Спорт 29 sep 2023 1117

Һанаһандаа хүрэбэгүй

Үнгэрһэн долоон хоногой үдэрнүүдтэ Серби гүрэнэй ниислэлдэ барилдаагаар дэлхэйн чемпионат үнгэргэгдэбэ. Тус мүрысөөндэ Парижда болохо Олимпиин наадануудта ямар гүрэнэй түлөөлэгшэд хабаадахаб гэжэ элирүүлэгдээ. Ородой суглуулагдамал командын дүрбэн лэ гэшүүд иимэ арга боломжотой болоо.

Дэлхэйн чемпионадай эхил­хэеэ байхада, Ород гүрэнэй тамиршад эндэ барилдахаар уригдаа. Энэ хэмжээ ябуулгада тэдэ өөрынгөө гүрэн түлөөлөө бэшэ, хубиин нейтральна тамиршад (AIN) гээд барилдаа.

Олимпиин наадануудта эрэшүүлэй болон эхэнэрнүүдэй дунда тэмсээнүүдтэ, греко-римскэ түхэлэй эрэшүүлэй барилдаагаар зургаа-зургаан шэгнүүртэ түрүү һуури эзэлэгшэд элирүүлэгдэдэг гэжэ абаһаар лэ һануулха хэрэгтэй. Тус чемпионадта шэгнүүр бүхэндэ эрхим табанай тоодо ороһон тамир­шан өөрынгөө гүрэндэ лицензи асараа. Харин дэлхэйн чемпионад­та барилдаан 10 шэгнүүртэ болодог юм гэжэ мэдээжэ.

Белградай хибэс дээрэ Буря­адай 4 барилдаашан гараа. Ород гүрэниие түлөөлһэн Евгений Жер­баев болон Валерия Дондупова гэг­шэд Олимпиин наадануудай барил­даанай мүрысөөнэй бүридэлдэ оруулагдаагүй шэгнүүрнүүдтэ хабаадалсаа. Кыргызстанай түлөө барилдаһан Арсалан Будажапов, Венгриин Стальвира Оршуш гэг­шэд Олимпиин лицензиин түлөө тэмсээ.

70 килограммай шэгнүүртэ Евгений Жербаев дэлхэйн чемпионадай хүрэл медальтай юм. Энэ дүнгөө һайжаруулха, түрүүшүүлэй тоодо дахинаа орол­сохо һанаатайгаар тэрэ Белград ошоо. Теэд түрүүшынгээ уулзалгада Японой тамиршанда шүүгдэшоо. Энэ уулзалгын удаа Евгений зал сооһоо ядаа гэжэ гаража ошожо ябаһан видео-буулгабари олониие сошоогоо. Юуб гэхэдэ, Буряадай тамиршаниие хайрлаһан хүнүүдэй тоо эрид дээшэлээ. «Баарһан, бүхы хүсөө үгөөд ябана» гэхэ мэтэ бэшэгүүд видео доро табигдаа.

Олон жэлдэ Кыргызстаниие түлөөлдэг Арсалан Будажапов баһа дэлхэйн чемпионадай хүрэл медальда хүртэһэн юм. 79 кило­граммай шэгнүүртэ тэрэ иимэ амжалта туйлаа. Олимпиин лицен­зиин түлөө барилдаха түсэбтэйгээр 74 килограммай шэгнүүртэ ороһон байна. Баһа шадабагүйл даа. Хэды тиигэбэшье Арсалан Олимпиин наадануудта үшөө ошохо аргатай. 2024 ондо Азиин тамиршадай дунда шэлэн абалгын мүрысөөндэ хабаадажа, түрүү хоёр һууринуудай нэгэндэнь хүртэбэл, Парижай хибэс дээрэ гараха. Эндэ шадаагүй һаа, дэлхэйн шэлэн абалгын мүрысөөндэ хабаадажа, лицензи­тэй болохо аргатай. Эндэ баһа ганса хоёр хүн иимэ эрхэдэ хүртэхэ юм.

Эрэшүүлэй дунда тэмсээнүүдтэ Ород гүрэнэй дүрбэн тамиршан Олимпиин наадануудта ошохо эрхэ­дэ хүртэбэ. Гурбадахияа дэлхэйн абарга болоһон Заурбек Сидаков, 3-дахи һуурида гараһан Шамиль Мамедов, 5-дахи һууринуудые эзэлһэн Завур Угуев болон Абду­ла Курбанов гэгшэд Олимпиин лицензинүүдые асараа.

Бүхы дээрээ Ородой тамиршад хоёр алтан, нэгэ-нэгэ мүнгэн, хүрэл медальнуудые абажа шадаа. Чем­пионой нэрэ зэргэдэ Заурбек Сида­ков болон Ахмед Усманов гэгшэд хүртөө. Эгээл олон медальнуудые, тэрэ тоодо гурбан алтан медаль, США-гай түлөөлэгшэд абаа.

ЯПОНОЙХИД ДАХИНАА ТҮРҮҮЛЭЭ

Эхэнэрнүүдэй дунда мүрысөөндэ Буряадай хоёр тамиршад хабаадаһан байна. «Номто» гэһэн спортын клубай гэшүүд Стальвира Оршуш Валерия Дондупова хоёр хибэс дээрэ гараа.

65 килограммай шэгнүүртэ 2023 оной Ородой чемпион Валерия Дондупова анха түрүүшынхиеэ иимэ томо мүрысөөндэ хабаадаһан байна. Уласхоорондын хэмжээндэ хаанашье барилдаагүй басаганда хаанаһаа рейтинг гэжэ байхаб даа. Тиимэһээ түрүүшынгээ уулзалгада нэрэ соло­той США-гай барилдаашантай уул­зажа, ана-мана тэмсэбэшье, шүүжэ шадаагүй. Удаань Америкын тамир­шан финалда ороходонь, Валерия шангай 3-дахи һуури эзэлхын түлөө тэмсээнүүдтэ хабаадаха эрхэдэ хүртөө. Эндэ Албани гүрэнэй Альби­на Дражи гэгшые 8:4 гэһэн тоотой­гоор шүүжэ, уласхоорондын хибэс дээрэ түрүүшынгээ амжалта туйлаа. Удаадахи уулзалгада Европын чем­пион Мими Христовада диилдээ. Энээн дээрэ Валерия өөрынгөө дэлхэйн чемпионат түгэсхөө.

Венгриин түлөө барилдадаг «Номто» гэһэн спортын клубай гэшүүн Стальвира Оршуш ганса 53 килограммай шэгнүүртэ һүүлэй жэлнүүдтэ барилдана. Олимпиин лицензиин түлөө тэрэ барилдажа, һанаһандаа хүрэжэ шадабагүй. Беларусь Уласай суутай Валерия Каладзинскаяда, Швециһээ угтай Европын чемпион Эмма Маль­мгренн гэгшэдтэ диилдэбэ. Хэды тиигэбэшье Олимпиада ошохо эрхэ­дэ хүртэхэ үшөө хоёр арга боломжо Стальвирада 2024 ондо үгтэхэ. Түрүүн Европын тамиршадай дунда шэлэн абалгын мүрысөөн болоно. Эндэ бирагүйдэбэл, дэлхэйн тамиршадай шэлэн абалгын мүрысөөндэ ошохо аргатай.

Ород гүрэниие түлөөлһэн тамир­шад эрхимлэжэ шадаагүй. Нэгэшье медаль, нэгэшье лицензи абажа шадабагүй.

Эхэнэрнүүдэй дунда мүрысөөндэ Японой тамиршад дэлхэй дээрэ эгээл шанга байһанаа гэршэлээ. Японойхид эндэ зургаан алтан, нэгэ мүнгэн, нэгэ хүрэл медальнуудта хүртөө. Олимпиадын бүхы зургаан лицензи абаад, тэдэ гэртээ бусаа.

Хитадай, США-гай, Кыргызста­най болон Турциин тамиршад нэгэ-нэгэ чемпионуудтай. Монго­лой гурбан барилдааша басагад 2-дохи һууринуудые эзэлжэ шадаа. Мүн тэдэ Олимпиин хоёр лицензи абаба.

Автор: Борис БАЛДАНОВ