Бахархал түрүүлмэ баян түүхэтэй

- Хэмжээ ябуулганууд октябриин 7-до Новоселенгинск тосхондо эхиеэ  абаха. Энэ үдэрэй тусхай программа бэлдэнхэйбди. Сэлэнгын ябаган сэрэгэй полкын байгуулагдаһан үдэр ноябриин 29 гээд тоологдодог. Гусиноозёрск хотодо интерактивна зүжэг харуулагдахаар түсэблэгдөө. Манай урдаа хараха Гомбо Цыдынжаповай нэрэмжэтэ Буряадай Оперо болон баледэй театрай симфоническа оркестр ехэ гэгшын тоглолто харуулхаяа бэлдэжэ байна. 2021 ондо Новоселенгинскын Декабристнуудай музей Сэлэнгын полкдо зорюулжа,  «На севастопольских бастионах» гэһэн һонирхолтой үзэсхэлэн зохёогоо һэн. Энэшье удаа тэрэнь олоной һонорто шэнээр дурадхагдаха, - гэжэ Сэлэнгын аймагай захиргаанай соёлой таһагые даагша Нимацоу Эрдынеева хөөрэнэ.

Сэлэнгын ябаган сэрэгэй полк 1796 оной ноябриин 29-дэ 1-дүгээр Павел хаанай Зарлигаар байгуулагдаа бэлэй. Селенгинск хотодо хоёр батальон болон хоёр гренадёрско ротонуудһаа бүридхэгдөө һэн. Сэрэгшэд хэдэн муухай шуһата дайнда хабаадаһан байна. 1812 оной Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай Бородиногой гол тулалдаанда  оролсожо, 155 сэрэгшэнь баатарай үхэлөөр унаа. Ородой болон Турци гүрэнүүдэй хоорондо, Крымскэ болон бүхэдэлхэйн түрүүшын дайнуудта хабаадаһан түүхэтэй. Мүн Сэлэнгын ябаган сэрэгэй полк хилэ хамгаалгын хүнгэн бэшэ үүргэ даажа ябаа. Крымдэ, Сибирь болон Байгалай саана талын хилэ дээрэ алба хаагша һэн гэжэ түүхын хуудаһанууд соо бэшэгдэнхэй.

Севастополь хотодо Селенгинская гэжэ нэрэтэй гудамжа нээгдэнхэй. Смоленск хотодо дурасхаалай самбар 1912 ондо нээгдэһэн юм. Бородиногой талмай дээрэ мүн лэ холын 1912 ондо тусхай хүшөө  бодхоогдоһон байна. Германиин Лейпциг хотодо Ородой хүшөө-һүмэ дотор Сэлэнгын ябаган сэрэгэй полк тухай бэшээтэй байдаг.

Суута полкын аша габьяата ябадалнууд мартагдаагүй. Хирэ-хирэ болоод лэ, түүхэтэ үзэсхэлэнгүүдтэ  алдарта байлдаануудынь дурадхагдадаг. 2022 оной июниин һүүл багаар Улаан-Үдэдэ эмхидхэгдэһэн “Восточные рубежи России” гэжэ түүхын фестивальда Сэлэнгын полк тухай дэлгэрэнгыгээр харуулагдаһан байна.