Ниигэм 19 aug 2022 556

Арга боломжонуудтаяа танилсуулха

Сентябриин 5-да Владивосток  хотын  Аякс тохойн эрьедэ «Алас Дурнын гудамжа» гэһэн тон ехэ үзэмжын харалга эхилхэ. Тэрээндэ хабаадагшадай нэгэниинь – онсо һонирхолтой аяншалгын һалбари болон албан хэрэгэй ба промышленна  түлэбүүдые, мүн баһа арадай урлалай бүтээлнүүдые харуулха Буряад орон.

© фото: буряад соёл.рф

«Байгал далай – Буряад орон: арга боломжонуудай эрьенүүд» гэжэ нэрлэгдэһэн Буряад Уласай үзэсхэлэн Байгалай шулуунуудай дүрсэнүүдтэл шэмэглэгдэн түхеэрэгдэһэн павильонуудта дэлгэгдэхэ. Иимэ шиидхэбэри юрэл абтаагүй: Буряад орон дэлхэй дээрэхи эгээл ехэ дабһагүй уһатай далайн 60 хуби эрьеые эзэлнэ ха юм.

Өөһэдынгөө һалбаринуудта шэнэ үеын нэбтэрүүлгэнүүдтэй түрүү үйлэдбэринүүд павильон (шулуун) бүхэндэ харуулагдаха. Эндэ ерэгшэд Буряад ороной ерээдүйн түлэбүүдтэй, аяншалгын һалбариин арга боломжонуудтай, Улаан-Үдын ба Северобайкальскын хүгжэлтын мастер-түлэбүүдтэй танилсаха аргатай байха. Газаадахи харуулалгын талмайда Буряад Уласай үйлэдбэриин һалбариин түрүү болохо «Улаан-Үдын авиационно завод» АО-гой бүтээдэг  вертолёдой жэшээ хаража болохо. 

 «Хүннүү. Эртын түүхэ» гэһэн интерактивна түсэл Буряад ороной ниислэл хотын дэргэдэ оршодог хүннүүдэй байрын газарые малталгын үедэ олдоһон сэгнэшэгүй  артефактнуудые харахадань, айлшадта туһалха. Архивай материалнууд болон  музейнүүдэй үзэмжэнүүд эртэ урдын хүннүү арадай ажаһууһан үе сагые бодотоор үзэжэ, тэдэнэй дайн байлдаануудай түүхэтэй болон  ажаһуудалтай танилсаха арга олгохо.

Буряад орон соогуурхи аяншалгын замууд, гоё гоо үзэсхэлэнгүүд ба амаралтын газарнууд, соёлой мэдээжэ газарнууд болон зошод буудалнууд тухай айлшадта ойлгуулан хөөрэжэ үгэхэ. Эндэл түбэд эмнэлгын заншал гуримуудтай танилсахаһаа гадна, һудалаа барюулжа гү, али аппарадааршье үзүүлжэ, зүүн зүгэй анагааха ухаанай эмшэдэй зүбшэл заабаринуудые абажа, эмтэй домтой сай болон ундануудые абажа болохо юм.

Арадай урлалай галерейдэ Буряад орон байгаалиин жэнхэни зүйлнүүдээр бүтээгдэһэн, Байгал далайнгаа баялигые харуулһан этно-бүтээлнүүдые табиха: Байгалай уһаар үндэһэлжэ, гараар бүтээгдэһэн сабан, Байгалай шулуунуудые һуулгаһан зүүбшэ гоёлтонууд; арһан, булгайр ба оёмол, нэхэмэл зүйлнүүд; ой тайгын, тала нугын ургамал, һархяаг, жэмэс; угалза хээнүүдээр гоёогдожо оёгдоһон самсанууд, годон гуталнууд; шаажангаар хэгдэһэн үндэһэн урлалнууд, буряад уран зураашадай буулгабаринууд. 

Манай үзэсхэлэнгые уран һайханай бүлгэмүүд, дуушад тон өөр янзын тоглолтонуудаараа шэмэглэхэ. Мүн баһа эндэ хуушан монгол “тэнгэриин бэшэгээр” мастер-классууд үнгэргэгдэхэ, үндэһэн эдеэ хоолой дээжэһээ амсуулжа байха.

«Үнгэрһэн жэлдэ манай үзэсхэлэнгүүдэй павильонуудые хүн зон ехэ талархалтайгаар хаража ханаа һэн, тиимэһээ байгша ондо үзэсхэлэнгүүдэйнгээ талмайе үргэдхэхэ гэжэ шиидээбди. Буряад орон - ганса Байгал далай бэшэ, энэ үшөө олон онсо өөрсэ ажабайдалтай, тон амта шэмэтэй эдеэ хоолтой арадуудай ажаһуудаг газарнууд. Эдэ бүгэдые үшөө үргэдхэн нэмэжэ, «Алас Дурнын гудамжада» хүсэд дүүрэнээр харуулхаяа оролдобобди. Манай павильонуудта ерэһэн айлшад өөһэдтөө олон шэнэ юумэ нээжэ, үнэр баян манай газар дайдада айлшалхаяа хүсэхэ гэжэ этигэнэб», – гэжэ Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов тэмдэглэнэ. 

Алас Дурнын федеральна ехэ һургуулиин (ДВФУ) дэргэдэхи кампусай талмайда сентябриин 5-һаа 8 болотор үнгэрхэ VII Зүүн зүгэй экономическа форумда хабаадагшадай болон айлшадай үзэмжэдэ «Алас Дурнын гудамжа» Аякс тохойн эрьедэ нээгдэхэ. Форумай ажалай дүүрэһэншье хойно, сентябриин 11 болотор тэрэнэй ажал үргэлжэлхэ. Владивосток болон бэшэшье хотонуудай ажаһуугшад ба айлшад түлөөһэгүйгөөр орожо хараха аргатай. 

Автор: Сэнгэ РИНЧИНОВ

Фото: буряад соёл.рф