Соёл уралиг 28 sep 2023 591

«Хүнэй һонирхохоор бэшэ темэнүүд байдаггүй»

Болот Ширибазаровай «Драгоценный» гэһэн роман В.К. Арсеньевэй нэрэмжэтэ «Алас Дурна» гэһэн Бүхэроссиин уран зохёолой шангай лонг-листдэ оробо. Лонг-лист гү, али ута хуудаһан – уран зохёолой урилдаанай нэгэ шатань юм, хахад финал гэхэдэ болоно.

«Драгоценный» гэһэн роман «Дружба народов» сэдхүүлдэ хэблэгдэһэн юм. Эгээл тэрэ сэдхүүлэй редакци энэ зохёолые литературна шанда дэбжүүлһэн байна. «Драгоценный» болбол Болот Ширибазаровай энээнһээ урид бэшэһэн «Метис» гэһэн зохёолой үндэһэн дээрэ бэшэгдэһэн бүтээл болоно. Тэрэнь анхан 2017 ондо «Байкал» сэдхүүлдэ гараа һэн. Үе сагтаа таараһан зохёол болоо гэхэдэ болоно.

- Минии роман хадаа холимог үндэһэ яһанай залуу хүн тухай юм. Эжынь – ород, абань – буряад. Абаһаар лэ тэмдэглэһүү, энэ зохёол соо тодор­хой хэн нэгэн тухай хэлэгдэнэгүй, алибаа хүнэй намтар зураглагданагүй. Гол удхань хадаа олон үндэһэ яһатанай үлгы болоһон гүрэндэ ажаһуунабди, хэдэн зуугаад жэлэй туршада хаяа хадхан амидараашье һаа, бэе бэеһээ нилээд илгаатай зандаабди. Ород хүндэ огтошье ушар удхагүй юумэн буряадта аргагүй шухала байхадаа болохо. Мүн буряад хүндэ тоогдодоггүй аад, ондоо яһанай зондо ами наһанайнь хэрэг байжа магад. Тиимэһээ романаймни гол герой метис болоно. Гүрэмнай нэгэ – Росси. Тиигэжэ үнгэрэгшэ хэдэн зуун жэлнүүд соо нюдэндэ харагдашагүй, гарта баригдашагүй утаһаар бидэ бэе бэетэеэ үлхэлдэн нягтараабди. Тиигэжэ өөрынгөө зохёол соо эгээл энээнэй хайшан гэжэ болодогые харуулхые орол­дооб. Ута хуудаһанда орохо гээшэ үшөө илалта бэшэ юм ааб даа, гэбэшье иимэ үндэр хэмжээндэ ажални сэгнэгдэбэ гэжэ һанахада, урматай байна, - гэжэ Болот Ширибазаров хэлэнэ.

В.К. Арсеньевэй нэрэмжэтэ «Алас Дурна» гэһэн Бүхэроссиин уран зохёолой шангай табадахи хаһада 87 мэдүүлгэ ороо. «Ута прозо», «Богони прозо», «Үхибүүдтэ зорюулагдаһан прозо», «Алас Дурнын хүгжэлтэдэ оруулһан хубитын түлөө», «Алас Дурнын мүнөө үеын соёлой хүгжэлтэдэ оруулһан хубитын түлөө» гэһэн табан номинацяар шан барюулагдаха. Болот Ширибазаровай «Дра­гоценный» гэһэн роман «Ута прозо» гэһэн номи­нацида үшөө арбан хүнэй зохёолнуудтай хамта лонг-листдэ ороо. Түгэсхэлэй шатада гарагшадай нэрэнүүд 2023 оной ноябрь һарада соносхогдохо. Лауреадуудай нэрэнүүдые соносхохо ба шагнал­нуудые барюулха баяр ёһолол декабрь соо боло­хоор хараалагданхай.

- Хүүгэд байхаһаа хойшо юумэ бэшэдэгби. Түрүүшынгээ зохёол хилын харуулай сэрэгтэ алба хааха үедөө бэшээ һэм. 1990-ээд онуудай тэнгээр Даурида алба гараһан хүм. Хорин жэлэй туршада телевиденидэ тусхай сурбалжалагшаар ажаллааб. Хэһэн репортаж бүхэмни онсо түүхэ болодог һэн. «Хүнэй һонирхохоор бэшэ темэнүүд байдаггүй» гэһэн заршам хододоо баримталдагби. Тиимэһээ удаан сагай туршада имагтал сурбалжалаг­шын ажал хэһэмни намда уран зохёол бэшэхэ дүршэлдэмни туһа болоо гэжэ һанагшаб, - гээд, Болот Ширибазаров тэмдэглэнэ.

Болот Ширибазаров «Буряад үнэн» Хэблэ­лэй байшанда сурбалжалагшаар ажалладаг юм. Burunen.ru сайт дээрэ һүүлэй үеын һонин мэдээнүүдые бэшэдэг. 2007 ондо Болот «Евразия» гэһэн драматургнуудай уласхоорондын конкур­сын лауреат болоо, «Новая драма» гэһэн мүнөө үеын пьесын фестивалиин драматургнуудай конкурсдо түгэсхэлэй шатада гараа һэн. 2023 оной август һарада Исай Калашниковай нэрэмжэтэ уран зохёолой шангай лауреат болоо.

Автор: Борис БАЛДАНОВ