1289
Багша мэргэжэлтэнэй дунда «Сэдьхэлэй жэгүүр» гэhэн уран үгын урилдаан хоёрдохи удаа hүр жабхаланта май hарын үдэрнүүдтэ үнгэржэ, Илалтын 75 жэлэй ойдо зорюулагдаба. Түрүүшын иимэ урилдаан 2017 ондо болоходоо, үндэhэн уран зохёолоймнай эхи табиhан Д-Р.Батожабайн, М.Батоинай ба Д.Улзытуевай алтан ойнуудта дашарамдуулагдан, уран hайханайнь юртэмсэдэ хабаатайгаар үнгэрhэн байна. Тиихэдэ Захаамин, Түнхэн, Хори, Хэжэнгэ, Тарбагатай аймагуудай, мүн Улаан-Үдэ хотын багшанар хабаадажа, эрхим hайн ажалнууд олон суглараа бэлэй.
Энэ удаа манай урилдаан можонууд хоорондын хэмжээндэ үнгэргэгдөө. Тэрээндэ буряад, ород ба хари хэлэнүүд, тоо бодолго, эхин анги, түүхэ, дуу, тамирай – ямаршье хэшээлнүүдые бүрилдүүлэн хэжэ, кружок, hорилгошье үнгэргэжэ, сэсэрлигэй хүүгэдые хүмүүжүүлэн ябаhан мэргэжэлтэд булта хабаадаха аргатай байба. Жэнхэни хэлэндээ дурлуулжа, уран үгөөрөө гайхал түрүүлэн уяруулжа ябаа багшанар соо шүлэгэй шэдитэ мүрнүүдые өөрөө зохёожо, урлажа ябаhан мэргэжэлтэд олон гэжэ мэдэнэбди. Тиимэ һэн тула хабаадагшад аяар 5 номинацида ажалнуудые харуулжа шадаха болоно.
2017 оной урилдаанда илалта туйлагша Л.Н. Дугарова (зүүн гарһаа хоёрдохи)
Жюриин бүридэлдэ сугларhан хүдэлмэринүүдые жэншэдгүй нягтаар сэгнэхэ зон ороо юм. Хэд бэ гэбэл, С.Н. Шойдокова – Россиин болон Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ, Хэжэнгын хүүгэдэй жэшээтэ театрай хүтэлбэрилэгшэ; Д-Х.Д. Гунзынова – Россиин Федерациин юрэнхы болбосоролой эрхимлэгшэ, Россиин габьяата багша, В.С. Мункинай нэрэмжэтэ Хэжэнгын лицейн захирал; Б.Б. Шойнжонов – Буряад Yндэhэн соёлой hургуулинуудай эблэлэй түрүүлэгшэ, хэлэ бэшэгэй эрдэмэй кандидат, Буряадай Үндэhэтэнэй 1-дэхи интернат- hургуулиин захирал; Б.К. Ширапов – «Буряад үнэн» Хэблэлэй байшанай захирал; В.Ц. Ширапов – «Yндэр» студиин хүтэлбэрилэгшэ, телевидениин режиссёр; «Буряад- ФМ» радиогой сэтгүүлшэн Ц.Ц. Гергенова гэгшэд болоно.
«Сэдьхэлэй жэгүүртэ» дүн хамта 45 ажал ороhон байна: «Уянга» (поэзи) – 21, «Уянга» (поэзи, хамтын ажал) – 4, «Уярма түүхэ» (прозо) – 3, «Уран гуурhан» (өөрын зохёол) - 5, «Уран бүтээл» (бэеэ далдалан уншалга) номинацида 12 багшанар хабаадаа.
Энэ урилдаанда В.С.Мункинай нэрэмжэтэ Хэжэнгын лицейн, Х.Намсараевай нэрэмжэтэ 1-дэхи hургуулинуудай, хүүгэдэй «Сэсэг» сэсэрлигэй мэргэжэлтэдhээ гадна Ага тойрогhоо Могойтын аймагай Хара-Шэбэрэй, Ага аймагай Амидхаашын, Эрхүү можын Новонукутскын хүүгэдэй сэсэрлигэй, Яруунаhаа Тулдун болон Нарhатын, Захаамин аймагай Бүргэ болон Ёнгорбойн, Кабанскhаа Корсаковын, Загарайhаа А.Доржиевай нэрэмжэтэ Асагадай интернат, Улаан-Yдэ хотын 20- дохи, 54-дэхи, 60-дахи hургуулиин багшанар хабаадаа. Эгээл баясамаар зүйл гэхэдэ, Зэдын Оёор нютагай багшын ажалай ветеран Батуева- Урбанеева Светлана Жамбаловна өөрын зохёоhон шүлэг, hонирхолтой хөөрөө дурадхаа юм. Тиихэдэ Ивалгын Гильбэрын hургуулиин 27- дохи выпускын үхибүүд наhанай амаралтада гараhан хүндэтэ Мижит Борисович Бальжиров багшатаяа ээлжэлэн, шүлэгүүдые сээжээр уншажа, хоёр видеоролик бэлдэжэ эльгээгээ.
Жюриин шиидхэбэреэр ниитын, hургуулиин наhа гүйсөөгүй, мүн нэмэлтэ hуралсалай багша мэргэжэлтэнэй дунда үнгэргэгдэhэн «Сэдьхэлэй жэгүүр-2020» гэhэн уран уншалгаар уласай хэмжээнэй урилдаанай Гран-при шагналда Х.Намсараевай нэрэмжэтэ Хэжэнгын дунда hургуулиин буряад хэлэ ба литературын багша Доржиева Дашама Дугаровна хүртэбэ.
Мункин багшын нэрэмжэтэ Хэжэнгын лицейн соносхоhон «Сэдьхэлэй жэгүүр» урилдаанай бэлгэ тэмдэг хадаа хори буряадай угай hүлдэ – огторгойдо далияа дэбиhэн хун шубуун юм. Тиимэhээ олон жэлэй туршада үрэ дүнтэйгөөр буряад хэлэ заажа ябаhан багша Д. Д. Доржиевагай зохёохы оюун бэлиг гэршэлhэн шагнал өөрын логотип, хэб түхэлтэй.
2017 ондо түрүүшынхиеэ үнгэрhэн «Сэдьхэлэй жэгүүр» урилдаанай Гран-при шагналда Хориин 2-дохи hургуулиин буряад хэлэнэй багша Дугарова Людмила Николаевна хүртөө hэн. Тиихэдэ уран хурса хэлэтэй, түрэлхиин ялас гэмэ талаан бэлигтэй Людмила Николаевнада нютагаймнай уран дарханай модоор hиилэhэн хун шубуунай дүрэ барюулаабди. Удхань хадаа шагналаа барюулhан үдэрнай аянhаа бусаhан хун шубуудые угтамжа Хори нютагта боложо байгаа. Удхата найр ёhололые Л.Н.Дугарова зохидхоноор хүтэлбэрилэн үнгэргэжэ байгаа. Энэл дэмбэрэлтэ оршондо шагналыень хүртөөгөө бэлэйбди.
Ээлжээтэ урилдаамнай дүүрэжэ, түрэл hайхан буряад хэлэеэ түгэд hайн мэдэхэhээ гадна, гуурhанай гурбан нюусые жэншэдгүй тайлбарилhан, уран тодо хэлэтэй, оюун хурса бодолтой багшанартаа манай уряал тогтоон абажа, хабаадаhандатнай үнэн сэдьхэлhээ баярые хүргэнэбди! Ухаан бодол сооһоотнай мүндэлжэ гараhан тула сэдьхэл зүрхыемнай ажал бүхэнтнай хүдэлгөө, уяруулаа. Хэжэ байhан ажалыетнай, зохёохы зоригыетнай сэгнэн хүндэлнэбди. Ажабайдалдатнай амгалан тайбаниие, ажалдатнай сэдьхэлэй дали жэгүүр хүсэнэбди!
Багшанараймнай бүтээhэн ажалнуудые хүн зон манай hургуулиин «Соёл туяа» сайт орожо, ютуб каналда болон гол түлэб вайбераар хаража, нюдөө хужарлуулха, сэдьхэлээ баясуулха аргатай.
Г. Р. ЦЫРЕНОВА, В.С.Мункинай нэрэмжэтэ Хэжэнгын лицейн буряад хэлэ ба литературын багша,
Д. Р. ДАШИЕВА, информатикын багша
Тиин уншагшадаа «Сэдьхэлэй жэгүүр-2020» гэhэн уран үгын урилдаанай үрэ дүнгүүдтэй танилсуулхамнай:
«Уянга» - Шүлэгэй номинацида:
I hуури – Дугарова Людмила Николаевна, Хориин 2-дохи дунда hургуулиин буряад хэлэнэй багша (Ц-Д. Дондогойн «Эхын гэрээд үгэ»).
II hуури – Дамбаева Нима-Ханда Бавасановна – Ивалгын дунда hургуулиин ород хэлэ ба литературын багша.
II hуури – Илыгеева Баирма Эрдэни-Сыреновна – Корсаковын дунда hургуулиин буряад хэлэ ба литературын багша.
III hуури – Данзанов Сергей Валерьевич - Агын округой Могойтын аймагай Хара-Шэбэрэй дунда hургуулиин тамирай багша.
III hуури – Михайлова Сэсэгма Содномдоржиевна – Хэжэнгын «Сэсэг» хүүгэдэй сэсэрлигэй бэе тамирай талаар инструктор.
IV hуури –Абашеева Лариса Дулгаржаповна – Улаан-Yдын 54-дэхи hургуулиин түүхэ болон обществознаниин багша.
V hуури – Цырендоржиева Татьяна Солбоновна – Эрхүү можын Новонукутска хүүгэдэй сэсэрлигэй нэмэлтэ hуралсалай багша.
«Уянга» - Шүлэгүүдэй композици (хамтын ажал):
I hуури – Бальжиров Мижит Борисович hурагшад- таяа, Ивалгын аймагай Гильбэрын дунда hургуулиин 27-дохи выпусктэй. А. Бадаевай «Эхэнэрэй хуби заяан» зохёол абажа хүдэлөө.
II һуури – Улаан-Yдын 60 –дахи hургуулиин эхин ангинуудай багшанар.
III һуури – Х. Намсараевай нэрэмжэтэ Хэжэнгын дунда hургуули.
«Уярма түүхэ» - Прозын зохёол:
I hуури – Нанзанова Очир-Ханда Найдановна - Агван Доржиевай нэрэмжэтэ Асагадай дунда hургуулиин буряад хэлэ ба литературын багша. Ж. Тумуновай «Талын бүргэд» сээжээр уншаба.
II һуури – Ангахаева Дашима Дамбаевна – В.С. Мункинай нэрэмжэтэ Хэжэнгын лицейн багша.
III һуури – Бальжинимаева Дарима Эрдынеевна – Улаан-Yдын 60-дахи hургуулиин ород хэлэнэй багша.
«Уран гуурhан» - Өөрын зохёолго:
I hуури – Доржиев Михаил Цыбикович – Захаамин аймагай Ёнгорбойн дунда hургуулиин буряад хэлэ ба литературын багша.
II һуури – Батуева-Урбанеева Светлана Жамбалов- на – Зэдэ аймагай Оёор тосхондо ажаhуудаг эрдэм hуралсалай ветеран.
III һуури – Шагланов Зоригто Сергеевич – Буряадай Үндэһэтэнэй 1-дэхи лицей-интернадай хүмүүжүүлэгшэ.
«Уран бүтээл» - бэеэ далдалан уншалга:
I hуури – Жигжитова Людмила Дамбаевна – Улаан- Yдын 20-дохи hургуулиин буряад хэлэ ба литературын багша. Н. Соктоевой «Илалтын баяр» кадрай саана уншажа, жюрида, харагшадта hайшаагдаба.
II һуури – Цыжипова Юлия Булатовна – Улаан-Yдын 60-дахи hургуули.
III һуури – Аюржанаева Оюна Тудуповна – Хэжэнгэ аймагай Худанай дунда hургуулиин ород хэлэ ба литературын багша.
IV һуури - Тудупова Сырегма Содномовна – Улаан- Yдын 60-дахи hургуулиин багша.
V һуури – Гомбоева Соёлма Гомбожаповна – Захаамин аймагай Бүргын дунда hургуулиин ород хэлэ ба литературын багша.
