Зурхай 11 sep 2023 604

Буряад-монгол зурхай сентябриин 11-һээ 17 болотор

© фото: Анна ОГОРОДНИК

Сентябриин 11, гарагай 2, буряад-монгол литээр 27.

27-ой үдэр айраг тараг эһээхэдэ, наһа барагшые хүдөөлхэдэ, пеэшэн табихада һайн.

Амгалан тайбанай, ута наһанай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

«Бэриин» үүдэн нээгдэнэ: хурим түрэ наадахагүй.

Харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ тээшэ - һайн.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, урагшатай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – жаргалда.

Сентябриин 12, гарагай 3, буряад-монгол литээр 28.

28-да наһа барагшын хэрэг үйлэдэхэгүй, бэри буулгахагүй.

Амгалан байдалай, илангаяа баялигай хэшэг даллага абахада, хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.

«Хүүрэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшые хүдөөлхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу - һайн.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулгана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг яба­ха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – хэшэг буян зайлаха.

Сентябриин 13, гарагай 4, буряад-монгол литээр 29.

29 – агууехэ үдэр: хүн зоной муу, һайн үйлэ ябадалнуудые шалгахаяа дээдэһээ Нирма­нарати (འཕྲུལ་དགའ།) бурхад бууха.

Амгалан тайбанай, адуу мориной хэшэг даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

«Үхэлэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшые хүдөөлхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүг руу - һайн.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые орол­дог.

Үһэеэ абхуулхада – һүнэһэн зайлаха.

Сентябриин 14, гарагай 5, буряад-монгол литээр 30.

Рихын түрүүшын үдэр.

Риха (түбэдөөр Жансон དྲང་སྲོང་།, монголоор Сугар, ородоор Мудрец, буряадаар Солбон) – мүшэнэй нэрэ. Илангаяа долоодохи һарада энэ мүшэн долоон хоногто эли тодоор ялар­даг.

30-ай дүйсэн – Бурхан багшын буянта үдэр.

Амгалан тайбанай, илангаяа хүүгэдэй даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн; айраг тараг бэрихэдэ, пеэшэн табихада урагшатай.

Бэри буулгахагүй, шэнэ гэр барихагүй, шорой шулуугаар барилгын ажал хэхэгүй.

«Ниитэ» үүдэн нээгдэнэ: шухала хэрэгээр уулзалтагүй, суглаа зарлахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ - һайн.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада – тон муу, хэрүүл аман, тэмсэл дэлгэрхэ.

Сентябриин 15, гарагай 6, буряад-монгол литээр шэнын 1.

РИХА.

Шэнын 1-дэ һанаһанаа бүтээхэдэ, худаг малтахада, газар хахалхада һайн.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада, һайн үдэр.

«Айлшанай» үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – наһан хорохо.

Сентябриин 16, гарагай 7, буряад-монгол литээр 1 дабхарлаба.

Риха. Шэнын 1-дэ һанаһанаа бүтээхэдэ, худаг малтахада, газар хахалхада һайн.Баяли­гай, илангаяа таряанай даллага абахада, бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ; үрэһэ тарихада, наһа барагшые хүдөөлхэдэ, аралжаа наймаа ябуулхада һайн.

Шэнэ гэр барихагүй, шорой шулуугаар барилгын ажал хэхэгүй.

«Айлшанай» үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ - һайн.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туу­лай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – наһан хорохо.

Сентябриин 17, гарагай 1, буряад-монгол литээр 2.

Риха. Монгол һарын 2-то тушаал эзэлхэдэ, рамнай үргэхэдэ, пеэшэн табихада, үрэһэ тарихада һайн. Холын замда мордохогүй.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.

Адуу мал худалдахагүй, аралжаа наймаа ябуулхагүй,

«Наймаанай» үүдэн нээгдэнэ: олзын хэрэг эрхилхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аманда, хэрүүл тэмсэлдэ.

Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна ОГОРОДНИК