Зурхай 10 jul 2023 870

Буряад-монгол зурхай июлиин 10-һаа 16 болотор

© фото: Анна ОГОРОДНИК

Июлиин 10, гарагай 2, буряад-монгол литээр 23.

Энэ үдэрһөө монгол зурхайгаар Пагшаг (Гахайн хоно­гууд) үдэрнүүд эхилнэ, долоон хоногто үргэлжэлнэ. Эдэ үдэр­нүүдтэ уһан бузартай байха, тиимэһээ уһанда орохые, уһаар эмнэхые, угаал хэхые тэбшэхэ хэрэгтэй.

Амгалан тайбанай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада, гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай уһан махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, «шэмэтэй» болоно: наһаяа утадхахада, эм найруул­хада, эмнэлгэ эхилхэдэ, шэнэ гэр барихада, пеэшэн табиха­да, шорой шулуугаар барилгын ажал ябуулхада, аралжаа наймаа ябуулхада, арьбажуулгын бүхы үйлэнүүдтэ һайн.

“Хүбүүнэй” үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шухала хэрэг үй­лэдэхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.

Харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ - һайн.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, урагшатай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – эдеэ ундан элбэгжэхэ.

Июлиин 11, гарагай 3, буряад-монгол литээр 24.

Амгалан байдалай, илангаяа баялигай хэшэг даллага аба­хада, хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиид- хэхэдэ, пеэшэн табихада, һайн үдэр.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной уһан махабадтай ушаржа, “үхэл” болоно. Энэ үдэр амидаралай хүсэн һуларна, эхилһэн хэрэгүүд буруу һүрэжэ болохо, эмнэлгэшье эхилэл­тэгүй, олзын хэрэг эрхилхэгүй.

«Сэрэгэй» үүдэн нээгдэнэ: сэрэгэй үйлэнүүдые эхилхэ­гүй, заргалдахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу - һайн.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр, хулгана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – үбшэндэ.

Июлиин 12, гарагай 4, буряад-монгол литээр 25.

Хандамаанарай дүйсэн үдэр.

Амгалан жаргалантай Дашиниматай (Үлзытэ) үдэр - абишиг (Ваан) хайрлахада, һайтар байгуулхада (рамнай үр­гэхэдэ), бурханай тахилга хэхэдэ һайн.

Амгалан тайбанай, адуу мориной хэшэг даллага аба­хада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиид­хэхэдэ, һайн үдэр.

Энэ үдэр гарагай уһан махабад одоной хии махабадтай ушаржа, “хубааралга” болоно. Энэ үдэр нүхэдтэеэ эбээ таһар­жа, зангаа хубилжа болохо, шэнэ гэр барихада ба шорой шулуу- гаар барилгын ажал хэхэдэ муу.

«Түрэлнүүдэй» үүдэн нээгдэнэ: түрэл гаралнуудтаяа найрлахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ - һайн.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.

Үһэеэ абхуулхада – нюдэн бүрэлзэхэ, улайха.

Июлиин 13, гарагай 5, буряад-монгол литээр 26.

Амгалан тайбанай, хүүгэдэй хэшэг даллага абахада, тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, пеэшэн табихада, һайн үдэр.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной хии махабадтай ушаржа, “хүсэн” болоно: эхилһэн хэрэгүүдээ түгэсхэхэдэ, һу­ралсалай хэрэгүүдые эхилхэдэ урагшатай.

«Хэрэмэй» үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, ондоо тээшэ зөөлгэхэгүй.

Энэ үдэр “морин үхэхэ, эмээл хухарха” ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, но­хой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада – талаан тудаха, жаргал эрьехэ.

Июлиин 14, гарагай 6, буряад-монгол литээр 27.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада, пеэ­шэн табихада, һайн үдэр.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной гал махабад­тай ушаржа, «носохо» болоно: шухала хэрэгүүдые, эмнэлгэ эхилхэгүй.

“Бэриин” үүдэн нээгдэнэ: бэриин хэрэгүүдые үйлэдэхэ­гүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу - һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – үлзытэй, һайн.

Июлиин 15, гарагай 7, буряад-монгол литээр 28.

Баялигай, илангаяа таряанай даллага абахада, бар, мо­рин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

Энэ үдэр гарагай газар махабад одоной газар махабад­тай ушаржа, «Сиддхи» болоно: һанаһанаа бүтээхэдэ, шэнэ гэр барихада, газар худалдажа абахада, ажал хэрэгэйнгээ дүнгүүдые согсолходо, хэблүүлхэдэ урагшатай, һайн.

«Хүүрэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшые хүдөөлхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээ­шэ бараг.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – хэрүүл аманда, тэмсэлдэ.

Июлиин 16, гарагай 1, буряад-монгол литээр 29.

Пагшагай һүүлшын үдэр.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.

Энэ үдэр гарагай гал махабад одоной хии махабадтай ушаржа, «хүсэн» болоно: эхилһэн хэрэгүүдээ түгэсхэхэдэ, болбосоролой хэрэгүүдые эхилхэдэ урагшатай, һайн.

«Үхэлэй» үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшын хэрэг үйлэдэхэ­гүй, хүншүү гаргахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээ­шэ бараг.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – һүнэһэн төөрихэ.

Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна ОГОРОДНИК