Буряад арадайнгаа соёл үргэнэ

Үнгэрһэн пүрбэ гарагта Бу­ряад Уласай Үндэһэтэнэй номой сангай албан ёһоной уулзалгануудай бо­лон харилсаануудай тан­хим соо буряад арадайн­гаа соёлые дээрэ үргэн хүгжөөжэ ябаһан соёлой, урлалай түрүүшүүлдэ, эрхим багшанарта улас түрын болон Соёлой яама­най шагналнуудые барюулгын баяр ёһолол үндэр хэмжээндэ үнгэрөө.

Буряад Уласай соёлой сайд Соёлма Дагаева буряад арадайнгаа ёһо заншал­нуудые нангинаар сахин, түрэл арадайнгаа түүхые, үндэһэн со­ёлоо, гар урлалаа, уран зурагаа, уран барималаа дээрэ үргэжэ ябаһандань бултанда баяр ба­ясхалангаа мэдүүлээ. Тиигээд мүнөөнэй шахардуу байдал­да манай соёлшод бүхыгөөрөө оролдожо, баруун тээхи дайнда Эхэ оронойнгоо амгалан байда­лай, арад зонойнгоо аза жарга­лай түлөө ами наһаяа гамнангүй тэмсэжэ байһан эрэлхэг зориг­той сэрэгшэдтээ талаан бэлигээ сүм зорюулна гэжэ онсолон тэм­дэглээ. Тиихэдээ Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда илал­та туйлаһан манай баатар сэрэг­шэдэй алдар солыень дуудажа, ерээдүйн үедэ нангинаар сахижа ябахыень захиба.

“Түүхэеэ мэдэнгүй төөрихэ, угаа уһанда хаяха” гэжэ уруугаа унажа, үндэһөөрөө үгы болошохогүйн тула арадай үе бүхэн уг унгияа, түрэл арадайнгаа, тоонто нютагайнгаа, Эхэ оро­нойнгоо түүхые һайнаар мэдэ­хэ ёһотой. Энэ нангин хэрэгые имагтал соёлшод, урашуул, зохёолшод дүүргэхэ нангин үүргэтэй ха юм даа.

Арад зоной, улас түрын түүхые гүрэнэй архивууд, но­мой сангууд, музейнүүд нарин нангинаар сахижа байха үндэр ехэ үүргэтэй. Эдэл һалбарида хүдэлдэг мэргэжэлтэдэй ашаар “түүхэмнай түгдэрхэгүй” гэжэ батаар найданабди. Үндэһэн соё­лоо нангинаар сахижа, улам дээшэнь хүгжөөхэ гэжэ соёлоймнай мэргэжэлтэд, артистнууд аһан шадалаараа оролдожо, талаан бэлигээ энэ дэмбэрэлтэ хэрэгтэ зорюулна гэжэ Соёлма Дагаева онсолон тэмдэглээ.

Буряад Уласай Засагай газа­рай Хүндэлэлэй грамотаар шаг­нагдаа:

Буряад Уласай архивай таһагые даагша Туяна Дыленова, Пётр Чайковскиин нэрэмжэтэ Урлалай колледжын номой сан­гые даагша Эльвира Балтахоно­ва, Буряад Уласай Арадай уран бэлигэй түбэй таһагые даагша Елена Хамаганова, Хоца Намса­раевай нэрэмжэтэ Ажалай Улаан Тугай орденто Буряадай гүрэнэй академическэ драмын театрай мэргэжэлтэд Ирина Дашиева Анна Кушеева хоёр.

«Буряад Уласай үмэнэ габьяатай байһанай түлөө» медаляар Мухар-Шэбэрэй аймагай Сагаан-Нуурай Хүүгэдэй урлалай һургуулиин багша Надежда Ру­чевская шагнагдаа.

Буряад Уласай Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаа:

Буряад Уласай урдаа хараха Үндэһэтэнэй номой сангай аха­мад мэргэжэлтэн Сэндэма Хан­дуева, таһагуудые даагша Елена Гармаева Юлия Ванчикова хоёр, Улаан-Үдын арадай «Тоонто» гэһэн фольклорно ансамблиин хүгжэмшэн Эржен Дымбрылова, Пётр Чайковскиин нэрэмжэтэ Ур­лалай колледжын багша Марина Асеева, Улаан-Үдын Хүүгэдэй ур­лалай 6-дахи һургуулиин захирал Татьяна Хепнер, Буряад Уласай Үндэһэтэнэй музейн түүхын бо­лон хизаар ороноо шэнжэлэлгын таһагые даагша Инна Бутуханова болон музейн эрдэмтэ секретарь Арюна Гомбоева.

- Арюна Жамсуевнае хара багаһаань мэдэхэб. Санагын­гаа һургуулида һурахадаа, ехэл оролдосотой байхаһаа гадна, ню­таг нугынгаа түүхээр һонирходог, уг удамаа шэнжэлдэг байһан юм. Иимэһээл Арюнамнай тон зүбөөр наһанайнгаа харгые шэлэһэндээ, иимэ үндэр шаг­нал хайрада хүртэжэ байна гэжэ дүүгээрээ тэһэ баярлажа байнаб! – гэжэ Буряадай габьяата артист Доржо Шагдуров үнэн зүрхэнһөө баясан омогорхожо байһанаа манда мэдүүлээ.

«Буряад Уласай гүрэнэй бо­лон засаг түрын захиргаанай га­бьяата хүдэлмэрилэгшэ» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэ Буряад Уласай Архивна хэрэгэй хорооной бо­лон Соёлой яаманай таһагуудые даагша Ольга Бугдаевада олгогдоо.

- Буряад ороноймнай эрхим бэрхэ эрхэтэд бултадаал Оль­га Базаровнагай оролдолгын ашаар шагнал хайрада хүртэдэг. Мүнөөшье шагнагдажа байһан эрхимэй эрхимүүднай баһал ма­най Ольга Базаровнагайл хүсөөр үндэр шагналнуудта хүртэжэ бай­нал даа, - гэжэ Соёлма Дагаева магтаа.

«Буряад Уласай соёлой га­бьяата хүдэлмэрилэгшэ» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртөө:

Буряад Уласай Арадай уран бэлигэй түбэй таһагые даагшын орлогшо Лариса Банзаракцае­ва, Сэлэнгын аймагай Ноёхоной Соёлой байшаниие даагша Ма­рина Болхоева болон Соёлой «Шахтёр» байшанай студиин хүтэлбэрилэгшэ Овик Закарян, Зүүн Сибириин соёлой дээ­дэ һургуулиин кафедрын кон­цертмейстер Ольга Васильева, Оросой Эрдэмэй Академиин Сибириин таһагай Монгол, Буд­дын шажан болон Түбэд шуда­лалгын институдай гол эрдэмтэ хүдэлмэрилэгшэ Баир Гомбоев, Хориин аймагай «Шэнэ Үдэ» со­ниной эрхилэгшэ Лидия Стре­каловская, Яруунын аймагай Нарһатын соёлой болон амарал­гын түбэй менеджер Людмила Черепанова, Новосибирск хо­тын буряад үндэһэтэнэй соёлой «Байгал» автономиин юрэнхы­лэгшэ Энхэ Эрдынеев.

- Буряад арадайнгаа со­ёлые Эхэ оронойнгоо алишье хизаар можодо, хото һууринда ажаһуудаг буряадуудайнгаа сахижа ябахыень харгалзажа бай­даг Буряад Уласай Соёлой яа­манда ехэ баяраа мэдүүлнэб. Сибириин ниислэл гэгдэдэг Но­восибирскдэ ажаһуудаг бидэ, бу­ряадууд, үндэһэн соёлоо нанги­наар сахихаяа бултадаал эб хам­та оролдонобди. Командаараал хүдэлһэнэй аша үрэ элеэр хараг­данал даа, тиигэжэл энэ үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэбэб, - гэжэ бая­раа мэдүүлхэдээ, Энхэ Баин-Жар­галович тэмдэглээ.

«Буряад Уласай габьяата ар­тист» гэһэн үндэр нэрэ зэргэдэ Елена Борохитова хүртэжэ, түрэл арадаа түлөөлжэ ябаһандаа, энэ хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүр-төөб гэжэ баяр баясхалангаа мэдүүлжэ, үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэһэмни эжымнил аша габьяа гэжэ бүхы эжынэртэ зорюулһан дуугаа хангюурдаа.

«Буряад Уласай урлалай га­бьяата ажал ябуулагша» гэһэн үндэр нэрэ зэргэдэ Буряад Ула­сай Арадай уран бэлигэй түбэй таһагай гол мэргэжэлтэн Наталья Санжеева хүртөө.

«Ажалай габьяа» орденой медаляар Улаан-Үдын С.В. Се­мыкинэй нэрэмжэтэ Хүүгэдэй ур­лалай 3-дахи һургуулиин багша Елена Красикова шагнагдаа.

Оросой Холбоото Уласай со­ёлой сайдай Баярай бэшэгтэ хүртөө:

Улаан-Үдын арадай «Тоонто» гэһэн фольклорно ансамблиин хормейстер Светлана Намжилон, Соёлой «Республика 03» түбэй мэргэжэлтэд Еши Дармахеев Дарима Цырендондопова хоёр. Иимэ ехэ шагналда хүртэһэндөө баяр баясхалангаа мэдүүлжэ, сэрэгэй тусхай ябуулгада хабаа- дажа байһан эрэлхэг сэрэгшэ­дэй, шархатагшадай сэдьхэлые хужарлуулдаг дуунуудайнгаа дээ­жые Еши Дарима хоёр суглараг­шадта бэлэглээ.

- Буряад ороной арад зон булта бүгэдөөрөө гар гараа ба­рилсажа, ээм мүрөө түшэлсэжэ, манай хүсэн – нэгэдэл, гарай бажуугдаһан нюдаргадал урма зоригтойгоор урагшаа дабшаял даа, - гэжэ Дарима уряалаа.

Энэ үндэр шагналда хүртэһэн Буряадай гүрэнэй филармониин гүйсэдхэхы захирал Наталья Бал­сунаевае соёлой сайд халуунаар амаршалхадаа:

- Буряад орондомнай эмхидхэгдэдэг соёлой бүхы хэмжээ ябуулгануудые Наталья Оле­говнамнайл үндэр хэмжээндэ эмхидхэжэ шададаг. Жэшээлэн хэлэбэл, тэрэнэйл оролдолгоор “Нүүдэлшын аялга” уласхоорон­дын хэмжээндэ гаража, дэлхэй­дэ суурхажа, үшөө олзо гээшые оруулжа байна, - гэжэ баяраараа хубаалдаа.

Урма баяраар халиһан уран зураашаднай Буряад Уласай За­сагай газарай Хүндэлэлэй гра­мотаар шагнагдаа: Буряадай Уран зураашадай холбооной түрүүлэгшэ Евгений Болсобоев, модоор һиилэгшэ Максим Гом­боев.

«Буряад Уласай үмэнэ габьяатай байһанай түлөө» медаляар Александр Батуров, Шираб-Жамсо Раднаев, Чингиз Шенхо­ров гурбан шагнагдаа.

«Буряад Уласай габьяата уран зурааша» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртөө: уран бари­малша, сагаан дархан Юрий Эр­дынеев, уран зурааша Даша Лыг­денов.

«Буряад Уласай арадай уран зурааша» гэһэн үндэр нэрэ зэр­гэдэ хүртөө: уран дархан Баясха­лан Базаров, уран зурааша Олег Козлов.

Соёлой сайд Соёлма Дагае­ва шагналнуудта хүртэгшэдые үшөө дахин халуунаар амарша­лаад, амар мэндэ ябажа, арад зондоо, Буряад орондоо аша туһатай дэмбэрэлтэ ажалаа үшөөл һайнаар, урма баяртай­гаар урагшалхыень хүсөөд:

- Ажабайдалыемнай удха шанараар, урма баяраар ха­ляажал байгыт даа! – гэжэ хүндэтэйгөөр уряалаа.