Спорт 19 apr 2021 407

Залуушуулай тэмсээн

21 наһа хүрөөдүй тамиршадай дунда Ородой чемпионат үнгэрһэн долоон хоногой эсэстэ Эрхүү хотодо эмхидхэгдэбэ.

 Буряад Уласай Тумэн Бодиев хүрэл медальда хүртөө. Эрхүү можын буряад угтай Фёдор Балтуев чемпион боложо тодороо. Константин Топшиноев шангай 3-дахи һуури эзэлээ.

Мартагдаагүй!

Буряадай барилдаашан, эдиршүүлэй дунда Европын хоёр дахин абарга болоһон Юрий Власкогой мүнхэ дурасхаалда энэ мүрысөөн зорюулагдаһан байна. Мэдээжэ һоригшо Фёдор Махутовай шаби амиды мэндэ ябаа һаа, март һарада оройдоол 24 наһа гүйсэхэ һэн. Залуугаар тэрэ хэдэн үндэр шагналнуудта хүртэһэн юм. Ородой Кубогта, уласхоорондын “Алросын Кубок” гэһэн түбинүүд хоорондын мүрысөөндэ, Иран, Турци болон Ород гүрэнэй хэдэн можо хизаарнуудта үнгэргэгдэһэн уласхоорондын урилдаануудта  түрүүлжэ гараһан намтартай байгаа.

2017 оной июль һарада Юрий Власко Байгал далайн эрьедэ алуулһан байна. Хорото ябадал хэгшэд баригдажа, түрмэдэ олон жэлээр хаагдаа. 2018 ондо Буряад Уласай ниислэлдэ дурасхаалай түрүүшын уласхоорондын мүрысөөн эмхидхэгдээд, мүнөө сагта замханхай. Эрхүү можын Барилдаанай федераци нютагайнгаа хүбүүнэй дурасхаалта мүрысөө  эмхидхэһэниинь һайшаалтай.

21 наһа хүрөөдүй тамиршадай дунда Ородой суглуулагдамал командын ахамад һоригшо, дэлхэйн абарга, Европын хоёр дахин чемпион Абдусалам Гадисов залуу халаанай барилдаа харахаяа зорюута ерэһэн байна. Тус мүрысөө эмхидхэгшэдэй манай һайн нүхэр хүбүүндэ зорюулһаниинь баяртайб. Һайн һанаатай нүхэрыемнай залуушуул дурсан ябаха бэзэ гээд найдагдана, - гэжэ Абдусалам Гадисов мүрысөөнэй нээлгын баяр ёһололой үедэ хэлээ.

Юрий Власкогой эжы Татьяна Михайловна Гилищева мүрысөөндэ уригдажа, гурбан үдэрэй туршада залуу тамиршадай барилдаа хараһан байна.

- Тулалдаануудай хажуугаар олон танилнууд, танигдаашьегүй хүнүүд намда дүтэлжэ, минии хүбүүн тухай һайхан һанамжануудыедуулгахадань, баярлажа һуугааб. Юрамнай залуугаар ябабашье, энэ наһандаа ехэ мүр сараа үлөөгөө гээшэ. Иимэ бэрхэ, шуран, урагшаа һанаатай хүбүү бидэ бүгэдөөрөө хүмүүжүүлээбди, ганса минии габьяа бэшэ. Барилдаанай багшанарай нүлөө тон ехэ гээд һанагдана, - гэжэ Татьяна Михайловна нулимсаяа аршан хэлэнэ.

Ородой чемпионат нээлгын үедэ буряад, ород аялганууд зэдэлээ. Оһын аймагай захиргаанай дэргэдэхи эрэшүүлэй хоор Ород гүрэнэй гимн гүйсэдхөө. Тус хоорой хүтэлбэрилэгшэ Роксана Санданова һайхан дуугаар хабаадагшадые баярлуулаа.

Шэлэн абалга

Эрхүү хото иимэ үндэр мүрысөөнүүдые түрүүшынхиеэ бэшэ угтан абана. 2016 ондо 16 наһа хүрөөдүй тамиршадай дунда Ородой чемпионат болоо һэн. Мүн 2019 ондо эндэ 18 хүрөөдүй наһатай барилдаашад суглараа бэлэй. Эдэ хоёр хэмжээ ябуулга “Байкал-арена” гэһэн томо спортын комплексын дэргэдэ үнгэргэгдөө. Мүнөө дахинаа энэ комплекс барилдаашадые угтан абаһан байна.

Ородой 40 можо, хизаарай 357 барилдааша хүбүүд шанга тулалдаануудта оролсоо. Тэдэ 10 шэгнүүртэ түрүү һуури эзэлэгшэдые элирүүлбэ. Олон бэрхэ тамиршадые обёорһоноо Абдусалам Гадисов мэдүүлээ.

- 2021 ондо энэ наһанай бүлэгтэ Европын чемпионат эмхидхэгдэхэ. Август һарада дэлхэйн чемпионат Уфа хотодо болохоор хүлеэгдэнэ. Эгээл эрхим, һайн дүн харуулһан барилдаашад Ородой суглуулагдамал командын бүридэлдэ оруулагдаха. Нэн түрүүн тэдэ хэдэн бэлэдхэлгын хэмжээ ябуулгануудта хабаадуулагдаха, - гэжэ ахамад һоригшо хөөрэнэ.

Ганса хүрэл медаль

Буряадай тамиршад сооһоо эгээл һайн дүн Тумэн Бодиев харуулжа шадаа. Хурамхаанай аймагай Аргата һууринһаа уг гарбалтай тамиршан Эрхүүгэй хибэс дээрэ 74 килограммай шэгнүүртэ гараа. Энэмнай олимпиин шэгнүүр гээд һануулха хэрэгтэй.

74 килограммай шэгнүүртэ аяар 45 хүн барилдаа. Шангай һуури эзэлхэ гэбэл, тамиршан 5-6 уулзалга шүүжэ гараха ёһотой байгаа. Тумэн Бодиев Москвагай, Дагестанай, Тывагай түлөөлэгшэдые илажа гараа. Хахад финалда тэрэ Хойто Осети-Алани Уласай Сосланбек Будаевтай ана-мана тэмсэбэшье, 7:8 гэһэн тоотойгоор булигдаа. Мүн шангай 3-дахи һуури эзэлхын түлөө тулалдаанда Алани Уласай Магомет Кардановые илажа гараад, хүрэл медаляар шагнагдаа.

- 3-дахи һууриин түлөө уулзалга ехэл хүндэ байгаа. Эндэ барилдаанай түгэсхэлдэ абтахагүй гэжэ оролдооб. Юуб гэхэдэ, урдахи уулзалгын сагай дүүрэхэеэ байхада, илалтаяа алдааб. Иимэ ушарнууд минии наһанда хэдэн дахин тохёолдоо. Тиимэһээ иимэ алдуу гаргаагүйдөө баяртай байнабди, - гэжэ тэмсээнэй һүүлдэ хүрэл медальда хүртэгшэ хөөрэбэ.

Вадим Цыбиков, Нима Нимаев болон Баяр Цыренов гэгшэдэй ударидалга доро Тумэн Бодиев һорилго хэнэ. 2021 оной февраль соо тэрэ 21 наһа хүрөөдүй сумо барилдаашадай дунда Ородой чемпион боложо тодороод, спортын мастерай нэрэ зэргэдэ хүртэһэн намтартай.

57 килограммай шэгнүүртэ Жаргал Баяндуев һайн барилдаа харуулаа гэхэдэ, алдуу болохогүй. 49 хабаадагшадай дунда зургаан уулзалга үнгэргөөд, эрхим табанай тоодо орохо гээшэ хүнгэн хэрэг бэшэ - ехэ хүндэтэй бшуу.

Холын хараатайгаар

Арба гаран залуу барилдаашад өөрын харагшадай дунда хибэс дээрэ гараһан байна. Эрхүү можын Барилдаанай федерациин хүтэлбэрилэгшэ Кузьма Алдаровай хэлэһээр, тамиршад холын хараатай.

- 2024 ондо Париж хотодо үнгэргэгдэхэ Олимпиин наадануудые хүлеэн байнабди. Тус мүрысөөндэ хабаадаһан залуушуулнай бэежэжэ, Франциин хибэс дээрэ гараха бэзэ. Эрхүү можодо одоошье барилдаагаар Олимпиин абарга урган гараха гээд найданабди, - гэжэ Кузьма Алдаров хэлэнэ.

70 килограммай шэгнүүртэ Константин Топшиноев шангай 3-дахи һуури эзэлээ. Одоошье ехээр нютагайнгаа харагшадые Фёдор Балтуев баярлуулаа. 61 килограммай шэгнүүртэ тэрэ табан уулзалгада илалта туйлажа, Ородой чемпионой нэрэ зэргэдэ хүртөө.

Фёдор Балтуев хэды залуушье һаа, Ород гүрэндэ мэдээжэ барилдаашан болонхой. Юуб гэхэдэ, эдиршүүлэй дунда тэрэ Ородой, Европын болон дэлхэйн чемпионой нэрэ зэргэдэ хүртэһэн намтартай. 

Автор: Борис БАЛДАНОВ

Фото: авторай дурадхаhан гэрэл зураг