​Түрэлтэ бэлигыень түрэ засаг сэгнэбэ

Ородой Холбооной Юрэнхылэгшын Зарлигаар Чингиз Бадмаевич Шонхоровта “Ородой Холбооной арадай уран зурааша” гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэ олгогдобо.

Хадата Түнхэн дайдын үзэсхэлэн һайхан үнсэгтэ, Эрхүү голой эрьедэ, Буха Ноён Баабайн үндэр сагаан үргөө доро оршодог Далахай нютагта түмэршэ дарханай гэр бүлэдэ түрэһэн хүбүүн багаһаань үльгэр домогой оршондо, хада бурхадта, газар уһанай эзэдтэ шүтэлгын эрхэ байдалда үндыһэн юм. Дарханай ажалда эдир багадаа хүдэржэжэ, угай түрэлтэ бэлигэйнгээ хүгжэлтын түрүүшын үндэрые дабан гараа.

Ленинградта И.Репинэй нэрэмжэтэ урлалай дээдэ һургуули эрхимээр дүүргээд, 1978 онһоо уран зурагай харалгануудта саг үргэлжэ хабаадаһан байна. Түнхэнэй саһан дуулгата Мундаргануудые, Тоорын үргэн нуга сабшалангуудые, түрэл буусаяа, Буряад оронойнгоо үзэсхэлэн байгаалиие зурагуудтаа мүнхэрүүлээ. Буряадай АССР-эй габьяата уран зураашын нэрэ зэргэдэ хүртөө (1983).

Дархан түрэлтэ бэлигынь дүлэтэн бадаржа, арадайнгаа түүхые, “Гэсэр” үльгэрэй гүн удхые уудалжа, түүхэтэ, мифологическа, реалис гайхамшаг һүр һүлдэтэй дүрэнүүдые бүтээһэнэй түлөө Буряад Уласай Гүрэнэй шанда (1995), Буряадай арадай уран зураашын (1998), Россиин габьяата уран зураашын (1999) хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртэһэн юм.

Москвада Арадуудай хани барисаанай байшанда (1996), суута Третьяковска галерейдэ (1996), Улаан-Үдэдэ Ц.Сампиловай нэрэмжэтэ Уран һайханай музейдэ (1998), аяар холын Францида “Баруун ба Зүүн зүг” гэһэн нэрэтэй Чингиз Шонхоровой хубиин үзэсхэлэнгүүд дэлгээгдэһэн, бэлигтэй бүтээлшэдэ ехэ амжалта асарһан байна.

Буряад арадай һүлдэ үргэжэ ябадаг гайхамшаг “Байгал” театртай уран зурааша ехэ олон хамтын түсэл бэелүүлээ. Ара Монголой ехэ шүтөөн Хаан Шаргай Ноён, Буха Ноён Баабай, Байгалай эзэн Бахар хара Ноён болон бусад, буряад-монголшуудай эртэ урдын элинсэгүүд болохо Гуа Марал, Алан Гуа болон бусад нангин дүрэнүүдые бүтээхэдэнь, “Байгал” театрай уран бэлигтэн ами оруулжа, тайзан дээрэ һүр жабхаланта үйлэ харуулаа бшуу. Чингиз Шонхоров Ородой Холбооной Засагай газарай соёлой һалбариин шанда хүртэһэн (2006), Россиин Уран һайханай академиин гэшүүн-корреспондент болоһон (2007) байна.

Энхэ мүнхэ Буряадтаа уран бэлигээ мүнөөдөө зорюулжа байһан бүтээлшэднай бүхы дэлхэйн урлал шэнжэлэгшэдэй нүүдэлшэ арадуудай соёл урлалда гайхалтай анхарал хандуулдаг болоһон золтой сагта ажаһууна. Буряад урлалай алишье һалбари абаад харахада, залитай ехэ хүгжэлтэ мэдэрхээр. Зарим шэнжэлэгшэд Буряадай Ренессанс тухай хэлэдэг. Засаг түрын зүгһөө уран бүтээлшэднай дэмжэгдээл һаа, хэшэг буянтай энэ саг бүришье удаан үргэлжэлхэ, Буряад ороноо дэлхэй дүүрэн суурхуулха үшөө олон хүбүүд, басагад урган гараха гээд найдая. Буряад арадай бэлиг түгэлдэр үзүүр хүбүүдэй нэгэн Чингиз Бадмаевич Шонхоровто зохёохы шэнэ амжалта хүсэе!