Хуушан сонинуудые хужарлан уншагты!

«Буряад үнэн» со­ниной түрүүшын дугаар 1921 оной декабриин 21-дэ гараһан түүхэтэй. Харин тэрэнь олдодоггүй юм. Мүнөө болотор хадагалагдаһан эгээ урданай сонинууд 1923 оной байна. Тэрэ жэлэй гурбан лэ дугаар сайт дээрэ табигдаа. Тиихэ үедэ манай сонин монгол бэ­шэгээр гарадаг байһан гээд мэдээжэ.

1930 оной һүүл багаар лата үзэгөөр бэшэгдэһэн статьянууд толилогдожо эхилээ. Тэрэ үедэ Зүблэлтэ гүрэнэй хүтэлбэрилэгшэд «бүхы дэлхэйн ажалшан ара­дуудые нэгэдүүлхын» тула СССР-тэ ажаһуудаг үндэһэ яһатануудай хэлэнүүдые лата үзэгтэ шэлжэн оруулха гэжэ шиидэһэн байна.

1933 онһоо хойшо «Буряад үнэн» үдэр бүри га­радаг болоһон байна. Тэрэ гэһэн сагһаа хойшо жэл бүри 270 гаран дугаар «нара ха­радаг» байгаа. Хүдөө нюта­гай ажабайдал, табан жэлэй түсэбүүдэй хэр дүүргэгдэжэ байһан тухай тоо баримта­нууд, дайнһаа ерэһэн мэ дээсэлнүүд, Москваһаа буулгагдаһан тогтоолнууд, нам засагай тушаалда томилогдоһон тухай зарлигууд, буряад ирагуу найраг­шадай, уран зохёолшодой бэшэһэн шүлэглэмэлшье, үргэлжэлһэншье зохёолнууд – түүхынгээ хүгжэлтын турша­да уласаймнай гаталһан бүхы зам – сониной хуудаһанууд дээрэ мүнхэлэгдэнхэй.

Архивай хуудаһануудые саашань ирая. 1939 оной майн 14-эй дугаарта лата үзэгөөр хэблэгдэһэн статья­нуудай хажуугаар кирил­лицээр бэшэгдэһэн мате­риалнуудшье зэргэлүүлээд үгтэнхэй.

Архив соомнай түүхэшэдэй, хизаар ороноо, хэлэ бэ­шэгээ шэнжэлэгшэдэй үзэхөөр, нарибшалан шэнжэл­хээр юумэн олон. Хуушан монголоор гараһан дугаар­нуудынь – монгол бэшэгтэ һуража байһан зоной эрдэм мэдэсэеэ шалгахада тулга болохонь дамжаггүй.

Архив руу яажа орохоб?

Burunen.ru сайтын дээдэ талаар «Архив» гэһэн тобшо оложо дараад, тэрээ руу нэб­тэрэн орохот. Сониноймнай дугаар бүхэниие тэндэ унша­ха гү, али хуулажа абаха арга бии.

«Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай зүгһөө Буряад Уласай Үндэһэтэнэй номой сангай захирал А.Ц. Даша­нимаевада, сахим хэлбэридэ оруулгын таһагай мэргэжэл­тэд Е.В. Блажко, Т.С. Тарабу­кина, мүн «Реалист» web- студиин ажалшад А. Дам­биев, С. Васильев гэгшэдтэ энэ ажал бүтээхэ хэрэгтэм­най сэгнэшэгүй туһаламжа үзүүлһэнэйнь түлөө баяр хүргэнэбди.