Зурхай 3 jun 2024 653

Буряад-монгол зурхай июниин 3-һаа 9 болотор

© фото: Анна Огородник

Июниин 3, гарагай 2, буряад-монгол литээр 27

Хүүр залахада, айраг тараг бүрихэдэ һайн. Бэри буулгахагүй, нүхэсэхэгүй.

Амгалан тайбанай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада; гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

“Бэриин” үүдэн нээгдэнэ: бэриин хэрэгүүдые бүтээхэгүй.

Харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бусад зүг руу һайн.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, урагшатай га­раг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – жаргалда.

Июниин 4, гарагай 3, буряад-монгол литээр 28

Хүүр залахагүй, бэри буулгахагүй.

Амгалан тайбанай, баялигай хэшэг даллага абахада; хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиид­хэхэдэ, һайн үдэр.

“Үхэлэй” үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшые хүдөөлхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу гэмгүй.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулгана, га­хай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэн­дэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – хэрүүл тэмсэлдэ.

Июниин 5, гарагай 4, буряад-монгол литээр 29

Энэ үдэр Нирманарати түбиһөө бурхад буужа, хүн зо­ной һайниие, мууе үйлэдэһэниие шэнжэдэг.

Дайсаниие, муу муухайе дарахада һайн. Бэри буулгахагүй, хүүр залахагүй, адуу мал худалдахагүй, аралжаа наймаа ябуулхагүй.

Амгалан тайбанай, мориной даллага абахада; бар, мо­рин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

“Үхэлэй” үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшын хэрэг үйлэдэхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ зүглэхэдэ гэмгүй.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.

Үһэеэ абхуулхада – һүнэһэн зайлаха.

Июниин 6, гарагай 5, буряад-монгол литээр 30

Бурхан багшын дүйсэн үдэр.

Айраг тараг бүрихэдэ һайн. Амгалан тайбанай, илан­гаяа хүүгэдэй даллага абахада; тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

“Ниитын” үүдэн нээгдэнэ: суглаа зарлахагүй, шухала уулзалга эмхидхэхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аман, хэрүүл тэмсэл дэлгэр­хэ, мүн аминда харша.

Июниин 7, гарагай 6, буряад-монгол литээр шэнын 1

Һанаһан хэрэгүүдээ бүтээхэдэ, худаг малтахада, газар хахалхада, аянда мордоходо, урагшатай, һайн.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн.

“Айлшанай” үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэ­нэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – наһан хорохо.

Июниин 8, гарагай 7, буряад-монгол литээр 2

Ноёной тушаал эзэлхэдэ, пеэшэн табихада, үрэһэ та­рихада, арьбажуулгын хэрэгүүдтэ һайн.

Амгалан тайбанай, ургаса таряанай даллага абахада; бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэ­хэдэ һайн.

“Наймаанай” үүдэн нээгдэнэ: олзын хэрэг эрхилхэгүй.

Энэ үдэр “морин үхэхэ, эмээл хухарха” ушарһаа харгы­да гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аман, хэрүүл тэмсэлдэ.

Июниин 9, гарагай 1, буряад-монгол литээр 3

Бальжиниматай (Согто) үдэр амиды ба нүгшэһэнэй ямаршье үйлэдэ һайн - Синпүн гэхэ мэтэ газарай бусад эзэдэй байбашье, али үгышье һаань, согто хутаг, буян болохо.

Айраг тараг бүрихэдэ һайн.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.

“Хүбүүнэй” үүдэн нээгдэнэ: хүүгэдэй шухала хэрэг үйлэдэхэгүй, түрэһэн үдэрыень тэмдэглэхэгүй, гэрһээ холо эльгээхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу; бэшэ зүгүүд руу һайн.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн гараг.

Үһэеэ абхуулхада – баялигта.

Фото: Анна Огородник