695
Эсэгын дайнай дүүрэһээр 77 жэл гүйсэбэ. Хүн түрэлтэнэй түүхэдэ эгээ муухай шуһата дайн зоной дунда мартагдаагүй. Жэл бүри Майн 9-дэ Росси гүрэнэй хотонуудта, багаханшье нютагуудта дурасхаалта хэмжээ ябуулганууд үнгэргэгдэдэг. Баянголойхид дайнда хабаадаһан баатар сэрэгшэдээ заншалта ёһоор хүндэлжэ, ургажа ябаа улаан бургааһадтаа дайнда хабаадаһан элинсэгүүд тухай һануулан хөөрэдэг юм. Энэ жэлэй Майн 9-эй һайндэр баянголойхидто ехэ хадуугдамаар байба. Баатар сэрэгшэдтэ зорюулагдаһан хүшөөгэй дэргэдэ Хэтын гал нособо. Дурасхаалай гал носоохо зорилго Баянголой дунда һургуули дүүргэһэн хүбүүд, басагад 2007 ондо урдаа табижа, мүнөө тэрэнээ бэелүүлбэ гээшэ. Хамтын хүсөөр буянта хэрэг бүтэбэ. Тодорхойлон хэлэбэл, Юрий Урбагаров гагнуурай ажал бүтээһэн байха юм.
Би бага нютагуудаар ябахадаа, баатар сэрэгшэдэй хүшөөнүүдтэ дүтэлжэ харадаг заншалтайб. Олон нютагуудта Хэтын гал үгы. Нютагаа һанахадам, баһал тиимэ зураг үзэгдөө. Тиин минии сэдьхэлдэ Хэтын гал хэхэ бодол түрэжэ, суг һураһан нүхэдтөө хэлэхэдэм, тэдэмни дэмжээ. Энэ жэл бидэ һургуулияа түгэсхэһөөр 20 жэл болобобди. Нютагтаа һайн хэрэг хэжэ, мүрөө үлөөхэ гэһэн шиидхэбэри абагдаа. Миниишье гэр бүлэдэ дайнда хабаадаһан зон бии, ехэл омогорхожо ябадагби, - гэжэ Юрий Урбагаров хэлэнэ һэн.
Харамтайнь гэхэдэ, Баянгол нютагта дайнай нэгэшье ветеран үлөөгүй. Ара талада ажал хэһэншье зон үсөөн болонхой. Дайнай үхибүүдэй тоо арбан хурган дээрээ тоолохоор. Майн 9-эй үдэр Баянголдо, Алдар солын хүшөөгэй дэргэдэ, Хэтын гал анха түрүүшынхиеэ нособо. Ажаһуугшад энэ хэрэг дэмжэжэ, нээлгын баяр ёһолол дээрэ үүсхэл эдэбхи гаргаһан зондо баяр хүргэһэн байха юм. Эсэгын дайнда хабаадаһан сэрэгшэдээ мартангүй, тэдэнэй баатаршалга тухай үеһөө үедэ дамжуулан хөөрэжэ, нэрэнүүдыень мүнхэлхэ гээшэ - манай нангин уялга. Дайнда хабаадаһан, ара талада ажал хэжэ, Илалта шэрээлсэһэн хүгшэн аба эжынэрэйнгээ зурагуудые баряад, Хэтын жагсаалда нютагаархид ябаа. Соёлой ажалшад концерт-наада бэлдээ, мүн тиихэдэ Илалтада зорюулагдаһан кросс-урилдаан, шатараар наадан үнгэрөө.
Хүшөөгэй дэргэдэ Хэтын гал носоохо үүсхэл ехэ һайн гэжэ һананабди. Залуушуулнай түүхэеэ мэдэжэ, баатар сэрэгшэдээ һанажа ябахадань, ехэ баяртай байнабди. Хэтын гал нютагыемнай шэмэглэбэ даа. Хүшөөгэй дэргэдэ гоёхоноор тааража һууба, - гээд, Баянгол нютагай аха зон хэлсэжэ байгаа һэн. 77-дохи Илалтын хабар тэдэнэй зүрхэ сэдхэлдэ бүхөөр лэ хадуугдахань гээшэ.
Фото: Эрдэни Раднаев
