Ниигэм 18 jun 2025 331

Алцагай дархан

Зэрэлгээтэ Зэдын аглаг үндэртэ оршодог Алцаг hайхан нютагай аха захатан, Агуу дайнай үедэ үхибүүн наhаяа үнгэргэhэн ажалай ветеран, түмэршэ ба модошо дархан, үнэр баян бүлын түрүү Мункоцырен Эрдынеевич Будаев байгша ондо 95 наhа хүсэхэ байгаа. 4 жэлэй саана хада гэртээ халин ябаhан юм. Мүнѳѳ Гармажап Ринчиновна ханинь нютагтаа олон үринэрэйнгѳѳ дунда үндэр наhа абажа байна.

© фото: Гэр бүлын архивһаа

Гэр бүлэдѳѳ, нютаг орондоо аша туhатайгаар ажаллаhан буян ехэтэй энэ хүнэй намтар Буряад ороноймнай бүхы зоной намтартай адлирхуушье байжа болохо. Сартуул угай Бага Хэрдэгэй баатар хүбүүн багадаа эсэгынгээ ахада үгтэhэн. Табатайхан ябахадань, үргэжэ абаhан эсэгэнь наhан боложо, Долгор эжынгээ хормой шүргѳѳн, ѳѳдѳѳ болоhон.

Агуу дайнай үедэ үхибүүн ябаhан тула эртэ ажал хэжэ эхилээ. Тэрэ үеын зон бултадаа тиигэhэн аабза. Трактористын курсануудые дүүргэжэ, түмэр хүлэг жолоодон, Борьёогой тала нилээн хахалhан юм. Түмэр түдэгэдэ дүйтэй тула ѳѳрѳѳ трактораа заhажархидаг байhан. Саашаа дээдэ hургуулида ороhон hаа, ехын гарай ин­женер болохошье hэн. Гэбэшье Ториин совхо­зой машинно-тракторна мастерскойн бригадир ябаhан, удаань Алцагай совхозой управляющи болоhон юм.

Мункоцырен Эрдынеевич долоон класс дүүргэhэншье hаа, ѳѳрынгѳѳ ухаа хүдэлгэжэ, олон юумэндэ hуража, жэшээнь, угаалай машин­ка, мотоциклай люлька гэхэ мэтын ажаhуудалдаа хэрэглэхэ юумэнүүдые зохёоhон. Һонюуша тула наhаараа ном hудар шэнжэлжэл ябаа. Тиигэhэнэйнгээ ашаар түмэр хүлэгүүдые hайн мэдэжэ абаа. Наhаараа түмэр хүлэгhѳѳ буугаагүй гэхэдэ болохо - аяар 83-тай болотороо авто-унаа жолоодоhон. «Москвич» түхэлэй машинаараа Алцагhаа ниидээд, хиидээд шахуу ерэдэг байhан. Хожомынь тэрэ машинынгаа мотоор хэрэглэжэ, багахан хѳѳрхэн трактор дархалжархиhан юм.

Наhанайнгаа амаралтада гаража, гэрэйнгээ газаа столярна мастерской зохёогоод, модоор дарха хэжэ эхилhэн. Гансашье арбан үринэрѳѳ бултуулыень гэртэй бараатай болгоо бэшэ, Мун­коцырен Эрдынеевичэй бүтээлнүүд Буряад оро­ноорнай таранхай. Алцагай дарханай гараар хэhэн онсо маягтай гэрэй сонхонуудай ставень, үүдэнhээ эхилээд, эдеэ хоол барилгын ба унта- риин бараанууд Зэдын аймагай гансашье Алцаг­та бэшэ, Петропавловкада, Дээдэ Торидо, Мухар- Шэбэртэ, Улаан-Yдэдэ харахаар юм.

Мункоцырен Эрдынеевичэй үнэр баян бүлэ 39 үрхэтэ айл байгууланхай, 150 халуун амин гээд, мүнѳѳ тоологдоно.

Энэ хүнэй үнэншэ, ажалша зан нютагаархи­дынь тэмдэглэнэ. Эрдэм ба Жаргалан гэжэ хүбүүн басаган хоёройнь, мүн Алцагай hургуулиин за­хирал ябаhан Борис Чойнхорович Дамбаевай ду- лаахан дурсалгануудые «Yнэнэйнгѳѳ» уншагшад­та дурадхахамнай. Манай сонин Мункоцырен Эр­дынеевич бүхы наhаараа ехэ hонирхожо уншадаг байhан. Зээ басаганиинь, Сарюуна Эрдынеева, «Буряад үнэнэй» сурбалжалагша, харюусалгата секретарь, эрхилэгшэ ябаhан.

Автор: Дамба ЦЫРЕНОВ

Фото: Гэр бүлын архивһаа