Үндэр наһанай орьёлдо

Үндэр 100 наһанай орьёлые гаталһан золтой заяатай ве­теранда Оросой Холбоото Уласай Президентын, Буряад Уласай Толгойлогшын зүгһөө амаршалганууд ба мүнгэн бэлэг барюулагдаа.

Ажалай габьяа гаргаһан

Ринчин-Ханда Самбуевна 1925 ондо Түнхэнэй аймагай Далахай нютагта түрэһэн намтартай. Тэрэ Манад Манзараевич ба Должид Хулсыгеровнагай бүлын хоёрдохи үхибүүниинь байһан. Басаганай 5 наһатайда эсэгэнь наһа бараһан.

- Би 8 наһатайдаа Далахай нюта­гайнгаа һургуулида ороод, 7-дохи анги хүрэтэр һураһамби, - гэжэ ара талын ветеран хөөрэнэ. - Эсэгын дай­най эхилхэдэ, би сасуутан басагад- таяа хамта трактористын курса­да эльгээгдээ һэм. Тэндэ һуралсал гараһанай удаа “Улаан Тооро” гэһэн хамтын ажахыда трактористаар хүдэлөөб. Тэрэ үедэ 16-17-той ба­сагад түхэреэн сүүдхын туршада таһалдангүй, бэе бэеэ һэлгэжэ бай­гаад, таряанай поли дээрэ хүдэлдэг һэмди. Унтангүй шахуу ябадаг бай- гаабди, ехэл хүндэ һэн даа, - гээд, үндэр наһатан һанан дурсана.

Дайнай удаадахи жэлнүүдтэ Рин­чин-Ханда Самбуевна мал шахан таргалуулдаг фермэдэ ажаллаһан.

1953 ондо басаган фронтһоо бусаһан Ринчин Сундуевич Янда­новтай хуби заяагаа холбожо, сааша­даа 53 жэлэй туршада эбтэй эетэй, ажалша бүхэриг бүлэ боложо һууһан намтартай. Ленинэй нэрэмжэтэ хам­тын ажахын элдэб янзын газарнуудта суг хамта ажаллаһан: гахайн фермэ, һү үйлэдбэриин фермэ г.м.

1968 онһоо наһанай амаралтада гаратараа, Яндановтанай бүлэ хонин ажалда хүдэлһэн. Тиихэдээ эрхим малшадай зэргэдэ нэгэнтэ бэшэ хам­тынгаа ажахын ба аймагай хонишо­дой дунда социалис мүрысөөнүүдтэ илажа гараһан габьяатай. Ринчин Сундуевич СССР-эй “Хүндэлэлэй Тэмдэг” орденоор ба ВДНХ-гай үндэр шангуудаар шагнагдаһан.

Яндановтанай бүлэ басагаяа ур­гуулан хүмүүжүүлээд, гурбан аша­нартай, зургаан гушанартай болоо.

Мүнөө Ринчин-Ханда Самбуев­на Улаан-Үдэ хотодо басаганайнгаа бүлэдэ аша гушанараараа тойруу­лан, амгалан тэнюун ажаһуудаг.