«Хурса ухаагаараа гоёогты»

Ивалгын аймагай Доодо Ивал­гын дунда hургуулида олон жэлэй хугасаада багшаар хүдэлһэн Мирраида Павловна Пыш­няк 1933 оной февралиин 22-то хада уулануудаар бүрхөөгдэһэн Хурам­хаанай аймагай Загтахан гэжэ ба­гахан тосхондо түрэhэн намтартай. Хүтэрхайн эхин классай һургуулида эрдэм номдо һураа. Хожомынь Арга­та нютагай һургуулида долоон класс дүүргээ. Удаань Хурамхаанай дунда hургуулида hураа. Тиигэжэ 1954 ондо Улаан-Үдын багшанарай училищиин оюутан болоо. Тус училищида эрхим һайнаар һуража, мэргэжэлтэй болоо юм һэн. Тиин залуу багша Ивалгын аймагай Доодо Ивалгын hургуулида хүдэлхөөр эльгээгдээ.

Мирраида Павловна 1969 ондо Буряадай гүрэнэй багшанарай ин­ститут дүүргэжэ, түүхын багша болоо һэн. Гушан жэлэй туршада Доодо Ивалгынгаа hургуулида түүхын хэ­шээл үнгэргэхэдөө, домог суута баг­ша hурагшадтаа иимэ һургаал зааба­ри хэлэдэг һэн: «Залуу наhанайнгаа жабхаланта hайхан туяае хурса уха­агаараа гоёогты, уг гарбалайнгаа үе залган баяжуулагты, эхэ эсэгэеэ али болохоор баярлуулжа ябагты». Мир­раида Павловнагай тон хурса, зүб hургаалнуудые hурагшадынь мүнөө болотор hанан-һанан ябадаг. Үшөө тиихэдэ олоной хүндэтэ багша уран шүлэгүүдэй мүрөөр түүхэ домогуудые хөөрэжэ үгэдэг абьяас ехэтэй байhаниинь гайхалгүй. Наhанайнгаа амаралтада гарахадаа, хүндэтэ манай багша Мирраида Павловна Пыш­няк уран hайхан, уянгата шүлэгүүдээ урадхуулан бэшэжэ эхилээ.

2013 ондо «Амар мэндэ, тоонтом­ни!» гэжэ номынь хэблэгдэжэ, нара hара хараа бэлэй. Энэ бүтээлынь Доодо Ивалгын hургуулиин номой сан соо табигдажа, эдиршүүлэй классhаа гадуур уншаха ном болоо бэлэй. Доодо Ивалгын hургуулиин классуудые даажа ябаhан багшанар энэ номыень хэшээлнүүдтээ хэрэглэ­жэ, һурагшадынь конкурс-наадану­удта хабаадажа, илан гарана.

Һайхан сэдьхэлтэй багшын гэрэл­тэ дурасхаал суг хүдэлдэг нүхэдэйнь, нютагаархидайнь, түрэл гаралайнь, һурагшадайнь сэдьхэлдэ мүнхэ.

Баян сэдьхэлтэй, даруу ном­гон зантай, дүй дүршэлөөр баян хүндэтэ багшынгаа зохёоhон уран шүлэгүүдые та олонойнгоо анхарал­да дурадхахамнай.

Би багша болобоб

Дорюухан залуу наhандаа

Доодо Ивалга ерэжэ,

Табин жэлэй саана

Дуратай ажалаа эхилээ hэм.

Багшын хүндэ ажалые

Бага наhанhаа ойлгожо,

хүсэеэ

Багахан хүүгэдтээ зорюулааб.

Хорёод наhанайнгаа эршэдэ

Холшор залуу ябахадаа,

Хүүгэдээрээ адли хүхижэ,

Хэды золтой ябаабиб.

Үбэл болоходо -

сана шаргаар,

Үдэшэ болоходонь -

хатар ёохор,

Баскетбол, волейбол, лапту

Бэрхээр наададаг бэлэйбди.

Анхан хүдэлжэ эхилхэдээ,

Арбагар заахан үхибүүдтэ

«А» үзэг заажа,

Аргагүй ехээр

оролдогшо hэм.

Зүрхэн соогоо багша зандаа

Зүүдэлнэб хэшээл үнгэргэжэ,

Золтой, жаргалтай тандаа

Эрдэмтэй болохыетнай

хүсэнэб.

Минии жаргал

Далан жэлэй саанахана

Бурхан багшын үреэлээр

Басаган боложо түрэжэ,

Баабай эжыгээ баярлуулhан -

Түрүүшын минии жаргал.

Тоонтынгоо шорой хүдэлгэн,

Тоб-тоб гэшхэлжэ,

«Эжы» гэжэ хэлэhэмни -

Аргагүй ехэ жаргал.

«А» үзэгhөө захалаад,

Эрдэм hургуулида hургаха

Олон бэрхэ багшанартай

байhамни -

Одоол ехэ жаргал бэшэ гү?

Дайн дажарай hүүлдэ

Хүшэр хүндэ сагта

Багшын мэргэжэл олоhомни -

Баhал ехэ жаргални бэшэ гү?

Дайнай үеын үхибүүд

Дүлэтэ дайнай хатууе

Дааража үлдэхые ойлгообди.

Амгалан байдал үнгэржэ,

Ажал хэжэ захалаабди.

Хүнтэйн дунда байдаг

Хүтэрхэй гэжэ тосхондо

Холшор наhанайнгаа

нүхэдөөр

Хоолос түүжэ үлэхэбди.

Олон hэн даа үетэмни,

Олон бидэ үхибүүд

Ой модондо гаража,

Үбэлдөө түлихэ түлеэгээ

Үрдижэ байжа бэлдэхэш.

Бэрхэл hэн даа тэрэ сагта -

Бэшэхэ гэхэдэш, бэхэ,

саарhан,

Уншаха гэхэдэш, номууд,

Угаалдаха гэхэдэш, мылэ,

Эдеэлхэ гэхэдэш, хилээмэн

Үгы байха гэртэшни.

Нажарай сагай ерэхэдэ,

Наадажа ябахаа болижо,

Үбhэ сабшаланда булта

Үрхэр дээрээ hуугаад,

Олон бухал шэрэхэш.

Иимэл саг ерэбэл даа

Хүгшэрхэ сагай хурдые

Хэмжэхэ гээшэнь аргагүй.

Хойноhоо үлеэhэн hалхинай

Хүйтэн гээшэнь аргагүй.

Үтэлхэ сагай хурдые

Үрдихэ гээшэнь аргагүй.

Үерлөөд байhан Сэлэнгын

Үргэн гээшэнь аргагүй.

Буурал сагаан толгойе

Болюулха гээшэнь аргагүй,

Байгалhаа үлеэhэн hалхинай

Балаатай гээшэнь аргагүй.