«Нүүдэлшэнэй одон»

Алдар суута уран зохёолшые амаршалхаяа Буряадай ниислэл хотын соёлой, урлалай одод, уран зохёолшод, элитэ эрдэмтэд, засаг түрын хүтэлбэрилэгшэд сугларжа, уран үгын, ирагуу дуунай ёhото үзэсхэлэн үнгэргэгдэhэн байна.

Олон тоото айлшадай дунда Буряад Уласай Соёлой яаманай музейн, номой сангай ба арадай уран урлалай таhагай дарга Б.Цырендоржиев, Арадай Хуралай Регионууд хоорондохи холбоонуудай хорооной зүбшэлэгшэ Ж. Дугаров, П.И.Чайковскиин нэрэмжэтэ уран урлалай колледжын захирал Б.Турбянов, Ахын аймагай захиргаанай засаг дарга М.Мадасов болон бусад эмхи зургаануудай түлɵɵлэгшэд, уран зохёолшын түрэлхидынь ба анда нүхэдынь сугларжа, ойн баярта үдэшые үндэр хэмжээндэ үнгэргэбэ.

Буряадай гүрэнэй Оперо ба баледэй академическэ театрай гол дуушан Е.Мохосова hайндэртэ үдэшые хүтэлэн ябуулаа. 

                                       «Тэнгэриин бэшэгүүд»

Тус үдэшэ Баир Дугаров «Тэнгэриhээ миралзан мүндэлhэн бэшэгүүд» болон «анафора» гэдэг  шэнэ түхэлэй найруулгын шүлэгүүдээ уншажа, сугларагшадай сэдьхэл доhолгоhон байна. Буряад-Монголой урдын үльгэр домогуудай «толгой холболго» гэжэ маягаар  ород хэлэн дээрэ бэшэгдэhэн уран зохёолнууд «анафора» гээд нэрлэгдэдэг. Мүнɵɵ ёhото урдын «Нүүдэлшэдэй одод» - үльгэрнүүдэй заншалаар найруулhан ирагуу шүлэгүүд Европын ажаhуугшадта hайшаагдадаг гэжэ эли.

Тэрэнэй хажуугаар арадай поэт айлшадаа хуушан монголоор бэшэhэн урдын уран шүлэгүүдтэй танилсуулжа hонирхуулаа.

Баир Дугаров – бүхы Росси дотор элитэ уран шүлэгшэн. Баяр ёhололто хэмжээнэй үедэ Москва хотоhоо хэлэ бэшэгэй эрдэмэй доктор, шүлэгүүдые шэнжэлэгшэ Ю.Орлицкий ба Санкт-Петербург хотын мэдээжэ уран зохёолшон Д. Григорьев гэгшэд сэхэ видео – холбоогоор Буряадай хүндэтэ уран шүлэгшэниие халуунаар амаршалhан байна.    

Баир Сономович Дугаров 1947 ондо Буряадай Ахын аймагай Өөрлиг нютагта түрэн үдэhэн намтартай. Эрхүүгэй гүрэнэй университет түгэсхэhэнэй удаа «Правда Бурятии» хэблэлдэ хүдэлhэн. Удаань Москва хотын эрдэмэй академиин зүүн зүгые шэнжэлэлгын ехэ hургуулиин аспирантура дүүргээд, кандидатска диссертаци амжалтатайгаар хамгаалhан.       

Тэрэ үедэ Москвагай уран зохёолой студида Б.Слуцкий гэhэн авторай семинарнуудта hуралсал гараhан намтартай.  

Саашадаа Б.Дугаров СССР-эй Эрдэмэй академиин Сибириин таhагай Буряадай филиалай Буддын шажаниие ба Түбэдые шэнжэлэлгын институдта хүдэлhэн. 1987-1991 онуудта – Буряадай Уран зохёолшодой холбооной уран зохёолой талаар консультант, түрүүлэгшын орлогшо. 1992-1999 онуудта тус ниитэ эмхиин түрүүлэгшын тушаалда хүдэлhэн. 2000 онhоо наhанайнгаа амаралтада гаратараа Буряадай Монголые, Буддын шажаниие ба Түбэдые шэнжэлэлгын институдта эрдэмэй ахамад мэргэжэлтэнээр хүдэлhэн байна.

      Баир Дугаров – арба гаран номуудай ба олон тоото эрдэмэй хэблэлнүүдэй автор. Шүлэгүүдынь англи, болгар, венгри, латыш, монгол, француз хэлэнүүд дээрэ оршуулагдаhан. 1996 ондо Америкэдэ  «Sagan-dali, Flower of my mountain land» гэhэн шүлэгүүдэйнь согсолбори хэблэгдэhэн ушартай.

Монголой «Алтан гадаhан» гэжэ орденоор шагнагдаhан.