Улаан-Үдэһөө Токио руу

Һаяхана Буряадай ниислэлдэ үргэн дэлисэтэйгээр эхэнэрнүүдэй дунда барилдаагаар Ородой чемпионат үнгэрбэ. Хибэсэй эзэд долоон медаль абажа, нютагаархидаа аргагүйгөөр баясуулһан байна.

Ирина Ологоновагай амжалта

Дэлхэйн чемпионадуудта гурба дахин мүнгэн медальда хүртэһэн Ирина Ологонова 2015 ондо Ородой чемпионадта алтан медаль абаһан байгаа. Тэрэ гэһээр Ирина чемпион боложо шадангүй ябаа. Түрэл нютагтаа илалта туйлаад бархиршаһаниинь гайхалгүй. Хибэсһээ буухадань лэ, Ириные таһа тэбэрижэ, нүхэдэйнь өөдэнь шэдэхэнь баһал удхатай байшоо. Барилдааша басаган һүүлшын жэлнүүдтэ тон хүндэ саг дабажа гараа. Юуб гэхэдэ, Ирина хүлөө, удаань ээмээ гэмтээжэ, нилээд зобоо ха юм.

- Мүнөө яһала һайн эдэгээд байнаб. 2020 ондо Ородой чемпионадта хабаадааб. Тэндэ шангай 2-дохи һуури эзэлһэнэйнгээ удаа хибэс дээрэ гараагүйб. Хажуугаарнь коронавирус үшөө хабшуулдаа. Модон гэртээ байһамни, яһала туһатай байгаа. Гэртээ һууха гуримай тогтоходо, хорёо соогоо гаража, газар дээрэ һорилгонуудаа үргэлжэлүүлээб. Миин һуугаагүйб, - гэжэ Ирина Ологонова хөөрэнэ.

Буряадайнгаа харагшадай урда барилдахада, тон харюусалгатай гэжэ Ородой чемпион тэмдэглэнэ. Тиимэһээ ехэ оролдосотойгоор барилдаһанаа мэдүүлнэ.

 - 2019 ондо Улаан-Үдэдэ Ородой чемпионат болоо һэн. Би тиихэдэ юушье харуулжа шадаагүйб. Хоёр дахин булигдажа, шангай һуурида гараагүйб. Хэды тиигэбэшье, Буряадай харагшад намайе ехээр дэмжэжэ, һайхан үгэнүүдые хэлэжэ, хүсэ шадал нэмээһэн байна. Мүнөө жэл урдахи алдуунуудаа дабтаха эрхэгүй байгааб. Бүхы түсэблэһэн юумэеэ дүүргэжэ, һанаһандаа хүрэһэндөө баяртайб, - гэжэ Ирина хэлэнэ.

Тус чемпионадта 57 килограммай шэгнүүртэ Ирина гурбан уулзалга үнгэргэжэ, илалтануудые туйлаа. 2019 ондо шүүгдэһэн Дагестанай тамирша Хатижат Муртузалиевае Ирина Ологонова энэ удаа финалда диилэһэн байна.

Олимпиин найдал

- Ямаршье тамиршан Олимпиин наадануудта хабаадаха тухай бүхы наһаараа шэбшэжэ ябадаг юм. Бишье баһа найдалаа алдаагүй байнаб, - гэжэ Ирина хубаалдана.

Буряадай тамиршанай барилдадаг 57 килограммай шэгнүүртэ Вероника Чумикова һаяхана Олимпиадын путёвко Ород гүрэндөө асараа. Чуваш угтай, мүнөө Буряад орониие түлөөлдэг энэ басаган Олимпиадада ошохо аргатай. Теэд тэрээнтэй Ирина Ологонова тэмсэхэ гү гэжэ хоёр һорилгын хэмжээ ябуулганууд, Польшодо болохо уласхоорондын мүрысөөн харуулха ёһотой. Эдэл хоёрые Ородой суглуулагдамал командын һоригшод үдэр бүри барилдуулжа, хэниинь эрхим бэ гэжэ шэнжэлхэ гэһэн һанагдана.

53 килограммай шэгнүүртэ Олимпиин путёвко абаһан Ольга Хорошавцева Токио заал һаа ошохо эрхэдэ үшөө хүртөөгүй. Улаан-Үдэдэ чемпион болоһон Санкт-Петербургын Анжелика Ветошкина, финалда тэрээндэ шүүгдэһэн Буряадай тамиршан Стальвира Оршуш гэгшэд Олимпиадада хабаадаха арга боломжотой. “Номто” гэһэн спортын клубай гэшүүн һорилгын хэмжээ ябуулгануудта хабаадахаяа мүнөөдэр Болгари ошобо.

- Европын чемпионадһаа бусаад, Стальвира сагтаа үни дадангүй байгаа. Тиимэһээ тэрэ Ородой чемпионадта болгоомжотой барилдаа харуулжа, хоёрдохи һуури эзэлээ. Зарим уулзалгануудта һайнаар барилдаад, нүгөө зарим уулзалгануудта Стальвира зогсоод байгаа. Анжелика Ветошкинае ондоо оршон байдалда яахашье һаа шүүжэ шадаха һэн. Ородой суглуулагдамал командын бүридэлдэ ороһон тамиршад Болгарида ошоо. Тэдэ удаань Польшодо үнгэргэгдэхэ уласхоорондын мүрысөөндэ хабаадаха. Удаань һүүлшын һорилгын хэмжээ ябуулгын үедэ Ольга Хорошавцева Стальвира Оршуш хоёрые хэдэн дахин барилдуулха байха. Хэниинь илалтануудые туйланаб, тэрэнь Японой Олимпиадада ябаха, - гэжэ “Номто” клубай эхи табигша, Буряад Уласай Арадай Хуралай һунгамал Валерий Доржиев хөөрэнэ.

Ерээдүйдэ шалгарха бэзэ

Ородой чемпионадта Буряадай үшөө табан тамиршан шалгараа. Чуваш угтай Мария Кузнецова 65 килограммай шэгнүүртэ түрүүлжэ гараһан байна. 23 наһатай тамиршан Буряад орониие хэдэн жэлдэ түлөөлнэ гээд һануулая.

- Энэ мүрысөөндэ өөрһөө залуу тамиршадтай уулзааб. Тус шэгнүүрэй түрүү барилдаашад Олимпиин шэглэлэй ондоо шэгнүүрнүүдтэ оролсоо, олонхинь Улаан-Үдэ ерээшьегүй. Тиимэһээ заал һаа алтан медаль абахаб гээд мэдээд ябааб, - гэжэ Мария Кузнецова хэлэнэ.

Энэл шэгнүүртэ 2-дохи һуури Кристина Тамразян эзэлһэн байна. Эрхүү можын Эхирэд-Булагадай аймагһаа гарбалтай тамиршан мүнөө үедэ Буряадай гүрэнэй хүдөө ажахын академидэ һуралсалаа үргэлжэлүүлнэ. Мэдээжэ һоригшо Евгений Павловай ударидалга доро бэлэдхэл хэнэ. Улаан-Үдэ ерэһээр лэ, Кристинын дүй дүршэл ехэ боложо, дүнгүүдынь эрид дээшээ бодоно гээд хэлэлтэй. Мүнгэн медаль энээниие гэршэлнэ.

Нина Адучиева (Менкенова), Наиля Абзалова, Анна Щербакова гэгшэд шангай гурбадахи һуури эзэлжэ, хүрэл медальнуудаар шагнагдаа. 2024 ондо үнгэргэгдэхэ Олимпиин наадануудта эдэнэй дундаһаа Нина Адучиева (Менкенова) ошохо аргатай. Үнгэрһэн жэл Нина хадамда гаража, басагатай болоо. Үхибүүнэйнгээ оройдоол табан һаратай байхадань, һорилгоёо эхилээ. - Түрэл гаралнуудтаа баярые хүргэхэ байнаб. Гэр бүлөө орхёод, Хальмаг оронһоо эгэшэмни ерээ. Ехэ туһа нэмэри үзүүлнэ. Һорилгодоо ябашахадамни, басагыемни харалсаад байна. Мүн хаа-яандаа эгэшэеэ хайрлажа, басагаяа өөрөө абаад ябанаб. Хибэсэй хажууда намайгаа хүлеэгээд һуудаг. Һанахадаа, мүлхижэ ерээд, хүхөө эридэг, - гэжэ Нина Адучиева уяран хөөрэнэ.

Юһэн һаратай София эжынгээ барилдажа, ерээдүйдэ ехэ туйлалтануудта бэлдэжэ байһые һайнаар ойлгоногүй. Харин Буряадай харагшад Нина басаганда ехэл найдажа байна даа.