Ниигэм 19 sep 2024 557

Зон нүхэдтөө хүндэтэй, зол хубидаа жаргалтай

«Ганса сусал гал болохогүй, ганса хүн айл болохогүй» гэhэн сэсэн мэргэн оньhон үгэ буряад арадта бии. 2024 он Росси гүрэндэ «Гэр бүлын жэл» гэжэ соносхогдоhон байна. Энэ дэлхэй дээрэ нангин, юунhээшье сэнтэй юумэн хадаа гэр бүлэ болоно. Юртэмсын жама ёhоор эрэ эхэнэр хоёр бэе бэедээ дурлажа, өөрын онсо уурхай түхеэржэ, үри хүүгэдые үргэжэ, ажабайдалаа аятайханаар зохёон, зохид гэр бүлэ боложо жаргахые оролдодог.

Бархан баабай тулгатай, Янжима бурханhаа үршөөлтэй Баргажан hайхан дайдада олон бэрхэ, эбтэй эетэй, hайхан сагаан харгытай, бэлиг түгэлдэр, аза талаантай, зоной атаархан омогорхомоор, жэшээ бо­лон шэлэмээр гэр бүлэнүүд олон даа. Тэдэнэй нэгэн Светлана Владимировна Андрей Ракшаевич Донду­повтанай гэр бүлэ болоно гэхэдэ, алдуу болохогүй. Энэ үзэсхэлэнтэ hайхан дай­дын сэгээнэд угай Андрей хүбүүн, борсой шоно угай Светлана басаган хоёр гэр бүлэ болоhоор, 27 жэлэй тур­шада нэгэ амин боложо, үгэ хүүрээ ойлголсожо, эбтэй эе­тэй, байдал тэнюун, ажал хэ­рэгтээ урагшатай, арад зон- доо түшэглэн, алдарта хэрэ- гүүдые шиидхэлсэн, зон нүхэдтөө хүндэтэй, зол хубидаа жаргалтай ажаhуудаг юм.

Гэр бүлын түшэг тулгуури

Гэрэй эзэн Андрей Рак­шаевич Баргажанай айма­гай Баянгол нютагта 1964 оной нажарай ааяма халуун соогуур түрэhэн намтартай. Һуралсалайнгаа hүүлээр сэ­рэгэй албанда мордоhон. Тэ­рэнэй удаа Доржи Банзаро­вай нэрэмжэтэ багшанарай дээдэ hургуулида hуралсал гаража, гар урлалай (тех­нологиин) багша мэргэ­жэлтэй болоод, Баянголой, Үүрэгэй, Баргажанай дунда hургуулинуудта багшалhан байна. Андрей Ракшаевичай шабинар олон тоото харал­гануудта, шалгалтануудта, проект зохёолгонуудта hайн дүнгүүдые харуулжа, багша­яа, айл аймагаа оло дахин баярлуулhан гэршэтэй. Бэр­хэ багша ганса эрдэм мэ­дэсэ үхибүүдтэ үгөөд ябаа бэшэ, хүмүүжүүлгын талаар зоной дунда ажал ябуулдаг hэн. Түрэл хэлэеэ мэдэхэ, бу­ряад ёhо заншалаа сахиха, hонирхомоор буряад наада­нуудые hэргээн табиха та- лаар аймаг болон респуб- лика дотороо эрхимүүдэй нэгэн, «Лугшахаан» ТОС-ой эдэбхитэй гэшүүн болоно.

Мүнөө сагта Андрей Рак­шаевич республика дотороо мэдээжэ болонхой. Тэрэниие мэдэхэгүй, танихагүй зон үсөөн байха.

«Буряад угсаатанай бүхы hайндэрнүүд: «Эхэ хэлэн - манай баялиг» урилдаан, Сагаалганай, Сурхар­баанай, Алтарганын, дасан дугангуудай наадануудта hэер ху­халалга, ташуур татал­га, тэбэг, шагай наа- дан Андрей Ракшае­вичай хабаадалгагүй үнгэрдэггүйнь лаб үнэн.

Ургажа ябаа улаан бургааhадые буряад зонойнгоо заншалта наадануудта, бэе тамирай элүүр энхын түлөө hорилгодо өөрынгөө бодото жэшээ дээрэ hургажа ябаhан хүнэй габьяа дээгүүр сэгнэг­дэнхэй. Андрей Ракшаевич олон тоото шагналнуудта, баярай бэшэгүүдтэ хүртэһэн, «Буряад Уласай урда габьяатай байhанай түлөө» гэhэн медаляар шагнагдаһан.

Гал гуламтаяа бадараажа...

Гуламтын эзэн эхэнэр Светлана Владимировна арад түмэндөө тон туhатай эмшэн мэргэжэлтэй юм. 1989 ондо Благовещенск хо- тын эмнэлгын дээдэ hургуули амжалтатайгаар түгэс- хэhэнэй удаа «терапия» гэhэн мэргэжэлээр интернату­ра дүүргээд, 1990 ондо Бар­гажанай аймагай Эмнэлгын түбтэ ажалайнгаа намтар эхилhэн байна. Удаань заха холын Баянголой ба Улан тосхоной эмнэлгын газар­нуудта врач-терапевтээр хүдэлhэн. Хүдөөдэ, илангаяа аймагай түбhөө холо оршо­дог газарта, эмшэн ябаха гээшэ бэлэн бэшэ. Тиигэбэ­шье, Светлана Владимиров­на ехэ зугааша, hонюуша, таниха танихашьегүй зоноор түргэн харилсаа хол­боо барижа шададаг, хүндэ арга боломжоороо туhалхые оролдодог заншалаараа гансашье үбшэнтэнэй бэшэ, бүхы нютаг зоной дура бу­ляажа шадаhан. Мүн зон­доо онсо ондоо хандасатай, үбшэ элирүүлхэ талаар бэр­хэ, үбшэ hүжэрүүлхэгүйн түлөө ехэ оролдолго гар­гадаг дээрэhээ нютагтаа бэрхэ эмшэн гэжэ сууда гараhан, хүндэтэй болоhон байха. Ажалайнгаа талаар саг дарыдаа мэргэжэлээ дээшэлүүлхэhээ гадна, үшөө зүрхэнэй үбшэнтэниие ар­галха (кардиолог) эмшэлэг­шын үнэмшэлгэ абаhан юм.

Аймагай захиргаан энэ бэрхэ эмшэниие дары обёоржо, Баргажанай аймагай Эм­нэлгын түбэй ахамад вра­чаар томилhон. Энэ хүнгэн бэшэ ажалдаа Светлана Вла­димировна найман жэлэй ху­гасаа соо амар заяа үзэнгүй хүдэлhэн. Тэрэ үеэр аймагай бүхы эмнэлгын газарнууд hэльбэн шэнэлэгдэhэн, 2011- 2012 онуудта «Модернизация здравоохранения» програм­мын шугамаар шэнэ сагай эрилтэдэ таарама эмнэл­гын хэрэгсэлнүүд, хэрэгтэй оньhон техникэ захин абта­жа, аша үрэтэйгөөр хэрэглэг­дэжэ эхилhэн юм. Тоолохо болоо hаа, ахамад врачай ажал барагдаха бэшэл даа.

2008 ондо манай аймаг­та боомо гэhэн аймшагтай үбшэн hүжэржэ, улад зониие мэгдэхээн хүлгүүлhэн. Энэ үбшэнтэй тэмсэхын тула ямар ехэ ажал хүнэй болон малай эмшэд ябуулhан бэ даа! Энэ үбшэниие усад­халгын талаар аймагай гол эмнэлгын штаб байгуулагда­жа, Светлана Владимиров­на хүтэлбэрилэгшөөр томи­логдоод, амжалта туйлажа гараhан байха.

Үбшэнтэниие аргалхада, түргэн туhаламжын үрэ дүнтэй байхын тула аймагтам­най Светлана Владимиров­нагай үүсхэлээр эмэй сан, Улаан-Үдын «Ритм» гэhэн эм­нэлгын түбэй филиал ажал­лажа эхилhэн. Эндэ эмшэн харюусалгата даргаар, врач- терапевтээр ажаллаа.

«Нютаг зоной hанамжаар, Светлана Влади­мировна ёhото дээдэ гарай эмшэн, үгэдөө ба хэрэгүүдтээ эзэн, ямаршье хүндэ туhаламжа хүргэхөөр хо­додоо бэлэн, hайхан hанаатай, абари зангаар зөөлэн, бур­хантай, буянтай, зо­ной хүн! Ажалайнгаа hүүлээр, сүлөөтэй сагтаа, соёлойнгоо байшанда ерэжэ, «Баргажан» ан­самбльтаяа дуулаха дуратай.

Эмшэнэй ажал хэрэгүүдынь үндэрөөр сэгнэгдэ­жэ, «Буряад Уласай габьяа­та врач» (2007 он), «Оросой Холбоото Уласай габьяата врач» (2018 он) гэһэн нэрэ зэргэнүүд олгогдоһон юм. Светлана Владимировна 2023 онhоо Буряад Уласай Арадай Хуралай гэшүүн.

Ээм ээмээ дүнгэлсэн...

Дэлхэй дээрэмнай үбшэ зоболонгүй, хододоо амга­лан байдал оршоhой даа гэжэ зальбардаг гэр бүлэ сагай эрилтээр Украина ошоhон дайшалхы сэрэг­шэдтээ унажа ябаhан «УАЗ- Патриот» машинаяа бэлэг болгон дамжуулhан юм.

Дондуповтанай гэр бүлэ хоёр hайхан үринэрые түрэн үндылгэжэ, гарыень ганзага­да, хүлыень дүрөөдэ хүргэжэ ябана. Мүнөө жэл басага­дынь, Дулма Сэсэг хоёр, дээ­дэ hургуули дүүргэжэ, нэгэ­ниинь «терапевт», нүгөөдэнь «юрист» гэhэн мэргэжэл аба­жа, эжы абаяа баярлуулаа.

Светлана Владимировна Андрей Ракшаевич хоёр ай­маг нугынгаа ямаршье ажал­да хам оролсожо, хүн зондоо туhатай, бүхы хэрэг ажалаа эбhээ эхилжэ хээд, муугаа дараад, hайнаа үргөөд, ээм ээмээ дүнгэлсэн, хии мори­ёо дээгүүр хиидхүүлжэ, баян бардам айлай тоодо орожо hуухань hайхан даа.

Нээрээшье, гэр бүлэ бүхэ- нэй алишье талаараа үнэр баян байбал - нютаг нуга баян тэнюун, нютаг нугын баян тэнюун байбал - гүрэн түрэ баян бардам, hалбаран сэсэглэжэ байхал hэн.

Валентина ПОХОДИЕВА, ажалай ветеран Баргажанай аймагай Лугшахаан hуурин