Һунгамалнууд- Сэлэнгын аймагта

Бүлэг hунгамалнуудые фермер Анатолий Цыбденов хахалагдаhан поли дээрэ угтаба. Улас дотор ургаса абаха хаhа аргагүй богони ха юм, тиимэhээ хартаабха, бэшэшье огородой эдеэ  эртүүр тариха гэжэ тэрэ оролдоно. Ургуулһан  эдеэ хоолоор  түхэреэн жэлэй туршада Сэлэнгын аймагые тэрэ хангана, мүн Улаан-Үдэ руу эльгээдэг. Анатолий Цыбденов 12 жэлэй туршада энэ ажал амжалтатай ябуулна.  4 жэлэй саада тээ уласай мүнгэн туhаламжада хүртэжэ, техникэеэ шэнэлһэн байна. Шэрүүн уларилтай манай нютагта түхэреэн жэл соо огородой эдеэ ургуулжа шадаха зон үсөөхэн. Ехэнхинь хүдөө ажахын һалбарида мал үдхэжэ ажамидарна. Огородой эдеэ ургуулха ажалһаа зон айна гэжэ хэлэмээр. Олон бэрхэшээлтэй. Энэ олзын хэрэг эрхилхэ гэбэл,  ехээр ургуулха хэрэгтэй. Тиигээдшье  газарай шанар һайжаруулха, үтэгжүүлгэ хэхэ, уһалха, элдүүрилхэ, хорхой шумуулһаа хамгаалха,  юрэдөө ажалынь ехэ. Ургуулхынь ургуулаад, тэрэнээ намартаа наймаалха хэрэгтэй. Харин хабар болотор хадагалха гэбэл, тусхай байра хэрэгтэй. Тиимэ байра барихын тула баһал бага бэшэ хэмжээнэй мүнгэн хэрэгтэй бшуу даа. Анатолий Цыбденов гэр бүлэтэеэ  огородой эдеэ тариха гэжэ эрид шиидээ һэн. Мүнөө тэрэ  жэлэй туршада 200 тонно огородой эдеэ хоол гүрэнэй бюджедтэй эмхи зургаануудта, юрын зондо, дэлгүүрнүүдээр наймаална. Ганса огород таряад, хоол холбохогүйш, тиимэһээ хажуугаарнь ондоошье ажал хэдэг. Энэ жэлэй намар овощ хадагалдаг хоёрдохи  байшанаа хэрэглэжэ эхилхэ һанаатай аад, зайн гал оруулжа ядана. Энэ асуудалаар Хуралай һунгамалнуудта  хандаа.

Цыбденовтэн ажахыгаа үргэдхэхэ тухай нэгэтэ бэшэ бодомжолһон юм, теэд энэнь бүтэхэгүй хаш - бэрхэ ажалшад дуталдана. Мүнөө тэдэнэй ажахыда  4 хүн хүдэлнэ. 

Гусиноозёрскын ГРЭС-һээ гараһан уһаниинь дулаан байжа, Галуута нуурта загаһа жараахайнуудые үдхэхэ хэрэгтэ тон тааруу байна. Арадай Хуралай һунгамалнууд энэ ажахын байдалтайнь мүн танилсаа.  

Сэлэнгын аймагта мүргэ болон хилмэн загаhа үдхэдэг байна. Байгша ондо байгалай хилмэнэй 100 мянган жараахайе, мүргэ hалбарга загаhанай 700 мянган жараахай табиха юм.

«Буряад Уластамнай загаһаар баян нютагууд олон юм. Загаһа үдхэдэг заводууд дүүрэн хүсэндөө ажалланагүй, дутуу дунданууд олон байна. Омоли загаһанай тоо олон болгожо, үйлэдбэридэ оруулха гээшэ манай сэхэ уялга. Мүн тиихэдэ хилмэн, мүргэ загаһануудые баһал үдхэхэ хэрэгтэй. Сэлэнгын, Баргажанай, Кабанскын аймагуудаар загаһанай заводуудта анхаралаа хандуулха, тэдэниие дэмжэхэ шухала. “Главрыбвод” эмхиин ажалтай танилсабабди, мэргэжэлтэд дуталдана. Загаһа үдхэдэг мэргэжэлтэдые һурган гаргажа, заводуудаар эльгээхэ хэрэг ехэ хурсаар гараад байна. Бултанда мэдээжэ, залуушуул хүдөө ошохоёо һананагүй. Тэрэнь ехэ харамтай», - гээд, Дмитрий Швецов хубаалдана һэн.

Загаhашадай бэрхэшээл гэхэдэ, саг соогоо эдеэ хоолоо абажа шаданагүй, энэ талаар депутадууд хуулида нэмэлтэ оруулжа, тус байдалые hэлгэхэ аргатай. Совет үедэ баригдаһан хэрэгсэлнүүд хуушараа. Мүнөө сагта тааруу эд бараа абахадань, мүнгэн хэрэгтэй. Тиимэ ехэ мүнгэн дүтын сагта хараалагданагүй.

Тиин Сэлэнгын аймагай  эдэ хоёр ажахынуудай ажал хэрэгүүдтэй танилсаһан Арадай Хуралай һунгамалнууд  хэлэгдэһэн бэрхэшээлнүүдтэ туһа үзүүлхэ байһанаа мэдүүлээ. Зарим  асуудалнуудаар  гуйлта бэшэжэ, ажал түргэдүүлхэ, эршэдүүлхэ аргатайнууд бшуу. Анхаралаа хандуулбал, ажахынууд хүгжэхэ аргатай гэжэ парламентын гэшүүд ойлгобо.