Соёл уралиг 19 feb 2020 2357

​​«Наян Наваа» хараад…

Буряад драмын театрай сайтһаа гэрэл зураг абтаба

Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ Буряад дра­мын театр үнгэрэгшэ долоон хоногой хоёр үдэшэ “Наян Наваа” гэһэн шэнэ захатаяа олоной үзэмжэдэ дэлгээ. Хараһанай удаа хэдэн бодол түрөө.

1-дэхи бодол. Минии дүтын нүхэр һонин ушар хөөрөө һэн. 2000-аад онуудай эхеэр түрэлэйнь хүн юумэ хамһалсажа үгыш гэжэ гуйба. Юун бэ гэхэдэнь, хаагдажа хаясаанай болоһон эмхи зургаанай байшан дотор дулаанай гүйдэг түмэр соргонуудые отололсожо үгэхэ хэрэг гараа. Минии хэрэглээгүй һаа, юуншье бэшэ боложо һалахань, жэбэржэ үмхирхэнь гэжэ аргадаба. Сүлөө оложо, боро хараанаар дахасалдаа ха. Тиихэ үеэр хүдөө ба ниислэл хотоор нилээхэн дэлгэрһэн хэрэг һааб даа. Хэды һайхан томо байшангууд һандарааб даа. Задархай ангагар сонхын нүхэнүүд, үүдэ үрхэгүй, зайгуул һалхинай отог болоһон үншэн хананууд. Тэрэ үдэшэ боро хараанаар соргонуудыень хюрөөдэлсэжэ бай­гаад, энэ гэрэй хуби заяа ехэтэ хайрлаа агшаб гэжэ хөөрөөгөө үргэлжэлүүлээ. Нэгэн-хоёр жэлэй урдахана ялагар тологор байһан гэр һандаржа хэрэггүй болоһониинь халагламаар байгаа. Ямар баян тарган, бардам гүрэн түрэ байһанаа, гансата байдал эгсэ хубилшана гээшэб даа. Тэрэ хөөрөөниинь хэдэн үдэр толгойһоом гарахаяа болёод ябаһанаа, хоёр һүнэһэнэй хөөрэлдөөн гэжэ нэрэтэй үгүүлэл найруулагдаа. Нэгэниинь - хуушан байшанай, нүгөөдэнь - зөөриншэлжэ ерэһэн хүбүүдэй болоно. Тэрэ хоёрой тоосоон балайш үрэгүйгөөр хүгжөө. Дохолһон улас түрынгөө байдалайнь зэргээр нэгэниинь нэгэнээ булижа, өөрынгөө зүбые хамгаалжа шадаагүй - хуби хубиин үнэнтэй байшоо.

pixabay.com

2-дохи бодол. Энэ ушар намда багшамни хөөрөө. Нагасань аймагтаа мэдээжэ лама байһан. 2000-аад оной эхеэр тагаалал болоһон. Хубис­халай урда түрэл дасандаа гэбшэ болотороо һураад, алба хаажа ябаһан, хамалганай халуун хүйтэн тама бэе дээрээ үзэжэ гараһан. Һэе боло­тороо һандараад, шэнээр һэргэһэн түрэл дасанаа үзэжэ, хуралнуудыень дахинаа байгуулалсаһан. Ном ехэтэй, нарин нягта лама ябаһан. Оло дахи эжыдээ хүтэлүүлжэ ороходом, номойнь шэрээ дээрэ яр-ябта ябталһан зэд хашарһанууд байг­ша бэлэй. Үргэлөө дууһыень дасандаа баридаг буян ехэтэй ламамнай гэжэ эжымни хүндэлһэн хоолойгоор намдаа шэбэнээ агша һэн. Харин баг­шымни хөөрэһэн ушар нэгэ иимэ байгаа. Ламам­най ээлжээтэ хуралай удаа гэртээ харижа ябаха­дань, гэр соонь шаг шууяан боложо байба. Энэм­ни юун боложо байна гээшэб гэжэ гайхаад, сон­хынгоо забһараар шагаахадань, гэрээрнь дүүрэн аймагайнь сабдагууд сугларһан буха ехэ тоосоо хэжэ байгаа. Тоосолдоото хуралынь түрэл айма­гайнь арад зондо зорюулагданхай байба. Тэрэ үеэр хүнүүд һаял ехээр модо отолжо наймаалаад, хоолойгоо тэжээжэ захалһан байгаа. Гэнтын ехэ олзодоо һогтоод, архи тамхинда, аюулдаш, гарза гайдаш орохо ушарнууд олошоржо байгаа. Энэ сэмүүншэг үеэр нютагаймнай сабдагууд ламын гэртэ обооролдонхой тогтоһон хэсүүшэг байдал тухай тоосожо байгаал ха. Баһашье нэгэ талань нүгөөдэтэеэ үгөө ойлголсожо шадангүй, амидар­даг газар газараараа тараа һэн гэжэ багшамни жэгтэй һонин хөөрөө дэлгээ бэлэй. 

pixabay.com

Автор: Баир ШИРАПОВ