб даа холоһоо мэтээр эмшэнэй бүдэхир хоолой дуулдаба:
- Ута наһа наһалхаш, бүргэд! Одоол ондоо түбиһөө бусабаш даа!
Амиды үлэхэ боломжо шамда үгы шахуу байгаа. Шамайе татажа гаргахада, бэе соошни оройдоол гурба литр тухай шуһан үлэһэн, баруун гаршни бизархай удархай, һаглайжа унжаһан үртэһэнүүд болоод байгаа һэн. Амидырһаншни одоо гайхалтай байна даа! Ши эндэ, госпитальда, долоон хоногой туршада амигүй шахуу хэбтээ ха юмши. Бурха - аан, одоо гайхамшагта үзүүгдэлнүүд болодог даа!
Тиигээд, элдэб юумэ үзэһэн хараһан сэрэгэй хирург ехэ гайхангяар толгойгоо һэжэрээд, яаралгүй саашаа удаадахи үбшэнтэниие үзэхөө ошоо һэн.
Бадма гурбан хоноод, халта шадал тэнхээ ороходоо, гэртээ хонходобо. Ехээр сэдьхэлээ хүлгэһэн эжынь энеэхэеэшье, уйлахаяашье ойлгожо ядан, бэеынь энхэ элүүр тухай тэбдэнгеэр асуужа һураад, гэр бүлынгөө һонинуудые, сагай уларил тухай эхи захагүйгөөр холижо байгаад хөөрэбэ ха. Эсэстэнь иимэ һонин дуулгаһан юм:
- Хүгшэн Шарлуу миисгэймнай үнгэрэгшэ долоон хоногой туршада юушье эдихэ уухаяа болёод, ямар бэ даа юумэндэ ехээр һанаагаа зобоһон хэбэртэйгээр, ехэ уйдхартайгаар хэршэгэнэн абяалдаг болоо юм һэн. Үшөө шинии, Бадма, орон дээрэһээ буунгүй хэбтэдэг һэн. Тиигээд, шинии госпитальда мэдээ ороһон үглөөгүүр орон дээрэшни монсойржо хэбтээд, аалихан амияа табиһан байгаа.
Баярма Баторова оршуулба
Автор: Баярма БАТОРОВА
Фото: А.Дашинай архивһаа
