Зурхай 1 jul 2024 183

Буряад-монгол зурхай июлиин 1-һээ 7 болотор

© фото: Анна Огородник

Июлиин 1, гарагай 2, буряад-монгол литээр 25

Зуун мянган Хандамаанарай дүйсэн үдэр.

Үрэһэ тарихада, худалдаа наймаа ябуулхада, наһа барагшын хэрэг бүтээхэдэ һайн.

Амгалан тайбанай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада; гахай, хонин, туулай жэл­тэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.

“Айлшанай” үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бусад зүг руу һайн.

Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ, урагша­тай гараг; хонин жэлтэнэй буянай үдэр.

Үһэеэ абхуулхада – нюдэнэй даралта ехэдэхэ.

Июлиин 2, гарагай 3, буряад-монгол литээр 26

Айраг тараг бүрихэдэ, газар хахалхада һайн.

Амгалан тайбанай, баялигай хэшэг даллага аба­хада; хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мо­риёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.

“Хэрэмэй” үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, зөөлгэхэгүй.

Энэ үдэр “морин үхэхэ, эмээл хухарха” ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулга­на, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, би­шэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – аза жаргалда.

Июлиин 3, гарагай 4, буряад-монгол литээр 27

Айраг тараг бүрихэдэ, наһа барагшын хэ- рэгүүдые бүтээхэдэ һайн.

Амгалан тайбанай, мориной хэшэг даллага аба­хада; бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мори­ёо хиидхэхэдэ һайн.

“Бэриин” үүдэн нээгдэнэ: хурим түрэ наадахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ тээшэ зүглэхэдэ һайн.

Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.

Үһэеэ абхуулхада – жаргалда.

Июлиин 4, гарагай 5, буряад-монгол литээр 28

Амгалан тайбанай, хүүгэдэй хэшэг даллага аба­хада; тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мори­ёо хиидхэхэдэ һайн.

“Үхээриин” үүдэн нээгдэнэ: хүүр залахагүй. Бэри буулгахагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин та­хяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.

Үһэеэ абхуулхада – хэрүүл, тэмсэлдэ.

Июлиин 5, гарагай 6, буряад-монгол литээр 30 (29 таһарба)

Бурхан багшын дүйсэн үдэр.

Айраг тараг бүрихэдэ һайн. Бэри буулгахагүй.

Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага аба­хада һайн.

“Ниитын” үүдэн нээгдэнэ: суглаа зарлахагүй, шу­хала уулзалга эмхидхэхэгүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэг­тэй.

Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аман дэлгэржэ, хэрүүл тэмсэл эхилхэ.

Июлиин 6, гарагай 7, буряад-монгол литээр шэнын 1

XIV Далай лама Данзан-Жамсын түрэһэн үдэр.

Һанаһанаа бүтээхэдэ, худаг малтахада, газар ха­халхада һайн. Хүүр залахагүй.

Амгалан тайбанай, ургаса таряанай даллага аба­хада; бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мори­ёо хиидхэхэдэ һайн.

“Айлшанай” үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.

Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.

Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэл­тэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.

Үһэеэ абхуулхада – наһан хорохо.

Июлиин 7, гарагай 1, буряад-монгол литээр 2

Пеэшэн табихада, үрэһэ тарихада болон арьба­жуулгын бүхы хэрэгүүдтэ һайн.

Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, бая­лигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.

“Наймаанай” үүдэн нээгдэнэ: олзын хэрэг эрхилхэгүй.

Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл хухарха» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.

Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн гараг.

Үһэеэ абхуулхада – хэлэ аманда, хэрүүл тэм­сэлдэ.

Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ

Фото: Анна Огородник