Соёл уралиг 26 oct 2024 699

Улаан-Үдэ хотодо Буряад хэлэнэй үдэртэ дашарамдуулагдаһан олониитын суглаан үнгэрбэ

Буряад Уласта заншалта ёһоороо октябрь соо соносхогдодог габшагай һарын түгэсхэлэй найр ба «Буряад юртэмсэ» гэһэн тоглолто октябриин 25-да үнгэрбэ.

Тэрэнэй үедэ элдэб хэмжээ ябуулгануудай, урилдаа мүрысөөнүүдэй дүнгүүд согсологдожо, илагшадта шагналнууд барюулагдаа. Буряад драмын театрта болоһон буряад хэлэнэй һайндэртэ Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов болон Буряад Уласай Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ Владимир Павлов хабаадаа.

Буряадай Толгойлогшо һайндэртэ хабаадагшадые амаршалхадаа, хэдэн зүйлнүүдые онсолоо.

- Хэлэн гээшэ арадай сэдьхэл юм, юундэб гэхэдэ, алибаа арад түмэн хэлээрээ дамжан, өөрыгөө элирхэйлнэ ха юм. Хэлэн гээшэ юртэмсэ дэлхэйе ойлгохо, мэдэрхэ, тайлбарилха зэмсэг мүн. Арад бүхэн өөрынгөө хэлээр түүхэеэ, соёлоо түүрээнэ. Тиигэжэ хэлэеэ сахин хамгаалха гээшэ угсаата арадаа сахин хамгаалха гэһэн удхатай. Бидэ элдэб программануудые, шиидхэбэринүүдые абанабди. Буряад телевидени ба радио хүдэлнэ, сонин сэдхүүлнүүд гарана, һургуулида хэшээлнүүд үнгэргэгдэнэ, сэсэрлигүүдтэ тусгаар бүлгэмүүд байгуулагдана. Гэхэ зуура гэр бүлэдөө харилсахаһаа үлүү юумэн үгы. Имагтал гэртээ түрэлхидэйнгөө буряадаар хөөрэлдэжэ байхада, тэрэ оршондонь үндыһэн үхибүүн буряад хэлэеэ минии түрэлхи хэлэн гэжэ тоолохо ха юм. Хэрбэеэ хэлэеэ үзөөшье һаа, тэрээгээрээ хөөрэлдөөгүй болбол ямаршье удхагүй. Тиимэһээ буряадаараа бодомжолдог манай ахамад үетэн үхибүүдтээ буряад хэлэеэ дамжуулха ёһотой. Хүндэтэ манай хүгшэн эжы абанар, эхэ эсэгэнэр, үхибүүдтэеэ буряадаар хөөрэлдэхэ гэжэ оролдыт даа. Булта хамтадаа буряад хэлэеэ гамнажа ябая! – гэжэ Алексей Цыденов сугларагшадта хандаба.

Буряад Уласай Арадай Хуралай Түрүүлэгшэ Владимир Павлов заншалта ёһоороо буряадаар амаршалга хүргөө.       

- Жэл бүри эндэ суглараад, хайшан гэжэ саашадаа манай буряад хэлэ хүгжөөхэбибди, гамнахабибди, үнгэрһэн жэл соо ямар ажал ябуулаабибди, ямар зорилгонуудые шиидхээбибди, ямар дүнгүүдые туйлаабибди гэжэ хөөрэлдэдэгбди. Харахада, ехэ юумэн хэгдэһэн байна. Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов буряад хэлэ хүгжөөлгэдэ ехэ анхаралаа хандуулна. Буряад хэлэнэй комисси баталаа, өөрөө энэ комиссиин зүблөөнүүдые үнгэргэнэ. Мүн баһа Арадай Хуралай һунгамалнууд эдэбхитэйгээр энэ ажал ябуулна. Хэдэн хэрэгтэй хуулинуудые баталаа. Энээнһээ гадна БГТРК, Буряад ТВ, Тивиком, Буряад ФМ буряад хэлэн дээрэ дамжуулгануудые гаргана. Мүнөө нэгэ шэнэ дамжуулга гараа. Тэрэ дамжуулгада ород угсаатанай үхибүүд буряадаар хөөрэлдэнэ. Ехэ һонирхолтой ха юм. Үхибүүд энэ дамжуулга хараад, буряад хэлэндэ дуратай болоно. Үшөө нэгэ шухала мүрысөөн – «Үндэһэн хэлэнэй үлзы хэшэг». Энээндэ олон үхибүүд хабаадана. Хэниинь илажа гарааб, мүнөөдэр эли болохо. Энэ тайзан дээрэ шангуудые барюулхабди. Би ходо хэлэдэгби, гэртэхин буряад хэлэеэ өөрынгөө үхибүүдтэ, аша зээнэртэ дамжуулха ёһотой. Хэды дахин энээн тухай хөөрэлдэнэбди. Энэ ажал саашань ябуулха хэрэгтэй. Хэн буряад хэлэтэйб, өөрынгөө үхибүүдтэ, аша зээнэртэ тэрэнээ дамжуулха гэжэ найданаб. Хүндэтэ нүхэд, хүндэтэ нютагаархид! Манай арад зондо хэрэгтэй энэ шухала ажал саашадаа амжалтатай ябаха гэжэ найданаб. Та бүгэдэндэ элүүр энхэ, ута наһатай, удаан жаргалтай, буян хэшэгтэй, амгалан тайбан ажаһуухыетнай хүсэнэб, - гэжэ Владимир Павлов тэмдэглээ.

Фото: egov-buryatia.ru