Ерээдүйдэ ехые бэелүүлхээр...

Шухала шиидхэбэринүүд

Ородой Боксын федерациин хүтэлбэрилэгшэд ба һоригшод Буряад Уласта айлшаар бууһан байна. Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденовтэй уулзажа, хэдэн шухала асуудалнуудые хэлсээ.

2019 ондо Улаан-Үдэ хотодо эхэнэрнүүдэй дунда дэлхэйн чемпионат үргэн дэлисэтэйгээр үнгэргэгдөө һэн гээд һануулая. Ородой аяншалгын һалбариин Russian Event Awards гэһэн үндэһэтэнэй шанда хүртэжэ, эгээл эрхим хэмжээ ябуулгануудай тоодо ороһон байна. Энээниие Москвагай түлөөлэгшэд һанаандаа абаа. Тиимэһээ Буряад Уласта Европын чемпионат 2022 ондо үнгэргэхэ түсэбтэй байһанаа дуулгаа. Мүн тиихэдэ Дэлхэйн кубогта хүртэхын түлөө мүрысөөнэй нэгэ шата Улаан-Үдэдэ үнгэргэхэ түсэбтэй.

Гэхэтэй хамта, хүндэтэ айлшад Кабанскын аймагай Сухая һууринда “Сагаан морин” гэһэн амаралтын газартай ошожо танилсаа. Юуб гэхэдэ, эхэнэрнүүдэй дунда Ородой суглуулагдамал команда Олимпиин наадануудта һүүлшын һорилгын хэмжээ ябуулгаяа эндэ үнгэргэхэ һанаатай. Тамиршадай һорилго хэхэ, хонохо унтаха, хоол бариха, амарха газарнуудтай айлшад танилсаа.

- 2019 оной дэлхэйн чемпионадта эндэ бэлэдхэл гараа һэмди. Тиихэдэ бидэ ехэ амжалта туйлаабди. Мүнөөшье жэлдэ эндэ һорилго хэбэл, Токиодо болохо Олимпиадада һайнаар хабаадахабди гээд һанагдана. Юуб гэхэдэ, Японой сагтай эндэхи саг адли. Мүн байгаалиин агаар өөрын онсотой, - гэжэ эхэнэрнүүдэй дунда Ородой суглуулагдамал командын ахамад һоригшо Иван Шидловский мэдүүлнэ.

Тиигэжэ июлиин 2-18-ай үдэрнүүдтэ Олимпиадада хабаадаха эрхэдэ хүртэһэн боксёр басагад Байгалай эрьедэ һорилго гараха. Тэдэ эндэһээ сэхэ Токио ошохоор хараалагданхай.

Бокс хүгжөөлгэ хадаа ганса мүрысөө үнгэргэһэнhөө болоногүй ха юм даа. Үшөө тамирай шэнэ байшануудые бодхоожо, эдиршүүлдэ боксоор һорилго хэхэ арга боломжонуудые олгуулха хэрэгтэй. Ородой Боксын федерациин генеральна секретарь Кирилл Щекутьев Буряад Уласта “Центр прогресса бокса” бариха тухай асуудал бодхоогоо. Ород гүрэнэй хэдэн можо хизаарнуудта иимэ түб хүдэлжэ эхилэнхэй гээд мэдүүлхэ хэрэгтэй. Буряадай Толгойлогшо бүхыгөөрөө энээниие дэмжэжэ, суг хамта ажал ябуулхаяа бэлэн байһанаа мэдүүлээ.

Эдиршүүлэй талаан

Ородой Боксын федерациин хүтэлбэрилэгшэд Буряад Уласай мүрысөө ошожо хараа. 16 наһа хүрөөдүй тамиршадай дунда шанга тулалдаанууд Ивалга һууринда үнгэргэгдөө. Буряадай мэдээжэ боксёр, 1972 оной Олимпиин наадануудта хабаадагша Борис Жамьянович Зориктуевай мүнхэ дурасхаалда зорюулагдаа.

Нээлгын баяр ёһололой үедэ Иван Шидловский Буряадай мэдээжэ боксёртой суг хамта нүхэсэжэ байһанаа мэдүүлээ.

- Бористай олон жэлдэ СССР- эй суглуулагдамал командын бүридэлдэ ородог һэмди. Ринг дээрэ хоёр дахин уулзаһанаа мартадаггүйб. Уласхоорондын мүрысөөндэ бэлдэлгын үедэ хоюулаа нэгэ таһалгада байгаабди. Борис Жамьянович үнэн сэхэ, урагшаа һайн һанаатай, хажуудаа байһан нүхэдөө сэгнэдэг хүн байгаа, - гэжэ Иван Шидловский мэдүүлнэ.

СССР-эй спортын мастер Ойдоп Гармаев Борис Зориктуев тухай ном соогоо һайхан үгэнүүдые бэшэһэн юм. Иван Шидловскиитой суг хамта ринг дээрэ шаалдаһаниие шэнжэлһэн байна.

- Иван Ефимович Шидловскиитой хөөрэлдэжэ шадааб. Бористай шаалдаһыень шэнжэлгэ хараад, тэрэ ухаангүйгөөр гайхаа, һонирхоо. Тиихэдэнь өөрынгөө ном бэлэглээб. Хажуугаарнь һанамжануудаараа хубаалдаабди, - гэжэ Ойдоп Гармаев хэлэнэ.

Тус мүрысөөн Ивалга һууринда Борис Зориктуевай нэрэ зүүлгэгдэһэн спортын танхимда үнгэргэгдөө. Тулалдаануудай рингын хажуудахи хана дээрэ мэдээжэ тамиршанай зураг үлгөөтэй байгаа.

- Борис Жамьяновичай элүүр мэндэ ябахада, иимэ мүрысөө эмхидхэхэ гэжэ шиидээбди. Үшөө 1972-1973 онуудта Бористай суг хамта һураһан наһанайнь нүхэр, уран зурааша Базаров тулалдаануудта айлшаар буугаа һэн. Эгээл тиихэдэ Борисай дүрэ зураа һэн. 1990- ээд онуудта тус мүрысөөнэй болюулагдахада, тэрэ зураг минии гэртэ үлгөөтэй байдаг, - гэжэ Ойдоп Гармаев хөөрэнэ.

Энэ жэлэй мүрысөөндэ 2005- 2006 онуудай ургажа ябаа тамиршад хабаадаа. Бүхы дээрээ 14 аймагай болон Улаан-Үдэ хотын 90 гаран тамиршад ринг дээрэ гараа.

- Ивалга аймагайхид үндэр хэмжээндэ мүрысөө эмхидхэнэ. Олон хабаадагшад ехээр гайхаа, - гэжэ Буряадай эдиршүүлэй командын ахамад һоригшо Степан Хорлоев тэмдэглэнэ.

Гурбан үдэрэй шанга гэгшын тулалдаануудай удаа 21 тамиршан чемпионой нэрэ зэргэнүүдтэ хүртөө. Ородой Боксын федерациин тусхай бэлэгүүд тэдээндэ барюулагдаа. Түнхэнэй аймагай Амгалан Ангаров мүрысөөнэй эрхим тамиршан гэжэ тодороо.

Түрүүшүүлэй тоодо Хэжэнгын хэдэн түлөөлэгшэд оролсоо. Буянта Мангатаев оло дахин медальнуудые абажа шадаһан байна.

- Минии аха Амгалан бэрхэ боксёрнуудай нэгэн юм. Һорилго хэхынгээ хажуугаар намайе һургаа. Түрүүшымни һоригшо Баир Владимирович Цыбиков болоно. Мүнөөдэрэй мүрысөөндэ гурба дахин ринг дээрэ гарааб. Финальна уулзалгада шанга тулалдаан болоо, - гээд, Хэжэнгын 1-дэхи һургуулиин 9-дэхи классай шаби Буянта Мангатаев мэдүүлнэ.

Энэ мүрысөөнэй удаа Буряадай суглуулагдамал командын гэшүүд элирүүлэгдэхэ.

- Манай эдир тамиршад олон һарада гэртээ һуужа, һайнаар һорилго гарангүй байгаа. Тиимэһээ декабрь болон январь һарануудта бүхы хабаадагшадые суглуулжа, тусхай һорилгын хэмжээ ябуулгануудта хабаадуулаабди. Хэды тиигэбэшье шэнэ нэрэнүүд мүрысөөнүүдэй үедэ гараа. Бултантай нягта харилсаа холбоотойгоор хүдэлхэбди саашадаа. Эрхимлэһэн тамиршаднай Алас Дурна зүгэй мүрысөөндэ ошохо аргатай. Тус хэмжээн мартын 9-14-эй үдэрнүүдтэ Благовещенск хотодо болохоор хараалагдана. Тэрэ болотор һорилгын хэмжээ ябуулгануудта һайн бэлэдхэл хэхэ түсэбтэйбди, - гэжэ Степан Хорлоев хөөрэнэ.