
Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайн дүүрэжэ, Илалта туйлаһан үдэрһөө аяар 80 жэл ходорон ошобошье, үбгэ эсэгэнэрэймнай гаргаһан баатаршалга багаханааршье мартагдаагүй. Элинсэгүүдэйнгээ гаргаһан аша габьяа мүнхэлхэ гэжэ мүнөө ажаһуугаа арад зон оролдожол байна. Илалтын 80 жэлэй ойн баярта дашарамдуулан, туйлай ехэ ажал хаа-хаанагүй эрхилэгдээ. Хурамхаанай аймагай Гаарга нютагай ажаһуугшад бултадаа оролдожо, Илалтын һайндэрые үргэн дэлисэтэйгээр угтаа. Һайндэрэй гоё һайханаар үнгэргэгдэхынь түлөө бэлэдхэлэй хүдэлмэри хэдэн һарын туршада хэгдэһэн байна. Агууехэ дайнда унаһан баатарнуудай хүшөөгэй дэргэдэ митинг үнгэрөө. Алдар солын сэсэрлигтэ (Аллея Славы) мүнөө боложо байһан сэрэгэй тусхай хэмжээ ябуулгада ами наһаяа алдаһан сэрэгшэдэй дурасхаалай самбарнууд тодхогдоо.
Жагсаал
Сомоной захиргаанай мэргэжэлтэд, соёлой байшанай ажалшад, Н.Дамдиновай нэрэмжэтэ Гааргын дунда һургуулиин шабинар, багшанар болон нютагай арад зон сугларжа, Илалтын жагсаал эмхидхэбэ. Эдиршүүл гүрлөө сэсэгүүдые барижа, арад зоноо дахуулаад, Агууехэ дайнда унаһан сэрэгшэдэй болон дайнай һүүлээрхи амгалан жэлнүүдтэ наһанһаа нүгшэһэн ветерануудай дурасхаалай хүшөө тээшээ алхалбад. Заншалта ёһоороо жагсаал үнгэргэхын хажуугаар сомоной захиргаанай байшанай дэргэдэ нютагайнгаа түрүү зоной Хүндэлэлэй самбар тодхобод. Гаарга нютагаа өөрынгөө ажалай габьяагаар холуур суурхуулһан, Сириин Араб Республикада, Украина шадар байлдаанда ябаһан хүбүүдэйнгээ нэрэ тэрэ самбарта оруулба. Майн 9-эй һайндэрэй гол үйлэ хэрэг – Алдар солын сэсэрлигтэ баатар сэрэгшэдэй нэрэ мүнхэлэгдэбэ.
- Сомоной захиргаанай, соёлой байшанай хүдэлмэрилэгшэдэй оролдолгоор, арад зонойнгоо туһаламжаар нютагайнгаа хүбүүдэй нэрэ гантиг шулуун дээрэ һиилэжэ бүтээбэбди. Энэ ехэ хэрэгтэ оролсоһон хүн бүхэндэ һайн һайханиие хүсэнэб. Эсэгэ оронойнгоо хүндэ байдалда ороходонь, энэ дэлхэйдэ эгээл үнэтэй амин бэеэ хайрлангүй унаһан хүбүүдээ хэзээдэшье мартаха эрхэгүйбди. Үндыжэ байгаа үри хүүгэдтээ эдэ зонойнгоо аша габьяа тухай хөөрэхэ, һануулжа байха манай нангин уялга болоно. Эрэлхэг зоригтой хүбүүдые хүмүүжүүлһэн эхэ эсэгэдэнь доро дохинобди, - гэжэ Гаарга нютагай сомон дарга Тарас Евреев хэлэнэ.

Алдар солын сэсэрлиг
Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай ветеранууд - генерал-майорнууд Антон Бадмаевич Занданов, Даба Ринчинович Цыденов, Социалис Ажалай Геройнууд - Шоймпол Бадмаевич Бадмаев, Цырен Бадмаевич Юндунов гэгшэдэй үри һадаһадынь болон нютагаархидынь хүрэл дүрсэнүүдыень бодхоожо, хэдэн жэлэй урдахана сэсэрлиг болгоһон юм. Харин мүнөө тэрээнтэй зэргэлээд, Украинада боложо байһан сэрэгэй тусхай хэмжээндэ алдалан унаһан залуу хүбүүдэй нэрэнүүд мүнхэрбэ. Афганистан гүрэндэ 1979-89 онуудта һүжэрһэн байлдаанда хабаадаһан Василий Владимирович Дугаровай болон Украинада унаһан Найдан Эрдыниевич Бадмаев, Евгений Минихатович Галимулин, Александр Геннадьевич Гашинов, Аркадий Карлович Доржиев, Батор Жамсаранович Лубсанов, Солбон Саянович Хонхушкин болон Сангат Анатольевич Хамалеев гэгшэдтэ дурасхаалай самбар бодхоогдобо.
Тоонто газарһаа холуур ажаһуугаа аха дүүнэрнай гэр бүлөөрөө, аха дүүнэрээрээ сугларжа, энэ һайндэртэ эдэбхитэйгээр хабаадаба. Нютагтаа эмхидхэгдэһэн али болохо үйлэ хэрэгтэ Гааргын дунда һургуули дүүргэһэн хүбүүд басагад үетэн нүхэдөөрөө сэгнэшэгүй хубитаяа оруулдаг. Энэ һайхан заншал мартагдангүй бүри үргэдхэгдэжэ, хүгжэжэ байхань болтогой!
Илалтын баярай хэмжээ ябуулгануудай, тоглолтонуудай һүүлээр үдэшын нааданай үедэ гоё һайхан фейерверк табигдажа, хабарай һайхан һүни мүшэтэ тэнгэриин майхан доро толоржо, баярай оршон тогтообо. Энэ үйлэ хэрэг бүтэхынь түлөө 50 жэлэй саада тээ һургуулияа түгэсхэһэн үетэн нүхэд оролдоһон байха юм. Түрэһэн үдэһэн тоонто нютагаа мартангүй, үхибүүн наһандаа нюсэгэн хүлөөрөө гүйжэ үндыһэн газар дайдаяа үргэжэ, суурхуулжа ябахамнай дамжаггүй!

Автор: Булат БАДМАЕВ
Фото: Виктория Цыденовагай гэрэл зурагууд