Сэсэрлигэй сэнтэй дүршэл

- Түхэреэн жэлэй дүрбэн сагта буряад хэлэндэ үхибүүдые һургаха гэжэ манай сэсэрлигэй хүдэлмэрилэгшэд оролдодог. Юуб гэхэдэ, Буряад орондо ажамидараа хадаа бидэ булта эндэхи заншал, хэлэ, түүхэ мэдэхэ ёһотойбди. Тиимэһээ буряад хэлэ хүгжөөхэ гэһэн гол үүргэтэйбди, - гэжэ сэсэрлигые  даагша Наталья Ивановна Налетова абаһаар лэ тэмдэглэнэ.

“Снегурочка” сэсэрлиг хоёр томо байратай юм. Горький һууринда болон 142 кварталда тэдэнь оршоно.

- Горький тосхоной сэсэрлигтэ үхибүүд зургаан бүлэгтэ хүмүүжүүлэгдэнэ.  Ехэнхи багашуулые тэндээ элүүржүүлнэбди. Заримашуул хэдэн хоногоороо байдаг. Мүн 142 кварталда сэсэрлигнай шэнэ байшантай. 2020 ондо ашаглалда тушаагдахадань, хүдэлжэ эхилээбди. Бүхы 280 һуури эзэлэгдэнхэй. Хүдэлжэ байдаг 14 бүлэгэймнай 7-донь 1,5-3 наһанай үхибүүд ябана. Сэсэрлигэй һая нээгдэхэдэнь, иишээ заагдаһан үхибүүд мүнөөшье болотор маанадаараа үлэнхэй. Юуб гэхэдэ, бэрхэ мэргэжэлтэд үхибүүдтэймнай хүдэлнэ гэжэ түрэлхид сэгнэнэ, - гээд, Наталья Ивановна сэсэрлигтэеэ танилсуулна.

Дүрбэн бүлэгтэ үхибүүд жэлэй хугасаада буряад хэлэ шудална. Шадамар бэрхэ хүмүүжүүлэгшэд Светлана Дугдановна Самбуева, Лариса Далерьевна Шагланова, буряад хэлэнэй багша Сэсэг Базаржаповна Садаева хүдэлдэг.

- Багшамнай үхибүүдые ехэ һонирхуулжа, хэшээлнүүдээ үнгэргэнэ. Бидэшье баһа һайнаар һургаха гэжэ оролдонобди. Хэшээлдээ үзэһэн, сээжэлдэһэн юумэнүүдыень хирэ-хирэ болоод лэ, дабтуулжа байдагбди. Жэшээлбэл, хэшээлдээ дуунда һураа һаань, үдэртөө хэдэн дахин суг хамта дабтан дуулалдадагбди. Эдеэ хоол бариха газарта, газаагуур сэнгэжэ наадаха үедөө буряад үгэнүүдые хэлүүлдэгбди. Хубсалха зуурань баһа буряадаар хубсаһанайнь зүйлнүүдые зүбөөр хэлүүлжэ һурганабди. Энээндэ манай түрэлхид яһала һуранхай. Гэртээ ерээд, маанадаа буряадаар һургажа эхилнэ гэжэ гэртэхин ходо мэдүүлдэг, - гэжэ хүмүүжүүлэгшэ Лариса Далерьевна хөөрэнэ.

“Сагаан һарын толон”, “Гуламта” гэһэн уласай урилдаануудта “Снегурочкын” үхибүүд шалгарна. Үреэлнүүдэй, караоке дуунуудай болон аймагай, хотын хэмжээнэй урилдаануудта шалгарһан хүүгэдэй дипломууд, грамотанууд сэсэрлигэй ханануудые шэмэглэнэ.

Өөрөө Лариса Далерьевна Улаан-Үдэ хотын Сагаалганай һайндэртэ “Буряад эдеэн дэлгэрэг!” гэһэн шэглэлээр һуралсалай гуламтануудай хүдэлмэрилэгшэдэй дунда 1-дэхи һуурида гаража, һайхан жэшээ үхибүүдтэ, түрэлхидтэ харуулаа.

“Снегурочка” сэсэрлигэй хүдэлмэрилэгшэд 2021 ондо олониие гайхуулаа. “Битва хоров на бурятском языке” гэһэн хотын урилдаанда тэдэ 1-дэхи шатын дипломоор шагнагдаа.

Олон түрэлхид үхибүүдэйнгээ буряад хэлэндэ һурахадань, багшанарай, хүмүүжүүлэгшэдэй ажалые тон ехээр дэмжэнэ гэхэдэ, алдуу болохогүй. Өөһэдөөшье үхибүүдээрээ сэсэрлигэйнгээ нэрэ хамгаална. Жэшээлбэл, Мария Цыремпилова Цырегма басагантаяа хэдэн урилдаануудта амжалтатайгаар хабаадаа. “Мама-лучший педагог” гэһэн урилдаанда басагаяа яагаад түрэл хэлэндэнь һурганаб гэжэ шадамар бэрхээр харуулаа.

Буряад хэлэнэй габшагай һара эндэ эрхимээр үнгэргэгдэхэ гэжэ хэншье һэжэглэнэгүй. Юуб гэхэдэ, багашье, ехэшье олон хэмжээнүүд үхибүүдтэ бэлдэгдэнхэй. 

- Ехэ  хэмжээ ябуулгануудай тоодо уранаар уншадаг үхибүүдэй урилдаае тэмдэглэхэ байнаб. Буряад арадай наадануудта зорюулагдаһан квест-наадан манай хүүгэдые заабол һонирхуулха гээд һанагдана. Буряад хэлэ шудалдаг бүлэгүүдэймнай таһалгануудта найман ханатай гэрэй зүйлнүүд суглуулагданхай, хэшээлнүүд ходо эмхидхэгдэжэ байдаг. Эгээл иимэ найман ханатай гэр (юрта) сэсэрлигэйнгээ коридор соо томоор зохёохоор  түсэблэнэбди, - гэжэ ахамад хүмүүжүүлэгшэ Наталья Васильевна Лаптева түсэбөөрөө хубаалдана.

- Буряад хэлэнэй үдэрнүүдтэ хабаатай хэмжээ ябуулгануудта хэнэй үхибүүн хабаадахаб гэжэ түрэлхидһөө асуухадамнай, булта зүбшөөгөө. Тиигэжэ олон түрэлхид хүүгэдтээ буряад маягтай хубсаһа хунар оюулаа. Харин бидэ бүхы хүдэлмэрилэгшэдөөрөө, буряад, ород, ондоо яһанай шуһатай байбашье, нэгэ маягаар буряад хубсаһа оюулха түсэбтэйбди, - гэжэ сэсэрлигые даагша Наталья Ивановна нэмэнэ һэн.