Бархан баабай тулгатай, Янжима бурханhаа үршөөлтэй Баргажан hайхан дайдада олон бэрхэ, эбтэй эетэй, hайхан сагаан харгытай, бэлиг түгэлдэр, аза талаантай, зоной атаархан омогорхомоор, жэшээ болон шэлэмээр гэр бүлэнүүд олон даа. Тэдэнэй нэгэн Светлана Владимировна Андрей Ракшаевич Дондуповтанай гэр бүлэ болоно гэхэдэ, алдуу болохогүй. Энэ үзэсхэлэнтэ hайхан дайдын сэгээнэд угай Андрей хүбүүн, борсой шоно угай Светлана басаган хоёр гэр бүлэ болоhоор, 27 жэлэй туршада нэгэ амин боложо, үгэ хүүрээ ойлголсожо, эбтэй эетэй, байдал тэнюун, ажал хэрэгтээ урагшатай, арад зон- доо түшэглэн, алдарта хэрэ- гүүдые шиидхэлсэн, зон нүхэдтөө хүндэтэй, зол хубидаа жаргалтай ажаhуудаг юм.
Гэр бүлын түшэг тулгуури
Гэрэй эзэн Андрей Ракшаевич Баргажанай аймагай Баянгол нютагта 1964 оной нажарай ааяма халуун соогуур түрэhэн намтартай. Һуралсалайнгаа hүүлээр сэрэгэй албанда мордоhон. Тэрэнэй удаа Доржи Банзаровай нэрэмжэтэ багшанарай дээдэ hургуулида hуралсал гаража, гар урлалай (технологиин) багша мэргэжэлтэй болоод, Баянголой, Үүрэгэй, Баргажанай дунда hургуулинуудта багшалhан байна. Андрей Ракшаевичай шабинар олон тоото харалгануудта, шалгалтануудта, проект зохёолгонуудта hайн дүнгүүдые харуулжа, багшаяа, айл аймагаа оло дахин баярлуулhан гэршэтэй. Бэрхэ багша ганса эрдэм мэдэсэ үхибүүдтэ үгөөд ябаа бэшэ, хүмүүжүүлгын талаар зоной дунда ажал ябуулдаг hэн. Түрэл хэлэеэ мэдэхэ, буряад ёhо заншалаа сахиха, hонирхомоор буряад наадануудые hэргээн табиха та- лаар аймаг болон респуб- лика дотороо эрхимүүдэй нэгэн, «Лугшахаан» ТОС-ой эдэбхитэй гэшүүн болоно.
Мүнөө сагта Андрей Ракшаевич республика дотороо мэдээжэ болонхой. Тэрэниие мэдэхэгүй, танихагүй зон үсөөн байха.
«Буряад угсаатанай бүхы hайндэрнүүд: «Эхэ хэлэн - манай баялиг» урилдаан, Сагаалганай, Сурхарбаанай, Алтарганын, дасан дугангуудай наадануудта hэер хухалалга, ташуур таталга, тэбэг, шагай наа- дан Андрей Ракшаевичай хабаадалгагүй үнгэрдэггүйнь лаб үнэн.
Ургажа ябаа улаан бургааhадые буряад зонойнгоо заншалта наадануудта, бэе тамирай элүүр энхын түлөө hорилгодо өөрынгөө бодото жэшээ дээрэ hургажа ябаhан хүнэй габьяа дээгүүр сэгнэгдэнхэй. Андрей Ракшаевич олон тоото шагналнуудта, баярай бэшэгүүдтэ хүртэһэн, «Буряад Уласай урда габьяатай байhанай түлөө» гэhэн медаляар шагнагдаһан.
Гал гуламтаяа бадараажа...
Гуламтын эзэн эхэнэр Светлана Владимировна арад түмэндөө тон туhатай эмшэн мэргэжэлтэй юм. 1989 ондо Благовещенск хо- тын эмнэлгын дээдэ hургуули амжалтатайгаар түгэс- хэhэнэй удаа «терапия» гэhэн мэргэжэлээр интернатура дүүргээд, 1990 ондо Баргажанай аймагай Эмнэлгын түбтэ ажалайнгаа намтар эхилhэн байна. Удаань заха холын Баянголой ба Улан тосхоной эмнэлгын газарнуудта врач-терапевтээр хүдэлhэн. Хүдөөдэ, илангаяа аймагай түбhөө холо оршодог газарта, эмшэн ябаха гээшэ бэлэн бэшэ. Тиигэбэшье, Светлана Владимировна ехэ зугааша, hонюуша, таниха танихашьегүй зоноор түргэн харилсаа холбоо барижа шададаг, хүндэ арга боломжоороо туhалхые оролдодог заншалаараа гансашье үбшэнтэнэй бэшэ, бүхы нютаг зоной дура буляажа шадаhан. Мүн зондоо онсо ондоо хандасатай, үбшэ элирүүлхэ талаар бэрхэ, үбшэ hүжэрүүлхэгүйн түлөө ехэ оролдолго гаргадаг дээрэhээ нютагтаа бэрхэ эмшэн гэжэ сууда гараhан, хүндэтэй болоhон байха. Ажалайнгаа талаар саг дарыдаа мэргэжэлээ дээшэлүүлхэhээ гадна, үшөө зүрхэнэй үбшэнтэниие аргалха (кардиолог) эмшэлэгшын үнэмшэлгэ абаhан юм.
Аймагай захиргаан энэ бэрхэ эмшэниие дары обёоржо, Баргажанай аймагай Эмнэлгын түбэй ахамад врачаар томилhон. Энэ хүнгэн бэшэ ажалдаа Светлана Владимировна найман жэлэй хугасаа соо амар заяа үзэнгүй хүдэлhэн. Тэрэ үеэр аймагай бүхы эмнэлгын газарнууд hэльбэн шэнэлэгдэhэн, 2011- 2012 онуудта «Модернизация здравоохранения» программын шугамаар шэнэ сагай эрилтэдэ таарама эмнэлгын хэрэгсэлнүүд, хэрэгтэй оньhон техникэ захин абтажа, аша үрэтэйгөөр хэрэглэгдэжэ эхилhэн юм. Тоолохо болоо hаа, ахамад врачай ажал барагдаха бэшэл даа.
2008 ондо манай аймагта боомо гэhэн аймшагтай үбшэн hүжэржэ, улад зониие мэгдэхээн хүлгүүлhэн. Энэ үбшэнтэй тэмсэхын тула ямар ехэ ажал хүнэй болон малай эмшэд ябуулhан бэ даа! Энэ үбшэниие усадхалгын талаар аймагай гол эмнэлгын штаб байгуулагдажа, Светлана Владимировна хүтэлбэрилэгшөөр томилогдоод, амжалта туйлажа гараhан байха.
Үбшэнтэниие аргалхада, түргэн туhаламжын үрэ дүнтэй байхын тула аймагтамнай Светлана Владимировнагай үүсхэлээр эмэй сан, Улаан-Үдын «Ритм» гэhэн эмнэлгын түбэй филиал ажаллажа эхилhэн. Эндэ эмшэн харюусалгата даргаар, врач- терапевтээр ажаллаа.
«Нютаг зоной hанамжаар, Светлана Владимировна ёhото дээдэ гарай эмшэн, үгэдөө ба хэрэгүүдтээ эзэн, ямаршье хүндэ туhаламжа хүргэхөөр хододоо бэлэн, hайхан hанаатай, абари зангаар зөөлэн, бурхантай, буянтай, зоной хүн! Ажалайнгаа hүүлээр, сүлөөтэй сагтаа, соёлойнгоо байшанда ерэжэ, «Баргажан» ансамбльтаяа дуулаха дуратай.
Эмшэнэй ажал хэрэгүүдынь үндэрөөр сэгнэгдэжэ, «Буряад Уласай габьяата врач» (2007 он), «Оросой Холбоото Уласай габьяата врач» (2018 он) гэһэн нэрэ зэргэнүүд олгогдоһон юм. Светлана Владимировна 2023 онhоо Буряад Уласай Арадай Хуралай гэшүүн.
Ээм ээмээ дүнгэлсэн...
Дэлхэй дээрэмнай үбшэ зоболонгүй, хододоо амгалан байдал оршоhой даа гэжэ зальбардаг гэр бүлэ сагай эрилтээр Украина ошоhон дайшалхы сэрэгшэдтээ унажа ябаhан «УАЗ- Патриот» машинаяа бэлэг болгон дамжуулhан юм.
Дондуповтанай гэр бүлэ хоёр hайхан үринэрые түрэн үндылгэжэ, гарыень ганзагада, хүлыень дүрөөдэ хүргэжэ ябана. Мүнөө жэл басагадынь, Дулма Сэсэг хоёр, дээдэ hургуули дүүргэжэ, нэгэниинь «терапевт», нүгөөдэнь «юрист» гэhэн мэргэжэл абажа, эжы абаяа баярлуулаа.
Светлана Владимировна Андрей Ракшаевич хоёр аймаг нугынгаа ямаршье ажалда хам оролсожо, хүн зондоо туhатай, бүхы хэрэг ажалаа эбhээ эхилжэ хээд, муугаа дараад, hайнаа үргөөд, ээм ээмээ дүнгэлсэн, хии мориёо дээгүүр хиидхүүлжэ, баян бардам айлай тоодо орожо hуухань hайхан даа.
Нээрээшье, гэр бүлэ бүхэ- нэй алишье талаараа үнэр баян байбал - нютаг нуга баян тэнюун, нютаг нугын баян тэнюун байбал - гүрэн түрэ баян бардам, hалбаран сэсэглэжэ байхал hэн.
Валентина ПОХОДИЕВА, ажалай ветеран Баргажанай аймагай Лугшахаан hуурин