Спорт 17 oct 2024 772

Буряад боксернуудай амжалта

13 чемпионой дунда Буряад Уласай түлөөлэгшэ Баир Батлаев оролсоо. Шангай 2-дохи һуури Сандан Санданов эзэлээ гэжэ “Буряад үнэн” сонин дуулгана.

© фото: Ородой боксын федерациин зурагууд.

Хүршэ Эрхүү хотодо эрэшүүлэй дунда боксоор Ородой чемпионат 10 үдэрэй хугасаада үнгэргэгдэжэ, амжалтатайгаар түгэсэбэ. Боксоор иимэ томо мүрысөөн Эрхүү хотодо нэгэшье болоогүй гээд тэмдэглэмээр. Ородой чемпионат угтахын тула талмайн эзэд ехэ оролдолго гаргажа, мүрысөөе үндэр хэмжээндэ эмхидхээ гээд абаһаар лэ хэлэхэ шухала. Бүхы дээрээ 65 можо хизаарай 343 тамиршан ринг дээрэ гараа. 

100 гаран жэлэй баян түүхэтэй “Труд” гэһэн тамирай комплекс хабаадагшадые, шүүгшэдые, хүндэтэ айлшадые болон олон тоото харагшадые угтан абаа. “Труд” гэһэн стадионой дэргэдэ тамирай ордон 1978 ондо ашаглалда тушаагдаа бэлэй. 1400 харагшадые нэгэ дороо багтааха аргатай спортын залда волейболоор, баскетболоор болон тамирай зүйлнүүдээр бүхэроссиин, уласхоорондын мүрысөөнүүд үнгэргэгдэдэг. Ород гүрэнэй эстрадын одод эндэ тоглолто хэдэг заншалтай. Тиихэдэ Бүгэдэ буряадуудай “Алтаргана” һайндэрые 2008, 2018 онуудта угтан абаа бэлэй.

Теэд мүнөө жэлэй чемпионат хараха дуратайшуулые бүхыгөөрөө багтаажа шадаагүй. Спортдо дуратай олон зоной газаа үлэшэһэниинь харамтай. Газаа томо экранаар мүрысөө харуулна гэжэ хүнүүд ойлгоогүй. Гэбэшье мэдээшье һаа, хүйтэндэ байхаяа һанаагүй гээд һанагдана.

51 килограммай шэгнүүртэ чемпион болохын түлөө 23 тамиршан шаалсаһан байна. Буряадай тамиршан Баир Батлаев дүрбэн хүнгэн бэшэ уулзалга үнгэргэжэ, хоёрдохи жэлээ удаа дараалан абарга боложо тодороо. Тиигэжэ тэрэ Дагестан Уласай Солтанмурад Гаджиевые, Чечен Уласай Ислам Албасхановые, Калининградай Амиршох Джалоловые болон Крым Уласай Ахтём Закировые шүүжэ шадаад, 1,5 сая түхэриг гол шанда хүртөө.

63,5 килограммай шэгнүүртэ 32 тамиршан ринг дээрэ гараа. Финалда гаража, түрүү һууринуудые эзэлхын түлөө боксёрнууд аяар табан уулзалгада хабаадаха байгаа.

Буряадай Сандан Санданов дүрбэн шата амжалтатайгаар дабажа, Санкт-Петербургын Сергей Зубковые, Башкортостанай Иван Тихоновые, Архангельска можын Ярослав Безсоловые, Санкт-Петербургын Иван Григорьевые шүүгээ. Финалда Санкт-Петербург хотын Илья Поповтой ана-мана тэмсэбэшье, шүүгшэдэй һанамжаар 2-дохи һуури эзэлхэ баатай болобо. Тиигэжэ Сандан 250 мянган түхэригөөр урмашуулагдаа.

Баир Батлаев, Сандан Санданов болон Ородой чемпионадта хабаадаһан үшөө табан тамиршад (Радна Цыбиков, Альберт Гатауллин, Дугар Айсуев, Сергей Пахомов, Аюр Самсонов – авт.) “Номто” гэһэн тамирай клубай гэшүүд юм.

Басагадтаа зорюулаа

Һүүлэй дүрбэн жэлэй хугасаада Ородой чемпионадуудта Баир Батлаевай заал һаа шангай һуури эзэлжэ шадаһананиинь һайшаалтай. 2021, 2022 онуудта тэрэ хүрэл медаль абаһан юм.

Нёдондо Хабаровск хотодо алтан медальда хүртөө бэлэй. Түрүү һуури эзэлһэн тамиршад түрэл Ород гүрэнөө уласхоорондын талмай дээрэ түлөөлдэг гээшэ.

Һүүлэй жэлнүүдтэ Ородой тамиршадые хари гүрэнүүдтэ болоһон мүрысөөнүүдтэ оруулхаяа болибошье, боксернууд иимэ эрхэеэ алдаагүй. Тиигэжэ 2023 оной октябрь һарада Европын Кубогта хүртэхын түлөө мүрысөөндэ Баир Батлаевай диилэхэдэ, Ород гүрэнэй гурбан үнгэтэ туг намилзаа һэн.

Мүнөө жэлэй чемпионадай финалда Баир шанга тамиршантай уулзаа. Крым Уласай Ахтём Закиров 2021 ондо Ородой чемпион болоо һэн. Энэл жэлдэ дэлхэйн чемпионадта хүрэл медаляар шагнагдаһан юм. Хоёр шанга боксерой уулзалгые залаар дүүрэн сугларһан хүнүүд хаража баярлаа. Буряадай тамиршанай финалай 3-дахи шатада халтиржа унашахадань, сугларагшадай зүрхэн доһолоод абаа. Ринг дээрэхи шүүгшэ тэрэ дороо нокдаунай тоо нээһэн байна. Хэды тиигэбэшье ринг тойроод сэгнэлтэ табижа һууһан табан шүүгшэ энэ ушарые хараадаа абангүй, Баир Батлаев 5:0 гэһэн сэгнэлтэтэйгээр шүүгээ гэжэ шиидхэбэри нэгэ дуугаар абаа.

Баирай түрэл Түнхэнэй аймагай болон тоонто Охор-Шэбэр һууринай нютагай зон Эрхүү хото зорюута ерэһэниинь баярламаар. Хоёрдохиёо чемпион болоһон Баир Батлаев абаһаар лэ нютагаархиндаа баярые хүргэһэн байна.

- Ехэ дүршэлтэй бэрхэ тамиршантай финалда уулзааб. Ахтёмдо баярые хүргэнэб, - гэжэ Баир Батлаев бултанай урда үгэ хэлэхэдээ тэмдэглээ. - Эрхүү хотын ажаһуугшадай бүхыгөөрөө намайе дэмжэһэндэнь һайшаалтай. Минии түрэл Түнхэндэ, Охор-Шэбэртэ амар мэндые хүргэнэб. Мүнөөдэрэйнгөө амжалтые гэр бүлэдөө зорюулнаб.

Баир Батлаев наһанайнгаа нүхэртэй гурбан хүүгэдые үндылгэнэ. Оройдоол дүрбэтэй, хоёртой, хоёр һаратай басагадынь абынгаа амжалта туйлаһаниие үшөө ойлгоногүй. Ехэ болоод, омогорхожо ябаха гээд һанагдана.

Алтан зүһэтэй мүнгэн медаль

25 наһатай Сандан Санданов Ород гүрэн дотороо мэдээжэ боложо ябаһан тамиршан. Олон тоото бүхэроссиин болон уласхоорондын тэмсээнүүдтэ нэгэнтэ бэшэ шалгарһан юм. 2023 оной Ородой чемпионадта тэрэ хүрэл медаль абаа һэн. Тиихэдэ Сандан Санкт-Петербург хотын Илья Поповто хахад финалай уулзалгада диилдэшоо бэлэй.

Эрхүү хотодо Буряадай тамиршан дүрбэн илалта туйлажа, гол уулзалгада үнөөхи Илья Поповтойгоо дахинаа шаалсаба. Илья хадаа хоёр жэлэй хугасаада Ородой чемпионадта мүнгэн медаляар шагнагдаа һэн. Шүүгшэдэй һанамжаар, эндэ Санкт-Петербург хотын түлөөлэгшэ илаа гэжэ шиидхэбэри абтаа.

- Шүүгшэд буруу шиидхэбэри гаргаа. 1-дэхи ба 3-дахи раундда тэрэ бэрхээр шаалсажа, һайн бокс харуулаа, заал һаа диилэхэ байгаа. Теэд шүүгшэд өөрын һанамжатай ха юм, - гэжэ олон тоото мэргэжэлтэд тоолоно.

Борис БАЛДАНОВ. 

Автор: Борис БАЛДАНОВ

Фото: Ородой боксын федерациин зурагууд.