659
Майн 12, гарагай 2, буряад-монгол литээр 15.
Дүйнхэр хуралай гол үдэр. Абида бурханай дүйсэн үдэр.
15-да шэнэ гэр байшан бодхооходо, газар хахалхада, үрэһэ таряа тарихада, адуу мал гаргахада, эд бараа, адуу мал худалдан абахада, худалдахада һайн. Нүүхые, дэгэл хубсаһа эсхэхые, мал хүнгэлхые, бэриин хэрэгүүдые хэхые тэбшэхэ.
Амгалан тайбанай, баялигай, малгайн, гуталай, хубсаһанай хэшэг даллага абахада; гахай, хонин, туулай жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.
“Түрэлнүүдэй” үүдэн нээгдэнэ: түрэл гаралнуудтаяа найрлахагүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ тээшэ зүглэхэдэ һайн.
Нохой жэлтэндэ һанаһанаа бүтээхэдэ урагшатай, хонин жэлтэнэй буянай гараг.
Үһэеэ абхуулхада – үлзытэй. Гэбэшье һүнэһэн толгойдо оршохо гэжэ мартахагүй.
Майн 13, гарагай 3, буряад-монгол литээр 16.
Дүйнхэр хуралай түгэсхэлэй үдэр.
16-да анда нүхэд болоходо, дэгэл хубсаһа эсхэхэдэ, аралжаа наймаа ябуулхада, газар хахалхада, үрэһэ таряа тарихада, мал хүнгэлхэдэ, нооһыень хайшалхада һайн. Замда гарахые, гэр байшан бодхоохые, агнахые, заргалдахые тэбшэхэ. Амгалан тайбанай, баялигай хэшэг даллага абахада; хулгана, луу, бишэн жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ, һайн үдэр.
“Хэрэмэй” үүдэн нээгдэнэ: гэрэй һуури татахагүй, гэр байра заһабарилхагүй, зөөлгэхэгүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада муу, илангаяа баруун зүг руу.
Морин, могой жэлтэнэй урагшатай үдэр; хулгана, гахай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ гараг. Тахяа, бишэн жэлтэндэ муу үдэр, һэргэг ябаха хэрэгтэй.
Үһэеэ абхуулхада – үбшэндэ.
Майн 14, гарагай 4, буряад-монгол литээр 17.
17-до замда гарахада, дэгэл хубсаһа эсхэхэдэ, аралжаа наймаа ябуулхада, газар хахалхада, таряа ногоо тарихада, наһа барагшын хэрэг үйлэдэхэдэ һайн. Бэриин үйлэнүүдые үнгэргэхые, адуу мал хүнгэлхые, нооһыень хайшалхые, эд бараа, адуу мал худалдан абахые тэбшэхэ.
Амгалан тайбанай, мориной хэшэг даллага абахада; бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.
“Бэриин” үүдэн нээгдэнэ: хурим түрэ наадахагүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, баруун зүг руу муу, бэшэ зүгүүд руу һайн.
Хулгана, гахай жэлтэнэй һайн гараг; үхэр, луу, нохой жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Морин, могой жэлтэн һэргэг байхые оролдог.
Үһэеэ абхуулхада – нюдэн бүрэлзэхэ, зүһэ шарай муудаха.
Майн 15, гарагай 5, буряад-монгол литээр 18.
18-да гал тахихада, газар хахалхада, таряа ногоо тарихада, айраг тараг бүрихэдэ, адуу малай нооһо хайшалхада һайн. Дэгэл хубсаһа эсхэхые, эд бараа, адуу мал худалдажа абахые, наһа барагшадай хэрэгүүдые үнгэргэхые тэбшэхэ.
Амгалан тайбанай, хүүгэдэй хэшэг даллага абахада; тахяа, үхэр, могой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.
“Үхээриин” үүдэн нээгдэнэ: хүүр залахагүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.
Бар, туулай жэлтэнэй урагшатай үдэр, харин тахяа, бишэн жэлтэнэй буян үйлэдэхэдэ һайн. Үхэр, луу, хонин, нохой жэлтэн һэргэг ябахые оролдохо.
Үһэеэ абхуулхада – гарзада.
Майн 16, гарагай 6, буряад-монгол литээр 19.
19-дэ замда ябахада, гэр байшан бодхооходо, газар хахалхада, таряа ногоо тарихада һайн. Бэриин, наһа барагшын хэрэгүүдые үйлэдэхые, эд бараа, адуу мал худалдан абахые, малай нооһыень хайшалхые тэбшэхэ.
Амгалан тайбанай, хониной хэшэг даллага абахада һайн.
“Үхэлэй” үүдэн нээгдэнэ: наһа барагшадай хэрэг эрхилхэгүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, зүүн зүг руу муу, бэшэ тээшэ зүглэхэдэ гэмгүй.
Хонин, тахяа, бишэн жэлтэнэй урагшатай, һайн үдэр; морин, бишэн жэлтэнэй буянай үдэр. Бар, туулай жэлтэнэй чисаа гараг – һэргэг ябаха хэрэгтэй.
Үһэеэ абхуулхада – Бурхан багшын һургаал дэлгэрхэ.
Майн 17, гарагай 7, буряад-монгол литээр 20.
20-до гэр байшан барихада, эд бараа, адуу мал худалдан абахада, худалдахада, үһэ нооһыень хайшалхада, дэгэл хубсаһа эсхэхэдэ, газар хахалхада, таряа ногоо тарихада һайн. Түрэ хурим наадахые, замда ябахые тэбшэхэ.
Амгалан тайбанай, таряа талханай хэшэг даллага абахада һайн. Бар, морин, нохой жэлтэй хүнүүдтэ хии мориёо хиидхэхэдэ һайн.
“Ниитын” үүдэн нээгдэнэ: суглаа зарлахагүй, шухала уулзалга эмхидхэхэгүй.
Энэ үдэр «морин үхэхэ, эмээл хухарха» ушарһаа харгыда гарахада муу, илангаяа зүүн зүг руу.
Үхэр жэлтэнэй урагшатай гараг; бар, туулай жэлтэнэй буян үйлэдэхэ үдэр. Хулгана, гахай жэлтэндэ урагшагүй үдэр, һэргэг байха хэрэгтэй.
Үһэеэ абхуулхада – үлэсхэлэндэ, ангалгада.
Майн 18, гарагай 1, буряад-монгол литээр 21.
21-дэ газар хахалхада, үрэһэ таряа тарихада, эд бараа, адуу мал худалдан абахада, худалдахада һайн. Дэгэл хубсаһа эсхэхые, адуу малай үһэ нооһо хиргахые, халуун уһанда орохые, бэриин үйлэнүүдые үнгэргэхые тэбшэхэ.
Энэ үдэр амгалан тайбанай, эдеэ унданай, баялигай, адуу малай хэшэг даллага абахада һайн.
“Айлшанай” үүдэн нээгдэнэ: айлшадые урихагүй.
Энэ үдэр харгыда гарахада, урда зүг руу муу, бэшэ тээшэ һайн.
Луу жэлтэнэй урагшатай, һайн гараг.
Үһэеэ абхуулхада – халдабарита үбшэнүүдтэ.
Жаргал лама ДУГДАНОВ бэлдэбэ
Фото: Анна Огородник
