Ниигэм 4 may 2022 943

«Амар мэндын» аятай оршон

Эдиршүүлдэ эхэ буряад хэлэеэ дамжуулха зорилготойгоор 2017 ондо "Амар мэндэ" гэһэн буряад хэлэнэй һургуули байгуулагдаһан юм. Олзын ехэ хэрэг эрхилэгшэ Дарима Матханова Буряадайнгаа хуби заяанда һанаагаа зободог байһандаа үргэн түхэлтэй энэ һургуули байгуулха гэһэн шиидхэбэри абаһан байгаа. Һаяхана Буряадай Толгойлогшо тус һургуулитай танилсаа. Алексей Цыденовэй урда багашуул шадаха мэдэхэеэ харуулаа.

© фото: интернедһээ гэрэл зураг

Үргэн һалбаритай һургуули ганса буряад хэлэндэ үхибүүдые болон томошуулые һургана бэшэ, харин һургуулида орохоёо байһан багашуулда бэлэдхэл хэнэ, үхибүүдэй хүгжэлтэдэ нүлөөлдэг курсануудта хүгжэмтэ зэмсэгүүд дээрэ наадажа һургана. Дуунай, хатарай ансамбль баһал бии.

“Энэ һургуули нээһээр өөрөө буряадаараа хөөрэлдэжэ һурааб. Табан жэлэй  туршада гансал ородоор харилсадаг байгаа һэмби. Мүнөө болоходо, хэнһээшье дутуугүй зугаалдаг болонхойб”, – гээд, тус һургуулиин захирал Дарима Матханова хэлэнэ бэлэй.  

“Амар мэндэ” һургуулиин байдалтай Алексей Цыденов танилсажа, ехэтэ гайхаа:

- Ямар зохистойгоор буряад хэлэ шудалалгын оршон байдал зохёогдоод байнаб даа. Ороһоор лэ буряадаар хөөрэлдэхэ хүсэл түрэнэ. Иимэл маягтайгаар буряад хэлэ, соёл шудалха байдал түхеэрэгдэхэ ёһотой бшуу даа. Гол түлэб үхибүүдые буряад хэлэндээ дурлуулха арга боломжонууд хэрэглэгдэдэг байһаниинь һайшаалтай.  

Ехэнхи ушарта аша зээнэрээ үбгэн аба эжынэр наашань асардаг юм. Дунсыма Моглоева теэбии энэ һургуулида аша басагаяа асардаг байһандаа ехэ баяртай: “Басагамнай ехэ дуратайгаар наашаа ябадаг. Эндэ хатардаг, дууладаг, зурадаг, буряад хэлэеэ үзэдэг. Тиимэһээ түрэл хэлэнэй байдал зохёогдоод, үхибүүд тэрээн соонь шунан ороходоо, уг шуһанай татасаар буряадаараа зугаалжа эхилнэ гээд һананаб”.

"Амар мэндэ" һургуулиин хүмүүжүүлэгшэ Валентина Эрдыниева дүй дүршэлтэй багша юм. Тэрэнэй хэлэһээр, багашуулые нааданай аргаар хэлэндэнь һургахада бэлэн юм. Дуунуудые дуулуулха арга ехэ туһатай байна.

Буряад хэлэнэйнгээ байдалда олзын хэрэг эрхилэгшэд һанаагаа табижа байһандань урматайл байна. Матхановтанай гэр бүлэ ехэл хэрэгтэй ажал ябуулна. Хотодо ажаһуудаг багахан хүүгэдые буряад хэлэнэй оршон байдал соо үндылгэхэ арга боломжо байгуулагдаһандань ехэ омогорхомоор.

Автор: Эрдэни РАДНАЕВ

Фото: интернедһээ гэрэл зураг