«Шэнэ үе»: 101-дэхи хабар

Апрель һарын хагсуухан һалхитай үдэр «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай ажалшад Пушкинай хүшөөгэй дэргэдэ мэдээжэ ирагуу найрагшадые, һая гуурһаяа туршажа эхилһэн залуушуулые, ерээдүйдэ хэлэ бэшэгэй мэргэжэлтэд, сэдхүүлшэд болохо оюутадые ба урилгыень хүлеэжэ абаһан юрыншье зониие угтажа абаа.

Даши-Доржо Болотов, «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай захирал: 

«Үгэдэ бэрхэ, зохёохы шүлһэтэй залуушуулые элирүүлжэ, тэдээндэ тодорхой дэмжэлгэ үзүүлхэ зорилготойбди. Ерээдүйдэ тэдэнэй дундаһаа уран зохёолшод, сэдхүүлшэдшье гаража болохо ха юм».

Мэдээжэ ирагуу найрагшадай ба сэдхүүлшэдэй уянгата шүлэгүүдые уран гоёор уншахаяа бэлдэжэ байха үедэ «Байкал» cэдхүүлэй эрхилэгшэ Булат Аюшеев ба тус сэдхүүлэй уран зохёолой эрхилэгшэ Ольга Хандарова гэгшэд буряад, ород хэлэнүүд дээрэ бэлэдхэлгүйгөөр түргэн дары шүлэг зохёохо даабари сугларагшадта үгэбэ. Тэрэнэй ёһоор «Байгал», «Үнэн», «101-дэхи хабар» гэһэн үгэнүүдые хэрэглэжэ, богонихон зохёол бэшэхэ хэрэгтэй байгаа.

Буряад уран зохёолой эрдэни зэндэмэни болоһон шүлэгүүдые сугларагшадай һонорто уран гоёор уншаха хэрэг «Буряад үнэн» сониной сурбалжалагша Булат Бадмаев эхилбэ. Галина (Доржи-Ханда) Хандуевна Базаржаповагай 2001 ондо бэшэһэн «Магтаал» гэжэ шүлэг 2021 оной декабрь һарада «Буряад үнэн» сониной 100 жэлэй ойдо зорюулагдаһан баяр ёһололой үедэ үргэн олониитэдэ дурадхагдаһан байна. 

Тус хэмжээ ябуулгын удха шанар тайлбарилһан, сэдьхэл хүдэлгэмэ үгэнүүдые уран зохёолой ба ниитэ-улас түрын «Байгал» сэдхүүлэй эрхилэгшэ, Буряадай арадай ирагуу найрагша, Оросой Холбоото Уласай Уран зохёолшодой ба Сэдхүүлшэдэй холбоонуудай гэшүүн Галина Хандуевна Базаржапова хэлэбэ.

Хүндэтэ айлшадай тоодо Оросой Холбоото Уласай габьяата зүжэгшэн, ирагуу найрагша, уран зохёолшо, оршуулагша Чингис Цыренович Гуруев байлсаа. Тэрэ Монголой уран зохёолшодой бэшэһэн олон бүтээлнүүдые буряад хэлэндэ оршуулдаг юм. Чингис Цыренович «Арюухан хабарай аялга», «Хүхын дуунай һүнинүүд» гэжэ шүлэгүүдээ уншажа үгөө.

Нина Токтохоевна Артугаева-Ленхобоева – «Эжымни абдар», «Дуунууд – минии далинууд...», «Согтойхон мүшэдэй ялалзаан» болон бусад номуудай, дуун болоһон 80 гаран шүлэгэй автор, ирагуу найрагша.

Булат Лубсанович Аюшеев – уран зохёолой «Байкал» сэдхүүлэй эрхилэгшэ, ирагуу найрагша, уран зохёолшо, сэдхүүлшэ - «Из «Алтан тобчи» гэжэ шүлэгөө уншаба.

Юрий Анатольевич Извеков – Буряад орондо мэдээжэ ирагуу найрагша, гэрэл зураг буулгагша, уран зураашан, олон тоото үзэсхэлэнүүдэй хабаадагша. «Как сухая трава» (1998 он), «Мышь» (1999 он), «Татцельвурм» (2006 он), «Коробка спичек» (2019 он) гэһэн номуудай автор. Исай Калашниковай нэрэмжэтэ Уран зохёолой шангай лауреат.

Валентин Геннадьевич Литвинов Хабаровскын хизаарай Бикин хотодо түрэһэн, мүнөө Улаан-Үдэдэ ажаһуудаг. Поэзия.ру сайт дээрэ шүлэгүүдээ хэблэдэг. «Эмигрантская лира» (2014 он, Бельгиин Льеж хото), (2017 он, Хитадай Бээжэн-Харбин хотонууд) гэһэн ехэ нааданай хабаадагша.

Шүлэгшэдэй мүрысөөнэй дүнгүүд

Цындыма Цыренова, буряад хэлэн дээрэ эрхим шүлэг зохёогшо. Д.Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй ехэ һургуулиин оюутан.

*** Далан табан жэлээ алхажа, Далан олон ондоо уншагшаднай, Дээшээ ходо гаран ябажа, Дээгүүр шубууд шэнги ниидэгты! «Байгал» манай сэтгүүл Бадма сэсэг шэнги һалбарна, «Байгал» сэтгүүл гээшэмнай Буряад арад зоной баялиг.

Софья Евдокимова, ород хэлэн дээрэ эрхим шүлэг зохёогшо.

*** Реальность за окном полощет нервы нам, Всё тянет жилы из души. Но посмотри: идет весна Сто первая! Живи её. Люби. Дыши. Пиши.