19
Июлиин 8, гарагай 2, буряад-монгол литээр 3
Гэр байра хушахада, пеэшэн табихада, арьбажуулгын хэрэгүүдые бүтээхэдэ һайн. Худаг малтахагүй.
Амгалан тайбанай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада; гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.
“Хүбүүнэй” үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шухала хэрэг үйлэдэхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.
Харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бусад зүг руу һайн.
Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, урагшатай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.
Үһэеэ абхуулхада – баялигта.
Июлиин 9, гарагай 3, буряад-монгол литээр 3 (дабхарлаба)
Майдар хуралай түрүүшын үдэр.
Пагшаг (Гахайн хоногууд) эхилнэ: энэ долоон хоногто уһанда орохые тэбшэхэ.
Тэрсүүд үдэр санваар хүртэхэ, ном шагнаха ба бурханай тахилга хэхэ, даллага абаха, харгыда гараха, нүүхэ ба бэриин үйлэ үнгэргэхэ, хүдөө гаргаха гэхэ мэтые тэбшэхэ.
Гэр байра хушахада, пеэшэн табихада, арьбажуулгын хэрэгүүдые бүтээхэдэ һайн. Худаг малтахагүй.
Амгалан тайбанай, баялигай хэшэг даллага абахада; хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.
“Хүбүүнэй” үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шухала хэрэг үйлэдэхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ зүглэхэдэ һайн.
Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулгана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.
Үһэеэ абхуулхада – баялигта.
Июлиин 10, гарагай 4, буряад-монгол литээр 4
Майдар хуралай гол үдэр.
Пагшаг үдэр.
Бэри буулгахада, худалдаа наймаа ябуулхада, модоор уран дарха хэхэдэ һайн. Хэрүүл ама татахагүй, заргалдахагүй.
Амгалан тайбанай, мориной хэшэг даллага абахада; бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.
“Сэрэгэй” үүдэн нээгдэнэ: сэрэг хүдэлгэхэгүй, заргалдахагүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ зүглэхэдэ һайн.
Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.
Үһэеэ абхуулхада – зүһэ шарай һайжарха.
Июлиин 11, гарагай 5, буряад-монгол литээр 5
Майдар хуралай түгэсхэлэй үдэр.
Пагшаг үдэр.
Амгалан жаргалантай Дашиниматай (Үлзытэ) үдэр абишиг (Ваан) хайрлахада, һайтар байгуулхада (рамнай үргэхэдэ), бурханай тахилга хэхэдэ һайн.
Модоор уран дарха хэхэгүй, хүүр залахагүй.
Амгалан тайбанай, хүүгэдэй хэшэг даллага абахада; тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.
“Түрэлнүүдэй” үүдэн нээгдэнэ: түрэл гаралнуудтаяа найрлахагүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.
Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.
Үһэеэ абхуулхада – баялигта.
Июлиин 12, гарагай 6, буряад-монгол литээр 6
Пагшаг үдэр.
Модон хохимой үдэр ехэ тушаалай шэрээдэ гарахые, шэнэ ажалда орохые, сэрэг хүдэлгэхые тэбшэхэ.
Ажабайдал хангалгын, арьбажуулгын, наймаанай болон хээрэ талын хэрэгүүдтэ һайн.
Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн.
“Хэрэмэй” үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, зөөлгэхэгүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.
Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.
Үһэеэ абхуулхада – зүһэ шарай доройтохо.
Июлиин 13, гарагай 7, буряад-монгол литээр 7
Пагшаг үдэр.
Газар уһантай холбоотой ажалнуудые бүтээхэдэ, хүүр залахада һайн.
Амгалан тайбанай, ургаса таряанай даллага абахада; бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.
“Бэриин” үүдэн нээгдэнэ: хурим түрэ наадахагүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.
Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.
Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аман, хэрүүл тэмсэл дэлгэрхэ.
Июлиин 14, гарагай 1, буряад-монгол литээр 8
Пагшаг үдэр.
Отошо бурханай дүйсэн үдэр.
Дайсадые болон далдын юумэнүүдые дараха хэрэгүүдтэ һайн. Хээрэ талада ажал хэхэгүй, гэрлэхэгүй, хубсаһа эсхэхэгүй.
Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.
“Үхээриин” үүдэн нээгдэнэ: хүүр залахагүй.
Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл хухарха» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.
Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн гараг.
Үһэеэ абхуулхада – наһан утадхагдаха.
Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ
Фото: Анна Огородник
